מלאך הברית

מלאך הברית הוא מלאך המופיע בספר מלאכי, והוא מופיע בכינוי זה באזכור יחידאי בתנ"ך. בפרקי דרבי אליעזר ובספר הזוהר הוא מזוהה כאליהו הנביא, אך קיימים זיהויים נוספים בראשונים לפיהם הוא מלאך המוות, המשיח או מלך פרס. תפקידו של מלאך הברית משתנה אף הוא בהתאם לזיהויו.

מקור

מלאך הברית מופיע באזכור יחידי במקרא, כמי שיבוא קודם הגאולה, וכחלק מתהליך ההכנה לגאולה: ”הִנְנִי שֹׁלֵחַ מַלְאָכִי וּפִנָּה דֶרֶךְ לְפָנָי, וּפִתְאֹם יָבוֹא אֶל הֵיכָלוֹ הָאָדוֹן אֲשֶׁר אַתֶּם מְבַקְשִׁים וּמַלְאַךְ הַבְּרִית אֲשֶׁר אַתֶּם חֲפֵצִים הִנֵּה בָא, אָמַר ה' צְ-בָאוֹת”[1].

במקרא לא מבואר מיהו מלאך הברית, וגם לא מבואר האם הוא זהה עם "מלאכי" שנזכר בתחילת הפסוק או עם "האדון" המופיע בהמשכו, וקיימים פירושים שונים לכך בחז"ל ובראשונים, כשזיהויו המוכר הוא עם אליהו (ראו להלן).

זיהויו כאליהו

האפשרות הרווחת לזיהוי "מלאך הברית" היא זיהויו עם אליהו הנביא[2]. יש שציינו סמך לזיהוי זה מהנאמר בסוף אותו פרק, שאליהו הנביא יבוא "לפני בא יום ה'", ומכך שהוא המלאך הנזכר בתחילת הפרק באותו התפקיד[3].

על סיבת כינויו של אליהו בשם "מלאך הברית", כתבו במדרש ובראשונים שהוא על כך שקינא לה' על שעזבו ישראל את הברית, ועל שבעקבות כך נקבע שיופיע בעת שישראל עורכים ברית מילה[4]. הצבת כיסא של אליהו בברית מילה, היא מנהג שמתבצע בעקבות מדרש זה, ומוזכרת גם בספרות ההלכה.

ראשונים אחדים כתבו טעם נוסף לכינויו של אליהו "מלאך הברית" על פי האמור במקרא, אחר שקינא פינחס והרג את זמרי בן סלוא ואת כזבי בת צור: ”לָכֵן אֱמֹר הִנְנִי נֹתֵן לוֹ אֶת בְּרִיתִי שָׁלוֹם” (ספר במדבר, פרק כ"ה, פסוק י"ב) (וזאת על פי זיהוי פינחס עם אליהו)[5].

זיהויים נוספים

ל"מלאך הברית" המוזכר בפסוק זה, קיימים זיהויים נוספים על ידי הראשונים:

  • יש שמזהים את מלאך הברית עם המלאך הנזכר בתחילת הפסוק, שהוא מלאך המוות, שימית את הרשעים, וייפרע מהם ה' בגיהנום[6].
  • יש שמזהים את מלאך הברית עם "האדון" המוזכר לפני כן בפסוק, כשהכוונה לדבריהם היא על המשיח[7].
  • יש הסבורים כי הפסוק מדבר על מצב ותחושת ישראל בתחילת ימי בית המקדש השני, ומזהים את מלאך הברית עם מלך פרס שכרת לישראל ברית שלום (לפירוש זה, "מלאכי" הנזכר בתחילת הפסוק הוא הנביא מלאכי שיודיע לישראל על דין הצדיקים והרשעים באחרית הימים, ו"האדון" הוא ה', בהתייחס להשראת שכינתו בבית המקדש, שעתידה השכינה לרדת ולהתגלות לעתיד לבוא בבית המקדש השלישי)[8].

תפקידו

תפקידו של מלאך הברית אף הוא אינו מבורר בפסוק, ויש לו מספר פירושים במפרשי המקרא - לפי השתנות זיהויו:

