אפרים אשרי

הרב אפרים אשרי
הרב אפרים אשרי
הרב אפרים אשרי
לידה 1914
ה'תרע"ד
קובנה
פטירה 28 בספטמבר 2003 (בגיל 89 בערך)
ה'תשס"ד
ניו יורק
מקום קבורה הר המנוחות עריכת הנתון בוויקינתונים
מדינה ארצות הברית עריכת הנתון בוויקינתונים
מקום פעילות גטו קובנה, רומא, ניו יורק
תקופת הפעילות ? – 28 בספטמבר 2003 עריכת הנתון בוויקינתונים
תחומי עיסוק

רב קהילה, פוסק,

פסיקה הלכתית בשאלות מזמן השואה
רבותיו הרב נתן צבי פינקל, הרב אברהם דוב כהנא שפירא
חיבוריו שאלות ותשובות ממעמקים (5 חלקים)
לעריכה בוויקינתונים שמשמש מקור לחלק מהמידע בתבנית

הרב אפרים אשרי (מבוטא, ולעיתים אף נכתב כאושרי; ה'תרע"ד, 191428 בספטמבר 2003) היה תלמיד חכם, פוסק וראש ישיבה. עסק רבות בשואה, וחיבר ספר שו"ת שעסק בשאלות הלכתיות שנגעו לשואה, בשם ממעמקים.

קורות חיים

אשרי נולד בקופישוק שבליטא לרב דוב אשרי. התחנך בישיבת סלובודקה, בישיבת פוניבז' ובתלמוד תורה בקלם. בשנת ה'תרצ"ד (1934) נסמך להוראה בידי רבה של קובנה, הרב אברהם דוב כהנא שפירא ובידי רבי לייב רובין מווילקומיר, רבי עזרא אלטשולר, ר' אברהם זאב הלר ממריאמפולה ור' ברוך הורוביץ מאלקסוט. לאחר מכן שימש כרב בסלובודקה ולימד בבית מדרש מקומי.[1]

במשך מלחמת העולם השנייה שהה הרב אשרי בגטו קובנה, שם שימש יד ימינו של רב העיר - הרב אברהם דוב כהנא שפירא - ועמד בראש הארגון "תפארת בחורים" בגטו קובנה. בתקופה זו רוב רבני הגטו נרצחו בידי הנאצים והליטאים, והרב שפירא עצמו כבר היה חולה וחלש ונבצר ממנו לתפקד כפוסק באופן מלא, ועל כן הרב שפירא ביקש מהרב אשרי שיענה על שאלות הלכתיות במקומו. את הדפים בהם נכתבו התשובות שמר הרב אשרי טמונים באדמה, ורק לאחר המלחמה קיבץ אותם לספר שאלות ותשובות "ממעמקים".

לאחר המלחמה הרב אשרי נותר הרב היחיד בקובנה, והמשיך שם בפעילות ציבורית למען הפליטים. מאוחר יותר הוא היגר לאוסטריה והקים ישיבה ליד זלצבורג, ומשם לרומא, שם שימש כראש ישיבת "מאור הגולה". לאחר תקופה זו היגר לארצות הברית, שם גם פרסם את ספריו. במשך עשרות שנים הנהיג את קהילת בית המדרש הגדול בלואר איסט סייד של מנהטן בניו יורק.

הרב אשרי נפטר בב' תשרי שנת ה'תשס"ד, 2003, בניו יורק. לאחר הלוויה מכובדת בחו"ל, הוא הועלה לקבורה בירושלים.

פסיקותיו

הגטו זימן לרב אשרי שאלות לא שגרתיות, וכן הביא נושאים תאורטיים שונים לידי משמעות מעשית. כך לדוגמה הוא נשאל האם ניתן לברך בברכות השחר ברכת "שלא עשני עבד", מכיוון שהצהרה זו עמדה בסתירה למצב היהודים בגטו. בתשובתו כותב הרב אשרי: ”עיקר הברכה הזאת נתקנה לא על עבדות הגוף, אלא על עבדות הנפש... ואדרבה, דווקא כעת חובה עלינו לברך ברכה זאת למען יכירו אויבינו ומנדינו, שלמרות שאנו נתונים בידם לעשות בנו כרצונם הרע, בכל זאת רואים אנו את עצמנו כבני חורין הנתונים במצור ובשביה, וקרובה ישועתנו לבוא.”[2]

