Amada foi unha antiga cidade de Exipto, situada na marxe oeste do río Nilo, na Baixa Nubia. O lugar anegouse polas augas do Lago Nasser cando construíuse o Encoro de Asuán. Neste enclave houbo un templo que reinstalouse uns 2,5 km máis ao norte, para salvalo das augas. O templo de Derr e a tumba de Penut, gobernador de Uauat na época de Ramsés VI (século XII a.C.), tamén tiveron que trasladarse ao mesmo lugar. Forma parte do Patrimonio Mundial desde 1979 baixo o nome de Monumentos de Nubia, desde Abu Simbel ata File.
O templo
O Templo de Amada é o templo exipcio máis antigo de Nubia. A construción comezou na época do faraón da XVIII dinastíaTutmosis III, e estivo dedicado a Amón e Ra-Horajti.[1] O seu fillo e sucesor, Amenofis II continuou o programa de decoración do edificio. O sucesor de Amenofis II, Tutmosis IV, decidiu cubrir a zona de entrada e transformala nunha sala hipóstila (con columnas).[2] Durante o período de Amarna, Akenatón ordenara borrar o nome de Amón de todo o templo, pero posteriormente restaurouse por Seti I da XIX dinastía de Exipto.[3] Varios reis da XIX dinastía, en particular Seti I e Ramsés II, tamén "realizaron pequenas restauracións e engadiron decoración ao templo".[4] Estelas dos vicerreis de Cuxe, Setau, Heqanakht e Messuy, e do visir Bay describen as súas actividades de construción baixo Ramsés II, Merenptah e Siptah respectivamente.[3]
Dentro do templo
Interior do Templo de Amada.
O plan de construción orixinal incluía un pilono, unha entrada e un pórtico que conducía a un santuario.[5] Porén, cando Tutmosis IV cubriu a entrada, os piares, e as paredes "estaban decoradas con escenas de ofrendas, incluíndo Tutmosis IV, á esquerda", e Tutmosis III e Amenofis II, á dereita, algúns dos baixorrelevos máis finos, con cores brillantes e vibrantes.[2]
Os mellores baixorrelevos atópanse na parte máis interna do templo onde se mostra a Tutmosis III e Amenofis II abrazando ou facendo ofrendas a varios deuses exipcios.[2] No lado esquerdo do vestíbulo móstrase a Amenofis II coroado por Horus e Tot e correndo cun remo e un hap (instrumento de navegación).[2] A capela a un lado do santuario contén algunhas escenas interesantes sobre a fundación e consagración do templo que representa o ritual de "estirar a corda", a cerimonia de facer e colocar bloques e a ofrenda do templo aos seus deuses.[2]
Inscricións
Tutmosis III ante os deuses Amón e Ra-Horajti, no templo de Amada.
No templo de Amada hai dúas inscricións históricas importantes. A máis antiga, datada do ano 3 do reinado de Amenofis II, "atópase nunha estela redondeada na parte superior e situada na parede traseira do santuario (ao leste).[6] O texto describe unha desapiadada campaña militar do faraón en Asia:
A súa Maxestade regresou gozoso ao seu pai Amón despois de matar coa súa propia maza a sete xefes no distrito de Takhesy (Siria) que máis tarde colgou boca abaixo na proa do barcoda súa Maxestade.[6]
Amenofis II segue describindo como colgou a seis dos xefes mortos "nos muros de Tebas" mentres que ao sétimo colgouno nos muros de Napata (unha cidade fronteiriza de Nubia preto da cuarta catarata do Nilo).[3] Isto fíxose como unha clara advertencia aos nubios, expostos ás perigosas consecuencias dunha rebelión durante o reinado de Amenhotep. O segundo texto histórico, "nunha estela gravada na xamba esquerda (norte) da porta da entrada", menciona o rexeitamento á invasión de Libia no 4º ano de Merenptah.[6]
O templo describíuse por viaxeiros antigos, aínda que a súa descrición publicouse por primeira vez por Henri Gauthier[7] en 1913.[8]
Entre 1964 e 1975, o templo trasladouse da súa localización a un novo lugar "uns 65 m. máis alto e 2,5 km. máis lonxe do seu sitio orixinal",[6] para evitar ser asulagado polo Lago Nasser debido ao proxecto do encoro de Asuán.[9] O Templo de Derr escavado na rocha tamén se trasladou ao novo sitio de Amada.[10]
↑Hildreth, Craig (1999-2005). "The Amada Temple in Nubia". touregypt.net(en castelán). Archived from the original on 27 de setembro de 2006. Consultado o 15 de xaneiro de 2022.
David, Rosalie (1993). Discovering Ancient Egypt(en inglés). Nova York: Facts on File. ISBN0-8160-3105-3.
Gauthier, Henri , (Cairo 1913) (1913). Le temple d'Amada(en francés). O Cairo: Impr. de l'Institut français d'archéologie orientale.
Hobson, Christine (1990). Exploring the World of the Pharaohs: A complete guide to Ancient Egypt(en inglés). Londres: Thames & Hudson. ISBN978-0500275603.
Oakes, Lorna (2003). Pyramids and Tombs of Ancient Egypt: An Illustrated Atlas of the Land of the Pharaohs(en inglés). Cambridgeshire: Hermes House. ISBN9781846810886.
