Piñeiro rubio

Piñeiro rubio

Exemplares de piñeiro rubio no Parque Natural do Invernadeiro, Ourense
Estado de conservación

Pouco preocupante[1]
Clasificación científica
Reino: Plantae
División: Pinophyta
Clase: Pinopsida
Orde: Pinales
Familia: Pinaceae
Xénero: Pinus
Subxénero: Pinus
Especie: P. sylvestris
Nome binomial
Pinus sylvestris
L.
Mapa de distribución do piñeiro rubio.
Mapa de distribución do piñeiro rubio.

Mapa de distribución do piñeiro rubio.

O piñeiro rubio ou piñeiro silvestre[2] (Pinus sylvestris L.) é unha árbore ximnosperma da familia das pináceas, de folla perenne. As acículas son moi curtas en comparación co piñeiro bravo (de 4 a 6 cm. de lonxitude), ao igual que as piñas (de 5 a 6 centímetros). Os piñóns raramente pasan os 5 mm. e a súa á abrangue entre os 12 e 17 mm. Recibe o seu nome común da cor encarnada da súa casca na parte superior do tronco (nas partes máis baixas ten tonalidade parda), a súa principal característica distintiva.

Especie clímax en Galiza no Cuaternario, na actualidade só se atopa nas zonas máis altas grazas a labores de repoboación. A súa madeira é de boa calidade.

Distribución e hábitat

Árbore moi común no Hemisferio Norte, estendéndose por Eurasia en rexións relativamente frías. Vai dende Escocia (tamén chamado piñeiro de Escocia) e a Península Ibérica polo oeste até Siberia e as montañas do Cáucaso polo leste, e dende Laponia polo norte até Serra Nevada polo sur. No norte da súa distribución espállase dende o nivel do mar até os 1.000 m, mentres que no sur se desenvolve nas montañas en altitudes comprendidas entre os 800 e os 2.400 msnm. Atópase cultivado amplamente en Nova Zelandia e en moitas das rexións máis frías de América do Norte. Atópase catalogado como unha "especie invasora" nalgunhas zonas norteamericanas, nas que se inclúe Ontario e Wisconsin.

As follas do piñeiro rubio fican helicoidalmente tortas e van unidas en parellas por unha vaíña.
A casca do Pinus sylvestris é arroibada na parte alta do toro.
Monte alto de piñeiro rubio na chaira padana, no norte de Italia. Aí o piñeiro rubio medra en terreos pobres e bastante secos, mentres que en terreos fértiles e frescos hai carballeiras.

Descrición

Conos maduros abertos e sementes.

O piñeiro rubio pode acadar os 30 m de altura por uns 5 metros de circunferencia, chegando a crecer 6 metros de alto en 10 anos. A súa copa é de forma cónica de novo para despois de adulto pasar a ser irregular, larga e deprimida, de novo presenta un tronco vestido que de adulto pasa a ser espido.

As follas son simples, agrupadas de dúas en dúas, aciculares, rexas, punzantes, curtas, de 3 a 7 cm de lonxitude, de sección semicircular, arredondadas no dorso, finalmente dentadas. As flores ou estróbilos femininos son conos de forma oblonga, de cor castaña, apófise pouco saínte, desprovista de umbo espiñento, pequenos, de 3 a 6 cm de longo, reunidos en grupos de 2 a 3, caedizos, xa que apenas maduran. Os piñóns, que son as sementes, son miúdos, dotadas dunha á.

Atura o pleno sol, non así coa sombra; adáptase a todo tipo de solo agás os asolagados mais si os húmidos, mellor canto máis fértiles e profundos que garantes un bo desenvolvemento, resiste a seca. Non atura a polución e non vive moito tempo en competencia con outras especies que o superen en altura. Resiste invernos moi fríos.

Taxonomía

Pinus sylvestris foi descrita por Carl von Linné e publicado en Species Plantarum 2: 1000. 1753.[3]

Etimoloxía

O seu nome xenérico procede do latín pinus (piñeiro). O nome específico sylvestris: epíteto latino que significa "dos bosques, silvestre, bravo".[4]

Sinonimia
  • Pinus binatofolio Gilib.
  • Pinus borealis Salisb.
  • Pinus cretacea Kalen.
  • Pinus ericetorum Thore
  • Pinus erzeroomica Calvert ex Gordon
  • Pinus fominii Kondr.
  • Pinus frieseana Wich.
  • Pinus genevensis Carrière
  • Pinus genovensis Garsault
  • Pinus hagenaviensis K.Koch
  • Pinus krylovii Serg. & Kondr.
  • Pinus lapponica (Hartm.) Mayr
  • Pinus montana Hoffm.
  • Pinus mughus Jacq.
  • Pinus resinosa Savi
  • Pinus rigensis Loudon
  • Pinus rubra Mill.
  • Pinus scariosa Lodd. ex Loudon
  • Pinus tartarica Mill.[5][6]

Galería de imaxes

Notas

  1. Conifer Specialist Group (1998). "Pinus sylvestris". Lista Vermella de especies ameazadas. (en inglés). Unión Internacional para a Conservación da Natureza. 
  2. Vocabulario forestal (galego-español-inglés)', p. 164 (USC, 2012). Recolle como sinónimos piñeiro rubio e piñeiro silvestre.
  3. "Piñeiro rubio". Tropicos.org. Missouri Botanical Garden. Consultado o 11 de abril de 2013. 
  4. En Epítetos Botánicos
  5. "Piñeiro rubio". World Checklist of Selected Plant Families. Arquivado dende o orixinal o 27 de setembro de 2013. Consultado o 11 de abril de 2013. 
  6. Piñeiro rubio en PlantList

Véxase tamén

Bibliografía