עניין הלכתי נוסף שנובע מהשואה, הוא האם יש לומר קדיש על גוי שנחשב לחסיד אומות העולם. הרב אשרי כותב כי הדבר אינו רק מותר, אלא גם חובה מוסרית - מצווה.[3]

מתוך תשובותיו בשו"ת ממעמקים ניתן ללמוד רבות על אורח החיים בגטו, שכן פעמים רבות הרב אשרי מקדים לשאלה רקע כללי הנוגע לאותה שאלה. רקע זה ניתן על מנת שתהיה אפשרות להבין את המציאות הנוראה בה נשאלה השאלה אף לאותם שלא היו בה.

בין הנושאים עליהם נשאל הרב אשרי: ציצית, תפילין לקטן, סוכה (מעצים שנגזלו מהגרמנים), טהרת המת, מזוזה, תפילה ועוד.

לקריאה נוספת

משה טרשנסקי, פועלו הציבורי של הרב אפרים אשרי וחשיבות חיבורו שו"ת ממעמקים לגיבוש נרטיב היסטוריוגרפי-דתי לתולדות השואה, עבודת דוקטור, אוניברסיטת בר-אילן, 2016.

בן ציון קליבנסקי ‘תפארת בחורים’ - תנועת לימוד התורה לבני המעמדות העמלים בליטא בין מלחמות העולם "ציון: רבעון לחקר תולדות ישראל", תשע"ז, 2017 (2017): 488.


קישורים חיצוניים

יצירתו

הערות שוליים

  1. ^ סלובודקה מהווה יחידה מנהלית, כעין מועצה מקומית, בתוך העיר קובנה.
  2. ^ שו"ת ממעמקים (כרך ג', עמ' נ"ו-נ"ח).
  3. ^ שו"ת ממעמקים (חלק ג', סימן ח').

Read other articles:

Johan Nieuhof. Jo(h)an Nieuhof (22 Juli 1618 – 8 Oktober 1672) adalah musafir Belanda. Ia adalah putera Jan Nijhoff, kelahiran Zwolle, yang menjadi walikota Uelsen. Ibunya Egberta Picardt adalah saudari pendeta Johan Picardt. Pada saat Belanda menyerang Brasil pada tahun 1640, Johan Nijhoff turut serta menjadi perwira cadangan. Ia tetap di Nederlands-Brazilië selama 9 tahun, dan menyusun karya berjudul Zee- en Lant-Reise door verscheide Gewesten van Oostindien, behelzende vee...

 

Elbrus-Avia (Эльбрус-авиа) IATA ICAO Kode panggil - NLK - PenghubungNalchik AirportArmada13Tujuan5Kantor pusatNalchik, RussiaSitus webhttp://www.elbrus-avia.ru/ A Yak42 of Elbrus Avia arrives at London Stansted Elbrus Avia (Bahasa Rusia: Эльбрус-авиа) merupakan sebuah maskapai penerbangan yang berbasis di Nalchik, Rusia. Maskapai ini menawarkan penerbangan menuju Athena, Istanbul, dan Moskow, dan beberapa penerbangan musiman menuju Yerevan. Elbrus Avia merupakan satu-sat...

 

Prem. Prem adalah kota yang terletak di distrik Weilheim-Schongau di Bayern, Jerman. Kota Prem memiliki luas sebesar 15.91 km². Prem pada tahun 2006, memiliki penduduk sebanyak 888 jiwa. lbsKota dan kotamadya di Weilheim-Schongau Altenstadt Antdorf Bernbeuren Bernried am Starnberger See Böbing Burggen Eberfing Eglfing Habach Hohenfurch Hohenpeißenberg Huglfing Iffeldorf Ingenried Oberhausen Obersöchering Pähl Peißenberg Peiting Penzberg Polling Prem Raisting Rottenbuch Schongau Sch...

Bagian dari seriLeninisme Aliran pemikiran Bolshevisme Bordigisme Marxisme–Leninisme Nkrumaisme Komunisme Kanan Trotskyisme Konsep Antiimperialisme Sentralisme demokratik Materialisme dialektis Kekuasaan ganda Aristokrasi buruh Pembebasan nasional Kekalahan revolusioner Situasi revolusioner Hak menentukan nasib sendiri Demokrasi soviet Vanguardisme Negara pekerja Revolusi dunia Tokoh Vladimir Lenin Leon Trotsky Nikolai Bukharin Lev Kamenev Josef Stalin Grigoriy Zinoviev Aleksei Rykov Andrei...

