Réalteolaí Meiriceánach ab ea Vera Florence Cooper Rubin (25 Iúil, 1928 – 25 Nollaig 2016). Ba cheannródaí luath í ag obair ar rátaí rothlaithe na réaltraí. Nocht sí an neamhréireacht idir gluaisne uilleach réamh-mheasta agus bhreathnaithe ar réaltraí trí staidéar a dhéanamh ar chuair rothlaithe réaltraí.[1][2] Trí fhadhb rothlaithe an réaltra a aithint, chuir a cuid oibre fianaise ar fáil maidir le damhna dorcha a bheith ann. [3] Deimhníodh na torthaí sin ina dhiaidh sin.
Ag tosú ar a gairm acadúil mar an t-aon fhochéimí sa réalteolaíocht i gColáiste Vassar, chuaigh Rubin ar aghaidh chuig staidéar iarchéime in Ollscoil Cornell agus in Ollscoil Georgetown, áit ar bhreathnaigh sí diallais ó shreabhadh Hubble i réaltraí agus ar chuir sí fianaise ar fáil go raibh sárbhraislí réaltracha ann.[1][4] Tugadh onóracha di i rith a gairme as a cuid oibre, ina measc Bonn Bruce, Bonn Óir Chumann Ríoga na Réalteolaíochta, Bonn Náisiúnta na hEolaíochta, agus gradaim éagsúla eile.[4][5]
Chaith Rubin a saol ag abhcóideacht ar son na mban san eolaíocht, agus bhí cáil uirthi mar gheall ar a meantóireacht ar réalteolaithe mná éirimiúla. Chuir an New York Times síos ar a hoidhreacht mar "ushering in a Copernican-scale change" i dteoiric na cosmeolaíochta.[1][4]
Féach freisin
Tagairtí
