עשו שונא ליעקב

עשו שונא ליעקב הוא ציטוט ממדרש העוסק בפגישת יעקב ועשו. השימוש המקובל במונח זה הוא שלנצח קיימת בעמים שנאת ישראל; אם כי יש מהרבנים שערערו על הסבר זה.

המדרש

מקור הציטוט הוא מדרש ספרי על הפסוק ”וַיָּרָץ עֵשָׂו לִקְרָאתוֹ וַיְחַבְּקֵהוּ וַיִּפֹּל עַל צַוָּארָו וַיִּשָּׁקֵהוּ וַיִּבְכּוּ” (ספר בראשית, פרק ל"ג, פסוק ד'). על פי המסורה, מופיעות נקודות על המילה "וישקהו". מדרש ספרי עוסק בהסבר הנקודות המופיעות בתורה מעל מספר מילים ומסביר גם את הנקודות על מילה זו: "וישקהו - שלא נשקו בכל לבו".[1] על עמדה זו מובאת במדרש עמדתו החולקת של רבי שמעון בר יוחאי: "והלא (הלכה)[2] בידוע שעשו שונא ליעקב? אלא נהפכו רחמיו באותה שעה ונשקו בכל לבו". כלומר, רשב"י שואל כיצד זה שעשיו שקודם לכן התגלה כשונאו של יעקב, רץ ומנשק את יעקב? ותשובתו של רשב"י: באותו הרגע עשיו ריחם על יעקב ולכן היחס שלו ליעקב השתנה והוא נישק אותו בכל ליבו.

פרשנויות

יש שמוכיחים מהמילה "הלכה" כי שנאת עשו לישראל היא נצחית. בספר "עמק הנצי"ב" (על מדרש ספרי) פירש "הלכה - כמו בלשון התלמוד 'גמירי' פירוש: מקובל אנכי". כלומר, לדעתו משמעות המילה "הלכה" היא - כך קיבלתי במסורת. ברוח זאת ביאר בפירוש "באר היטב" על פירוש רש"י לפרשת וישלח[3]: "ופשוטו...שכך הסכימו בבית המדרש להלכה, וכן דרך הירושלמי לומר על כל דבר הלכה", כלומר שאמירה זו מבטאת הסכמה מוחלטת בבית המדרש[4]. הרב משה פיינשטיין בשו"ת "אגרות משה" מרחיב רעיון זה[5]: "צריך לידע שהשנאה לישראל מכל האומות היא גדולה גם ממלכיות שנוהגין בטובה, וכבר אמרתי על הלשון שהביא רש"י בפירוש החומש פ' וישלח (לג, ד) על קרא דוישקהו ארשב"י הלכה היא בידוע שעשו שונא ליעקב דמה שייך זה להלכה, דהוא כמו שהלכה לא משתנית כך שנאת עשו ליעקב לא משתנית דאף אלו שנוהגות באופן טוב שנאתן גדולה בעצם שלכן ח"ו להתגרות בהם ולגרום איבה". כלומר, לדעתו של הרב פיינשטיין, מדרש זה בא לומר שהשנאה של עשיו ליעקב, ושל העמים לישראל, היא נצחית. בתשובה זו הרב פיינשטיין מדבר על הבריטים, וזיהויה של בריטניה[6] עם עשיו מתיישב עם מסורת המזהה את הנצרות ככלל כהמשך דרכו של עשיו[7]. באופן דומה ביאר מהר"ץ חיות[8].

מאידך, הרב יוסף אליהו הנקין תקף בחריפות גישה זו[9], ולדעתו אין לראות במדרש זה קביעה כאילו שנאתו של עשיו היא נצחית, אלא עשיו שינה את יחסו ליעקב לאורך חייו, וכאשר יעקב כרע ברך לפניו, נשק לו; ובאופן דומה גם צאצאיו של עשיו יכולים לשנות את יחסם לישראל מתקופה לתקופה, וכניעה להם מביאה לשלום.

אליאב שוחטמן טוען שנפלה טעות סופר בעריכת הספרי, והמילה "הלכה" מקורה במילה "הלא" שנכתבה בקיצור "הל'".[10]

הנצרות כ"עשו"

אף לשיטת הפרשנים הסוברים כי "עשו שונא ליעקב" הוא כלל נצחי, היה ניתן להבין אימרה זו רק לגבי האדומים, צאצאי עשו. אמנם הרמב"ן ביאר[11] שבדברי חז"ל אדום זו הנצרות, ולפי זה יש שהבינו כי הכוונה לשנאת עמי הנוצרים לישראל. בהתאם לכך, הרב פיינשטיין בדבריו הנ"ל עושה שימוש במושג זה לגבי הבריטים. כך משתמע גם מפוסקים נוספים כדוגמת הרב אליעזר יהודה וולדנברג[12].