  • יש שזיהו אותו כמלאך המוות, ותפקידו הוא להמית את הרשעים, על מנת שייפרע מהם ה' בגיהנום[9].
  • יש הסבורים כי הפסוק מדבר על מצב ותחושת ישראל בתחילת ימי בית המקדש השני, ומזהים את מלאך הברית עם מלך פרס שיועד משמים להחריב את בבל ולהשיב את גולת בבל לארץ ישראל ולכרות עמהם ברית שלום[10].
  • יש שמזהים את מלאך הברית עם "האדון" המוזכר לפני כן בפסוק, כשהכוונה לדבריהם היא על המשיח[11], שתפקידו יהיה לגאול את ישראל ולקבץ את גלויותיהם, אחר תחיית המתים, בה יופיע אליהו הנביא - שהוא המלאך הנזכר בתחילת הפסוק - שיהיה ראשון הקמים בתחיית המתים[12].
  • יש שמזהים את מלאך הברית עם אליהו הנביא, שתפקידו הוא להכין ולהכשיר את הקרקע לגאולה:
    • בכך שיבשר על הגאולה הממשמשת לבוא, ושיחיה את המתים; ולאחר מכן יבוא "האדון" שהוא המשיח[13]
    • בכך שיפעל להחזרת בני האדם בתשובה בברית התורה והאמונה בינם לבין ה', שלאחר מכן יבוא "האדון" שהוא ה', שיתגלה בכבודו ובהנהגתו שלא כדרך הטבע[14].

הערות שוליים

  1. ^ ספר מלאכי, פרק ג', פסוק א'.
  2. ^ פרקי דרבי אליעזר, פרק כט; פירוש ב' ברד"ק, על ספר מלאכי, פרק ג', פסוק א'.
  3. ^ מצודת דוד, מלאכי ג, א.
  4. ^ פרקי דרבי אליעזר, פרק כט; ספר הזוהר, חלק א', דף צ"ג, עמוד א'.
  5. ^ רבי משה אלשיך, אלשיך, על ספר מלאכי, פרק ג', פסוק א'; תלמיד הרי"ד, פירוש תלמיד הרי"ד, על מלאכי, פרק ג', פסוק א', באתר מקראות גדולות הכתר.
  6. ^ רבי יצחק אברבנאל, אברבנאל, על ספר מלאכי, פרק ג', ד"ה אמנם, בביאור דברי רש"י.
  7. ^ פירוש א' ברד"ק, על ספר מלאכי, פרק ג', פסוק א'; פירוש ב' אצל רבי יצחק אברבנאל, אברבנאל, על ספר מלאכי, פרק ג', ד"ה ואפשר.
  8. ^ פירוש א' אצל רבי יצחק אברבנאל, אברבנאל, על ספר מלאכי, פרק ג', ד"ה ולכן.
  9. ^ רבי יצחק אברבנאל, אברבנאל, על ספר מלאכי, פרק ג', ד"ה אמנם, בביאור דברי רש"י.
  10. ^ פירוש א' אצל רבי יצחק אברבנאל, אברבנאל, על ספר מלאכי, פרק ג', ד"ה ולכן.
  11. ^ ראו פירוש א' ברד"ק, על ספר מלאכי, פרק ג', פסוק א'; פירוש ב' אצל רבי יצחק אברבנאל, אברבנאל, על ספר מלאכי, פרק ג', ד"ה ואפשר.
  12. ^ פירוש ב' אצל רבי יצחק אברבנאל, אברבנאל, על ספר מלאכי, פרק ג', ד"ה ואפשר.
  13. ^ רבי דוד אלטשולר, המצודות, על ספר מלאכי, פרק ג', פסוק א'.
  14. ^ מלבי"ם, על ספר מלאכי, פרק ג', פסוק א'.

Read other articles:

Henry Cabot Lodge Jr.

Henry Cabot Lodge Jr. Perwakilan Pribadi Presiden untuk Tahta SuciMasa jabatan5 Juni 1970 – 6 Juli 1977PresidenRichard NixonGerald FordJimmy Carter PendahuluHarold Tittmann (Pelaksana jabatan)PenggantiDavid WaltersDuta Besar AS untuk Jerman BaratMasa jabatan27 Mei 1968 – 14 Januari 1969PresidenLyndon B. Johnson PendahuluGeorge C. McGheePenggantiKenneth RushDuta Besar AS untuk Vietnam SelatanMasa jabatan25 Agustus 1965 – 25 April 1967PresidenLyndon B. Johnson P...

 

Gedung Perundingan Linggarjati

Gedung Naskah LinggajatiNama sebagaimana tercantum dalamSistem Registrasi Nasional Cagar BudayaGedung Perjanjian Linggajati Cagar budaya IndonesiaPeringkatNasionalKategoriBangunanNo. RegnasCB.43LokasikeberadaanLinggajati, Cilimus, Kuningan, Jawa BaratNo. SK133/M/1998Tanggal SK16 Juni 1998; 25 tahun lalu (1998-06-16)Tingkat SKMenteriPemilik IndonesiaPengelolaDinas Kebudayaan dan Pariwisata Kabupaten KuninganKoordinat6°52′53″S 108°28′30″E / 6.881252685371806�...

