Khanato de Bukhara

خانات بخارا (fa)
Epónimo	Bukhara
Localización
39°46′29″N 64°25′43″L / 39.7747, 64.4286
Capital	Bukhara
Poboación
Lingua oficial	lingua persa Língua chagatai (pt)
Relixión	Islam, Sunnismo, Naqshbandi (pt) e Sufismo
Datos históricos
Precedido por	Dinastia Timúrida (pt) e Uzbek Khanate (en)
Creación	c. 1500
Disolución	1785
Sucedido por	Emirato de Bukhara, Canato de Cocande (pt) e Império Durrani (pt)
Organización política
Forma de goberno	Teocracia monarquía absoluta

O Khanato de Bukhara (en Persa خانات بخارا; en uzbeko: Buxoro Xonlig) foi un estado uzbeko^[1] de Asia Central que existiu dende comezos do século XVI ata finais do século XVIII. A cidade de Bukhara converteuse na capital durante o reinado do khan Ubaydallah (1533–1540), e o seu máximo apoxeo foi durante o reinado do khan Abdullah II.

Nas fontes da segunda metade do século XVII, emprégase a expresión "92 tribos uzbekas" en relación a parte da poboación do territorio do khanato de Bukhara.^[2]

A dinastía Shaybánida gobernou o khanatao durante os primeiros 98 anos do estado, dende a súa fundación no ano 1500 ata case finais do sécuo XVI, no ano 1598. Durante esa época a capital Bukhara converteuse nun centro cultural das artes, da caligrafía e mesmo da educación.

Á parte da publicación de bastantes libros, moitos deles sobre historia, instituíuse unha rede de escolas onde os fillos das familias das clases superiores enviaban os seus fillos para recibiren unha educación elemental, que comezaba aos seis anos de idade. Dous anos despois, considerábase que estaban preparados para ingresar na madrasa, cun plan educativo que constaba de tres ciclos de sete anos de duración cada un, co que a duración completa dos estudos era de vinte un anos. Os alumnos estudaban teoloxía, aritmética, leis, lóxica, música e poesía. Este sistema educativo exerceu unha influencia positiva no desenvolvemento das linguas persa e uzbeka, así como por outra banda, na evolución da literatura, as ciencias, as artes e as técnicas aplicadas.

A dinastía Janid (descendentes dos astrakhánidas) gobernaron o khanato entre 1599 e 1747. Yar Muhammad e a súa familia fuxiran despois de que Astrakhan caese en mans de Rusia. Tivo un fillo chamado Jani Muhammad que tivo dous fillos chamados Baqi Muhammad e Vali Muhammad coa súa esposa, filla do último gobernante shaybánida. Os Janid eran descendentes de Xenxis Khan.

En 1740 o khanato foi conquistado por Nadir Shah, xa de Irán. Trala súa morte en 1747, o khanato foi conquistado polos descendentes do emir uzbeko Khudayar Bi, mediante a posición ministerial de ataliq. En 1785, o seu descendente, Shah Murad, formalizou o goberno da dinastía da familia (Manghit) e o khanato converteuse no emirato de Bukhara.^[3] Os Manghits non eran descendentes de Xenxis Khan e tomaron o título islámico de emir en lugar de khan xa que a súa lexitimidade non se baseaba nesa descendencia.

Wikimedia Commons ten máis contidos multimedia na categoría:  Khanato de Bukhara

A Galipedia ten un portal sobre: Historia

• DeWeese, Devin (2009). "Bukhara Khanate". En Esposito, John L. The Oxford Encyclopedia of the Islamic World. Oxford University Press. 
• Soucek, Svat (2000). A History of Inner Asia (en inglés). p. 180. 

• The Ashtarkhanid Rulers of Bukhara