קישורים חיצוניים

הערות שוליים

  1. ^ ספרי במדבר סט, עמ' 167 במהדורת כהנא, וכך הנוסח בכל כתבי היד.
  2. ^ בגרסת הדפוס של הספרי ובפירוש רש"י לפסוק זה (בראשית לג, ד) מופיעה הגרסה הלכה, וע' לקמן בדברי פרופ' שוחטמן בעניין זה
  3. ^ ספר בראשית, פרק ל"ג, פסוק ד'
  4. ^ וכדברי הראשונים על הלכה למשה מסיני, שלעיתים דבר שאין בו מחלוקת נקרא כך.
  5. ^ חו"מ חלק ב סי' עז
  6. ^ שממלכתה המאוחדת נוסדה על בסיס מהפכת הכנסייה האנגליקנית.
  7. ^ ראו למשל תרגום יונתן על איכה, בפסוק 'שישי ושמחי בת אדום' - "רומי רשיעא דמתבניא באיטליא"; וכן בפירוש הגר"א על מגילת אסתר מובאת מסורת שכשסנחריב בלבל את האומות, אדום הושיב ברומי. ומקובל לבאר זאת על קריית הוותיקן השוכנת ברומי, וכן ביאר הרמב"ן בספר הגאולה וכדלהלן.
  8. ^ דרכי משה, כל כתבי כרך א עמוד תעט
  9. ^ כפי שמובא בספרו תשובות איברא סימן קט"ז
  10. ^ אליאב שוחטמן, "הלכה שאינה הלכה - האם סובל המונח 'הלכה' גם ענייני אגדה?", סיני קכ, אב-אלול תשנ"ז, עמ' קפד
  11. ^ ב"ספר הגאולה", שער ג'; מסיבות היסטוריות ואחרות, ע"פ מקורות קדומים.
  12. ^ שו"ת ציץ אליעזר חלק יג סימן יב

Read other articles:

Stasiun Kereta Barat Beijing

Beijingxi (Barat Beijing)北京西Stasiun Kereta Barat Beijing, Juni 2018Nama lainBarat BeijingLokasiJalan Lianhuachi Dong 118, Distrik Fengtai, BeijingTiongkokKoordinat39°53′42″N 116°19′19″E / 39.894914°N 116.322062°E / 39.894914; 116.322062Koordinat: 39°53′42″N 116°19′19″E / 39.894914°N 116.322062°E / 39.894914; 116.322062Operator Biro Kereta Beijing Beijing SubwayJumlah peron8 peron pulau, 2 peron sisiLayananTerminal b...

 

 

Jaxartosaurus

Jaxartosaurus Periode Kapur Akhir, 84 jtyl PreЄ Є O S D C P T J K Pg N ↓ Tengkorak rekonstruksiTaksonomiKerajaanAnimaliaFilumChordataKelasReptiliaOrdoOrnithischiaFamiliHadrosauridaeGenusJaxartosaurus lbs Jaxartosaurus (memiliki arti kadal Jaxartres setelah nama awal dari Syr Darya) adalah genus dari dinosaurus hadrosaurida yang mirip dengan Corythosaurus yang hidup pada Kapur Akhir. Fosilnya dapat ditemukan di Kazakhstan[1]. Penemuan Spesies tipenya, J. aralensis pertamak...

 

 

Fasilitas Pendaratan Pesawat Ulang-Alik

Fasilitas Pendaratan Pesawat Ulang-alikIATA: noneICAO: KTTSFAA LID: TTSInformasiJenisPrivatePemilikNational Aeronautics & Space Administration (NASA)LokasiMerritt Island, FloridaMerritt Island, FloridaDibuka1976Dibangun1974Ketinggian dpl3 mdplKoordinat28°36′54″N 80°41′40″W / 28.615°N 80.6945°W / 28.615; -80.6945Koordinat: 28°36′54″N 80°41′40″W / 28.615°N 80.6945°W / 28.615; -80.6945Landasan pacu Arah Panjang...

