Os micrognatozoos (Micrognathozoa, do grego μικρός micos, "pequeno", γνάθος gnathos "madíbula", e ζωον zōon, "animal", literalmente, "os pequenos animais con mandíbulas") son un filo de animaispseudocelomados de recente creación (Kristensen & Funch, 2000).[1]
Comprende unha soa especie, Limnognathia maerski, animal microscópico descuberto en Groenlandia no ano 2000. Os exemplares, capturados en mananciais termais da illa Disko (ver mapa), trasladáronse ao Museo de Zooloxía de Copenhaguen.
Presenta as mandíbulas máis complexas descubertas en invertebrados, formadas por 32 pezas móbiles. Para comer, evaxina ditas mandíbulas que se agarran ao substrato como dúas pequenas mans. Ten ademais moitas estruturas particulares que xustifican, segundo os autores, a súa separación nun filo propio.
Ten o corpo dividido en tres rexións ben diferenciadas, cabeza, tórax e abdome; o tórax lembra a un acordeón e pódese estender e contraer, sendo moi flexible cando o animal se move.
O tamaño medio do animal é de só 130 μm de lonxitude (menor que moitos ciliados), sendo un dos animais máis pequenos que se coñecen.
En canto ao sistema nervioso, posúe un gran ganglio cerebral que ocupa a parte frontal da cabeza e do que saen un par de nervios ventrais cara a cola do animal.
O aparato dixestivo está formado por unha boca que está diante das mandíbulas, á que segue unha farinxe, un curto esófago e un intestino que posiblemente fai tamén a función de estómago e que vai reducindo o seu tamaño ata pecharse nunha placa anal. O ano só funcionaría temporalmente. Nos estudos feitos non se rexistrou a defecación, en cambio si se apreciou un comportamento de vómito a través da boca.
Esta especie conta con cilios ao longo de todo o seu corpo que poden ter unha función na alimentación e no desprazamento.
Reprodúcese por partenoxénese, o que quere dicir que as femias producen crías sen fecundación por un macho. Noutras palabras, os individuos femias son capaces de clonarse a si memos.
Recentes estudos propoñen que os individuos, cando son novos, convértense en machos e, cando envellecen, transfórmanse en femias.
Filoxenia
O seguinte cladograma, segundo Sørensen,[2] amosa as afinidades de Limnognathia:
↑Kristensen, R. M. & Funch, P., 2000. "Micrognathozoa: A new class with complicated jaws like those of Rotifera and Gnathostomulida". Journal of Morphology, 246: 1-49.