 

YakgwaAsalNegara asalKorea RincianJenisMasakan Korea, makanan, makanan manis dan yumilgwa Bahan utamatepung terigu lbs Yakgwa Yakgwa (약과) adalah jenis kue tradisional khas Korea (hangwa) yang terbuat dari tepung gandum, madu dan minyak wijen.[1][2] Kue ini biasa disajikan pada saat perayaan acara-acara penting dalam masyarakat Korea.[1] Sejarahnya, kue ini telah dibuat sejak zaman Dinasti Goryeo (935-1397) dan tertulis dalam dokumen-dokumen kuno.[1] Kue ini...

 

Eric Foner Eric Foner (New York, 7 febbraio 1943) è uno storico statunitense. Ha scritto numerose opere circa le vicende politiche degli Stati Uniti, sulla storia del concetto di libertà, sugli inizi del Partito Repubblicano, oltre a lavori incentrati sulle biografie di noti afroamericani e sull'Era della Ricostruzione, ed è un membro della Columbia University dal 1982. È inoltre autore di svariati libri di testo universitari utilizzati negli Stati Uniti. Foner è uno dei principali stori...

この項目には、一部のコンピュータや閲覧ソフトで表示できない文字が含まれています(詳細)。 数字の大字(だいじ)は、漢数字の一種。通常用いる単純な字形の漢数字(小字)の代わりに同じ音の別の漢字を用いるものである。 概要 壱万円日本銀行券(「壱」が大字) 弐千円日本銀行券(「弐」が大字) 漢数字には「一」「二」「三」と続く小字と、「壱」「�...

 

Arthur Nevin Frances Brundage, Marian MacDowell, dan Arthur Nevin pada 1917 Nevin dan Frances Peralta pada 1917 Arthur Finley Nevin (27 April 1871 – 10 Juli 1943) adalah seorang komponis, konduktor, guru dan miskologis asal Amerika Serikat. Bersama dengan Charles Wakefield Cadman, Blair Fairchild, Charles Sanford Skilton, dan Arthur Farwell, ia adalah salah satu komponis Indianis utama pada awal abad kedua puluh.[1] Catatan dan referensi ^ Howard, John Tasker (1939). O...

 

نسخ مطبوعة من رواية محاكمة الأربعة للكاتب بافل ليتفينوف، موسكو كانت حقوق الإنسان في الاتحاد السوفيتي محدودة للغاية طيلة فترة وجوده وقد حُشد السكان لدعم أيديولوجية الدولة الواحدة والسياسات التي يروج لها الحزب الشيوعي. قبل أبريل 1991، سُمح بحزب سياسي واحد فقط في اتحاد الجمهو...

Yvonne PrintempsYvonne Printemps en 1943 (Studio Harcourt).BiographieNaissance 25 juillet 1894ErmontDécès 18 janvier 1977 (à 82 ans)Neuilly-sur-SeineSépulture Cimetière ancien de Neuilly-sur-SeineNom de naissance Yvonne WigniolleNationalité FrançaiseActivité Chanteuse, danseuse, artiste lyrique, actrice, metteure en scèneConjoint Sacha Guitry (de 1919 à 1934) Pierre Fresnay (de 1932 à 1975)Autres informationsTessiture SopranoDistinction Chevalier de la Légion d'honneur‎ (19...

 

Polygon with 13 edges Regular tridecagonA regular tridecagonTypeRegular polygonEdges and vertices13Schläfli symbol{13}Coxeter–Dynkin diagramsSymmetry groupDihedral (D13), order 2×13Internal angle (degrees)≈152.308°PropertiesConvex, cyclic, equilateral, isogonal, isotoxalDual polygonSelf In geometry, a tridecagon or triskaidecagon or 13-gon is a thirteen-sided polygon. Regular tridecagon A regular tridecagon is represented by Schläfli symbol {13}. The measure of each internal angle of ...

 

Конь Юлий и большие скачки Жанры приключения, комедия Техника анимации компьютерная рисованная анимация Режиссёры Дарина ШмидтКонстантин Феоктистов Авторы сценария Вадим СвешниковМаксим СвешниковАлександр Боярский Роли озвучивали см. в статье Композиторы Георгий Ж�...