Danareksa

PT Danareksa (Persero)JenisPerusahaan perseroan (Persero)IndustriKonglomeratDidirikan28 Desember 1976; 47 tahun lalu (1976-12-28)KantorpusatJakarta, IndonesiaWilayah operasiIndonesiaTokohkunciAri Soerono[1](Direktur Utama)Robert Pakpahan[1](Komisaris Utama)JasaSwitching antar bankPembiayaanPenasehatan keuanganManajemen asetPengelolaan kawasan industriKonstruksiKliring berjangkaPenerbitanPembuatan filmDistribusi filmPendapatanRp 418,503 milyar (2020)[2]Laba bersihR...

 

 

Pop Sunda: Kabaya Beureum

Pop Sunda: Kabaya BeureumAlbum studio karya Dian PieseshaDirilis1995Genrepop SundaLabelJK RecordsProduserJudhi KristianthoKronologi Dian Piesesha Kau, Kusayang (1994)String Module Error: Match not foundString Module Error: Match not found Pop Sunda: Kabaya Beureum (1995) Pop Keroncong: Kasmaran (1995)String Module Error: Match not foundString Module Error: Match not found Pop Sunda: Kabaya Beureum merupakan sebuah album musik kelima belas milik penyanyi senior Indonesia, Dian Piesesha. Al...

 

 

العلاقات البحرينية الباهاماسية

العلاقات البحرينية الباهاماسية البحرين باهاماس   البحرين   باهاماس تعديل مصدري - تعديل   العلاقات البحرينية الباهاماسية هي العلاقات الثنائية التي تجمع بين البحرين وباهاماس.[1][2][3][4][5] مقارنة بين البلدين هذه مقارنة عامة ومرجعية للدولتين: و�...

العلاقات التشادية المالطية

العلاقات التشادية المالطية تشاد مالطا   تشاد   مالطا تعديل مصدري - تعديل   العلاقات التشادية المالطية هي العلاقات الثنائية التي تجمع بين تشاد ومالطا.[1][2][3][4][5] مقارنة بين البلدين هذه مقارنة عامة ومرجعية للدولتين: وجه المقارنة تشاد مالطا ال�...

 

 

Central Asians in the United States

Americans with ancestry from Central AsiaCentral Asian AmericansTotal populationTotal: ~450,000 62,713 (Uzbek),[1] 32,017 (Kazakh)[1]Regions with significant populationsNew York City · New Jersey · Philadelphia · San Antonio · Houston · San Francisco · San Jose · Los Angeles · Washington, D.C. · Nebraska · Chicago · Northern ...

 

 

Simon Kjær

Danish footballer (born 1989) Simon Kjær Kjær playing for Sevilla in 2017Personal informationFull name Simon Thorup Kjær[1]Date of birth (1989-03-26) 26 March 1989 (age 35)Place of birth Horsens, DenmarkHeight 1.90 m (6 ft 3 in)[2]Position(s) Centre-backTeam informationCurrent team AC MilanNumber 24Youth career1993–2001 Lund IF2001–2007 FC MidtjyllandSenior career*Years Team Apps (Gls)2007–2008 FC Midtjylland 19 (0)2008–2010 Palermo 62 (5)2010–...

غلادبروك

غلادبروك   الإحداثيات 42°11′06″N 92°42′53″W / 42.185°N 92.714722222222°W / 42.185; -92.714722222222   [1] تقسيم إداري  البلد الولايات المتحدة[2]  التقسيم الأعلى مقاطعة تاما  خصائص جغرافية  المساحة 1.80324 كيلومتر مربع1.803238 كيلومتر مربع (1 أبريل 2010)  ارتفاع 297 متر  عدد ...

 

 

McLaren M6A

A McLaren M6B with an M8C in the background M6GT racecar turned road-legal coupe The McLaren M6A was a Group 7 prototype race car designed and developed by driver Bruce McLaren, and built by his Bruce McLaren Motor Racing team for their entry in 1967 Can-Am season.[1][2][3] As a replacement for the team's M1Bs from 1966, the Chevrolet-powered M6A's improved design earned Bruce McLaren and his team their first of multiple Can-Am championships.[4] After the M6As...

 

 

Державний комітет телебачення і радіомовлення України

Державний комітет телебачення і радіомовлення України (Держкомтелерадіо) Приміщення комітетуЗагальна інформаціяКраїна  УкраїнаДата створення 2003Керівне відомство Кабінет Міністрів УкраїниРічний бюджет 1 964 898 500 ₴[1]Голова Олег НаливайкоПідвідомчі ор...