 

Télégraphe de Cooke et Wheatstone

Télégraphe fabriqué en 1837 par Cooke et Wheatstone (Science Museum de Londres). Le télégraphe de Cooke et Wheatstone est l'un des premiers systèmes de télégraphie électrique datant des années 1830, inventé par l'inventeur anglais William Fothergill Cooke et le scientifique anglais Charles Wheatstone. Il s'agit d'une forme de télégraphe à aiguilles, et du premier système télégraphique à être mis en service commercial. Le récepteur se compose d'un certain nombre d'aiguilles...

James Craik

Scottish-American physician For the Scottish minister, see James Craik (moderator). For the American priest and architect, see James Craik (priest). For the Scottish curler, see James Craik (curler). This article needs additional citations for verification. Please help improve this article by adding citations to reliable sources. Unsourced material may be challenged and removed.Find sources: James Craik – news · newspapers · books · scholar · JSTOR (Au...

 

Bellum Catilinae

Literary work by Sallust You can help expand this article with text translated from the corresponding article in Italian. (April 2021) Click [show] for important translation instructions. View a machine-translated version of the Italian article. Machine translation, like DeepL or Google Translate, is a useful starting point for translations, but translators must revise errors as necessary and confirm that the translation is accurate, rather than simply copy-pasting machine-translated tex...

 

Giovanni Calegari

Giovanni Calegari Calegari (in piedi, secondo da destra) nel Venezia della stagione 1955-1956. Nazionalità  Italia Calcio Ruolo Allenatore (ex attaccante) Termine carriera 1967 - giocatore Carriera Squadre di club1 1951-1952 Pro Sesto2 (0)1953-1955 Monza17 (5)1955-1960 Venezia146 (51)1960-1961 Parma25 (5)1961-1962 Savona23 (6)[1]1962-1963 Mestrina24 (10)[2]1963-1964 Rizzoli32 (7)1964-1967 Lilion Snia Varedo93 (?) Carriera da allen...

Minyak nabati

Berbagai jenis minyak nabati Minyak kacang Minyak nabati atau minyak sayur adalah minyak yang disari/diekstrak dari berbagai bagian tumbuhan. Minyak ini digunakan sebagai makanan, bahan penggorengan, pelumas, bahan bakar, bahan pewangi (parfum), pengobatan, dan berbagai penggunaan industri . Beberapa jenis minyak nabati yang umum digunakan ialah minyak kelapa sawit, minyak jagung, minyak zaitun, minyak lobak, minyak kedelai, dan minyak bunga matahari. Margarin adalah mentega buatan yang terbu...

 

Синелобый амазон

Синелобый амазон Научная классификация Домен:ЭукариотыЦарство:ЖивотныеПодцарство:ЭуметазоиБез ранга:Двусторонне-симметричныеБез ранга:ВторичноротыеТип:ХордовыеПодтип:ПозвоночныеИнфратип:ЧелюстноротыеНадкласс:ЧетвероногиеКлада:АмниотыКлада:ЗавропсидыКласс:Пт�...

 

Kimia hijau

Bagian dari seriIlmu Pengetahuan Formal Logika Matematika Logika matematika Statistika matematika Ilmu komputer teoretis Teori permainan Teori keputusan Ilmu aktuaria Teori informasi Teori sistem FisikalFisika Fisika klasik Fisika modern Fisika terapan Fisika komputasi Fisika atom Fisika nuklir Fisika partikel Fisika eksperimental Fisika teori Fisika benda terkondensasi Mekanika Mekanika klasik Mekanika kuantum Mekanika kontinuum Rheologi Mekanika benda padat Mekanika fluida Fisika plasma Ter...

Шаблон:Мифология

МифологияРитуально-мифологическийкомплекс Система ценностей Сакральное Миф Мономиф Теория основного мифа Ритуал Обряд Праздник Жречество Мифологическое сознание Магическое мышление Низшая мифология Модель мира Цикличность Сотворение мира Мировое яйцо Мифическое �...

 

Кола (город)

У этого термина существуют и другие значения, см. Кола. ГородКола Флаг Герб 68°52′59″ с. ш. 33°01′19″ в. д.HGЯO Страна  Россия Субъект Федерации Мурманская область Муниципальный район Кольский Городское поселение Кола Глава муниципального образования Светлана Вл�...

 

土库曼斯坦总统

土库曼斯坦总统土库曼斯坦国徽土库曼斯坦总统旗現任谢尔达尔·别尔德穆哈梅多夫自2022年3月19日官邸阿什哈巴德总统府（Oguzkhan Presidential Palace）機關所在地阿什哈巴德任命者直接选举任期7年，可连选连任首任萨帕尔穆拉特·尼亚佐夫设立1991年10月27日 土库曼斯坦土库曼斯坦政府与政治 国家政府 土库曼斯坦宪法 国旗 国徽 国歌 立法機關（英语：National Council of Turkmenistan） ...