British actor Henry Alexander Lloyd-HughesLloyd-Hughes in April 2009Born1985 (age 38–39)London, EnglandNationalityBritishOccupationActorYears active2004–presentRelativesBen Lloyd-Hughes (brother) Henry Lloyd-Hughes (born 1985) is an English actor. He is known for his roles in Harry Potter and the Goblet of Fire (2005), Unrelated (2007), The Inbetweeners (2008–2010), Miliband of Brothers (2010), Weekender (2011), Anna Karenina (2012), Parade's End (2012), and Indian Summers...

 

Brad JohnsonJohnson nel 2007Nazionalità Stati Uniti Altezza196 cm Peso108 kg Football americano RuoloQuarterback SquadraRitirato CarrieraGiovanili  Florida State Seminoles Squadre di club 1991 - 1998 Minnesota Vikings1995→ London Monarchs(NFL Europe)1999 - 2000 Washington Redskins2001 - 2004 Tampa Bay Buccaneers2005 - 2006 Minnesota Vikings2007 - 2008 Dallas Cowboys Statistiche aggiornate al 25/11/2012 Modifica dati su Wikidata · Manuale Br...

 

Type of furnace generating steam Schematic diagram of a marine-type watertube boiler A high pressure watertube boiler[1] (also spelled water-tube and water tube) is a type of boiler in which water circulates in tubes heated externally by fire. Fuel is burned inside the furnace, creating hot gas which boils water in the steam-generating tubes. In smaller boilers, additional generating tubes are separate in the furnace, while larger utility boilers rely on the water-filled tubes that ma...

كامينغز (بالإنجليزية: Jason Cummings)‏  معلومات شخصية الاسم الكامل جايسون كامينغز الميلاد 1 أغسطس 1995 (العمر 29 سنة)ادنبره ، اسكتلندا الطول 1.78 م (5 قدم 10 بوصة) مركز اللعب مهاجم الجنسية  إسكتلندا معلومات النادي النادي الحالي سنترال كوست مارينرز الرقم 9 مسيرة الشباب سنوات ...

 

Untuk desa di Kabupaten Tangerang, lihat Cikande, Jayanti, Tangerang. CikandeKecamatanNegara IndonesiaProvinsiBantenKabupatenSerangPemerintahan • CamatMochamad Agus, S.Sos, M.SiPopulasi • Total- jiwaKode Kemendagri36.04.15 Kode BPS3604120 Luas- km²Desa/kelurahan13 Cikande adalah sebuah kecamatan di Kabupaten Serang, Provinsi Banten, Indonesia. Kecamatan ini dikenal dengan kawasan industri terbesar di Kabupaten Serang. Kondisi Geografis Di dalam Kecamatan Cikande ...

 

Municipality in Brandenburg, GermanyBriesen BrjazynaMunicipalityLocation of Briesen within Spree-Neiße district Briesen Show map of GermanyBriesen Show map of BrandenburgCoordinates: 51°49′N 14°15′E / 51.817°N 14.250°E / 51.817; 14.250CountryGermanyStateBrandenburgDistrictSpree-Neiße Municipal assoc.Burg (Spreewald)Government • Mayor (2024–29) Eva-Brigitta Schötzig[1]Area • Total9.04 km2 (3.49 sq mi)Elevat...

This article needs to be updated. Please help update this article to reflect recent events or newly available information. (June 2019) This article needs additional citations for verification. Please help improve this article by adding citations to reliable sources. Unsourced material may be challenged and removed.Find sources: List of taluks of Karnataka – news · newspapers · books · scholar · JSTOR (January 2020) (Learn how and when to remove this m...

 

Untuk Christmas carols, lihat Kidung Natal. Kelompok musik tiup memainkan musik Natal di pusat perbelanjaan California (2008). Musik Natal atau lagu Natal adalah musik dari berbagai jenis genre yang biasa diputar atau dipertunjukkan pada bulan Desember, sekitar perayaan Natal dan Tahun Baru. Lagu-lagu seperti ini umumnya berasal dari Barat. Kidung Natal tradisional Artikel utama: Kidung Natal Berikut ini adalah daftar tidak lengkap kidung Natal tradisional.[1] Koleksi musik Natal trad...