Gal Costa

Brazilian singer (1945–2022) This article needs additional citations for verification. Please help improve this article by adding citations to reliable sources. Unsourced material may be challenged and removed.Find sources: Gal Costa – news · newspapers · books · scholar · JSTOR (November 2022) (Learn how and when to remove this message) In this Portuguese name, the first or maternal family name is Costa Penna and the second or paternal family na...

 

 

The Devil to Pay (Ellery Queen novel)

1938 novel by Ellery Queen For the 1973 novel by C. Northcote Parkinson, see The Devil to Pay (Parkinson novel). The Devil to Pay First US editionAuthorEllery QueenCountryUnited StatesLanguageEnglishSeriesEllery Queen mysteriesGenreMystery novel / WhodunnitPublisherStokes (US)Gollancz (UK)Publication date1938Media typePrintPages303Preceded byThe Door Between Followed byThe Four of Hearts  The Devil To Pay is a novel that was published in 1938 by Ellery Queen. It is a ...

 

 

Death of a Salesman (1966 American film)

1966 American TV series or program Death of a SalesmanDVD coverGenreTragedyWritten byArthur MillerStory byArthur Miller (playwright)Directed byJames B. ClarkAlex SegalStarringLee J. CobbMildred DunnockJames FarentinoGeorge SegalMusic byRobert DrasninCountry of originUnited StatesProductionProducersDaniel MelnickDavid SusskindMarvin J. Chomsky (associate producer)Running time100 minutesProduction companyCBSOriginal releaseNetworkCBSReleaseMay 8, 1966 (1966-05-08) Death of a Sal...

Multi-Vector Policy

Foreign policy doctrine of Ukrainian President Leonid Kuchma Ukrainian President Leonid Kuchma (right) with Russian President Vladimir Putin, 2003. The Multi-Vector Policy supported improved relations between Ukraine and Russia This article is part of a series about Leonid Kuchma Political positions [uk] Family and personal life PA Pivdenmash Ukrainian oligarchs Dnipropetrovsk Mafia 2nd Prime Minister of Ukraine(government) Privatisation [uk] Decrees [uk]...

 

 

Simon & Schuster

American publishing company Simon & Schuster LLCHeadquarters at 1230 Avenue of the Americas, Rockefeller Center, New York CityCompany typePrivateFoundedJanuary 2, 1924; 100 years ago (January 2, 1924)FoundersRichard SimonMax SchusterHeadquartersSimon & Schuster Building, Manhattan, New York City, New York, United StatesArea servedWorldwideKey peopleJonathan Karp (CEO)Dennis Eulau (CFO, EVP of operations)Ian Chapman (chief executive, UK)Kevin Hanson (president, Canada)Prod...

 

 

Battle of Hawija

Military conflict in Iraq Battle of HawijaPart of the American-led intervention in Iraq (2014–present) and the War in Iraq (2013–2017)Map of the advances of the Iraqi forces during the offensiveDate20 September – 8 October 2017(2 weeks and 4 days)[2][3]LocationEastern Iraq Eastern Saladin Governorate Kirkuk Governorate Northern Diyala GovernorateResult Decisive Iraqi victoryTerritorialchanges The Iraqi Army recaptures Hawija, 155 villages,[4] and the re...

Giovanni Meli

Giovanni Meli Giovanni Meli (Palermo, 6 marzo 1740 – Palermo, 20 dicembre 1815) è stato un poeta e drammaturgo italiano. Indice 1 Biografia 2 Riconoscimenti 3 Note 4 Bibliografia 5 Voci correlate 6 Altri progetti 7 Collegamenti esterni Biografia Giovanni Meli nacque nel Regno di Sicilia, da Antonio di professione orefice e da Vincenza Torriquas, durante la monarchia riformista di Carlo III di Sicilia. In questo periodo, il buon governo del viceré Caracciolo favorì, grazie a una serie di ...

 

 

Rabbit

Mammals of the family Leporidae Bunny redirects here. For other uses, see Bunny (disambiguation) and Rabbit (disambiguation). RabbitTemporal range: Late Eocene – Holocene, 53–0 Ma PreꞒ Ꞓ O S D C P T J K Pg N European rabbit (Oryctolagus cuniculus) Scientific classification Domain: Eukaryota Kingdom: Animalia Phylum: Chordata Class: Mammalia Order: Lagomorpha Family: Leporidae Included genera Pentalagus Bunolagus Nesolagus Romerolagus Brachylagus Sylvilagus Oryctolagus Poelagus Cl...