Retraite (militaire)

Pour les articles homonymes, voir retraite. Cet article est une ébauche concernant le domaine militaire. Vous pouvez partager vos connaissances en l’améliorant (comment ?) selon les recommandations des projets correspondants. Retraite de Russie par Napoléon Ier (1812) L'évacuation de Dunkerque par les Britanniques (1940) Retraite des Dix Mille par Xénophon (401 av. J.-C.) Dans le domaine militaire, l'opération de retraite consiste à rappeler des forces armées tout en maintenan...

 

Maria Loja

Artikel ini sebatang kara, artinya tidak ada artikel lain yang memiliki pranala balik ke halaman ini.Bantulah menambah pranala ke artikel ini dari artikel yang berhubungan atau coba peralatan pencari pranala.Tag ini diberikan pada Desember 2022. Maria LojaLahir12 Februari 1890Hamburg, Kekaisaran JermanMeninggal3 Januari 1953 (usia 62)Berlin Barat, Jerman BaratPekerjaanPemeranTahun aktif1934-1953 (film) Maria Loja (12 Februari 1890 – 3 Januari 1953) adalah seorang pemeran ...

 

US Open 2012 - Qualificazioni singolare maschile

US Open 2012Qualificazioni singolare maschileSport Tennis Tornei Singolare uomini (q) donne (q)   ragazzi ragazze Doppio uomini donne misto ragazzi ragazze 2011 2013 Voci principali: US Open 2012, US Open 2012 - Singolare maschile. Le qualificazioni del singolare maschile dell'US Open 2012 sono state un torneo di tennis preliminare per accedere alla fase finale della manifestazione. I vincitori dell'ultimo turno sono entrati di diritto nel tabellone principale. In caso di ritiro di uno o...

Steven King (footballer)

Australian rules footballer, born 1978 This article is about the Australian rules footballer. For other football players, see Stephen King (disambiguation) § Football. Australian rules footballer Steven King King in August 2018Personal informationDate of birth (1978-11-22) 22 November 1978 (age 45)Place of birth Shepparton, VictoriaOriginal team(s) Murray Bushrangers (TAC Cup)Debut Round 5, 27 April 1996, Geelong vs. Richmond, at Skilled StadiumHeight 202 cm (6 ft 8&...

 

الحرب على غزة (2008–2009)

هذه المقالة بحاجة لمراجعة خبير مختص في مجالها. يرجى من المختصين في مجالها مراجعتها وتطويرها. (مايو 2016)   لمعانٍ أخرى، طالع الحرب على غزة.   هذه المقالة عن الهجوم الإسرائيلي على قطاع غزة (ديسمبر 2008 - يناير 2009). للمجازر التي نفذت في هذا الهجوم، طالع قائمة المجازر المنف�...

 

Starter (mesin)

Sebuah dinamo starter mobil (silinder besar). Objek kecil di atasnya adalah starter solenoid yang mengkontrol tenaga dari starter motor. Starter (juga dinamo starter, cranking motor, atau starter motor) adalah sebuah perangkat yang dipakai untuk menyalakan motor bakar pembakaran dalam sehingga mesin beroperasi dengan tenaganya sendiri. Starter dapat berupa motor listrik, mesin udara atau hidrolik. Dalam kasus berupa mesin yang sangat besar, dinamo starter dapat juga berupa sebuah mesin pembak...

Nissan Bluebird

Datsun Bluebird P410 Nissan Bluebird awalnya adalah mobil kompak yang kemudian menjadi mobil kelas menengah yang dibuat oleh Nissan Motors Corporation, Jepang. Nissan memproduksi Bluebird dari tahun 1959 sampai 2000. Dari semua generasi Bluebird, yang paling legendaris adalah Datsun 510 produksi tahun 1967-1973 yang juga disebut Datsun 1400 dan Datsun 1600. Sepanjang sejarahnya, Bluebird menelurkan model Nissan lainnya seperti Bluebird Maxima bermesin 6 silinder dengan sasis lebih panjang, ya...

 

Evert Willem Beth

Dutch philosopher and logician This article includes a list of general references, but it lacks sufficient corresponding inline citations. Please help to improve this article by introducing more precise citations. (April 2013) (Learn how and when to remove this message) Part of Beth's publications Evert Willem Beth (7 July 1908 – 12 April 1964) was a Dutch philosopher and logician, whose work principally concerned the foundations of mathematics. He was a member of the Significs Group. B...