Xacebáns
Vista de Xacebáns.
Concello	Quintela de Leirado[1]
Provincia	Ourense
Coordenadas	42°06′29″N 8°04′45″O / 42.10797222, -8.07902778
Poboación	72 hab. (2023)
Entidades de poboación	2[1]
[ editar datos en Wikidata ]

Santiago de Xacebáns é unha parroquia do concello ourensán de Quintela de Leirado, na comarca da Terra de Celanova. Segundo o IGE,^[2] en 2023 tiña 72 habitantes (34 homes e 38 mulleres).

Está situada a beira do monte de Panagache (1213 m). Dentro do Parque Nacional de Peneda-Gerês, constitúe un marco incomparable de natureza, fauna e diversidade. Existe unha ruta de sendeirismo que chega ata a vila portuguesa de Castro Laboreiro. Por esta parroquia transcorre o río Deva, que nace na serra de Leboreiro e que se une o río Miño na Frieira.

En 1893 creouse a parroquia, segregándose os seus lugares de Leirado.^[3]

Na parroquia atópase unha pequena capela de estilo románico (Santiago de Xacebáns) e mais uns cruceiros de pedra de principios do século XIX, que van desde a igrexa ata a fonte (antigo lavadoiro).

Existe tamén un forno antigo, onde se cocía o pan antigamente, hoxe rehabilitado como local social.

• Lugares de Quintela de Leirado