B’é Neelam Sanjiva Reddy (19 Bealtaine1913 -1 Meitheamh1996) an séú uachtarán ar an India.[1] Nuair a bhí sé 16 bliain d'aois, sa bhliain 1929, chas sé le Mahatma Gandhi agus chuaigh a chuid smaointe go mór i bhfeidhm ar Reddy, a d'éirigh ina thírghráthóir cruthanta ón lá sin amach.
Saol
Teileagúigh agus tuathánaigh ab ea muintir Reddy, a tháinig as Anantapur, Andhra Pradesh. Den ardcheast ba ea an teaghlach.[2]
Thosaigh Reddy ag déanamh staidéir sna healaíona in Ollscoil Madras ach d'éirigh sé as an gcoláiste i 1931.
Ghlac Reddy páirt sa ghluaiseacht náisiúnta Indiach ó na 1930idí go dtí gur bhain an tír a neamhspleáchas amach.[3] Cuireadh faoi ghlas é i bpríosún Amravati, idir 1942 agus 1945.
Bhí Reddy ina pharlaiminteoir agus ina aire i Stát Madras (Tamil Nadu inniu), 1949-1951, Bhí sé ina bhall de Thionól Bunreachta na hIndia chomh maith. Bhí sé ina Chéad-Aire ar Stát Andhra Pradesh ó 1956 go dtí 1960 agus arís ó 1962 go 1964,
D'éirigh Reddy ansin ina Aire Aontais (Cruach agus Mianaigh, 1964 to 1966 agus Iompar, Eitlíocht Shibhialta, Loingseoireacht agus Turasóireacht, 1966 go 1967).
Bhí Reddy ina Uachtarán ar an gComhdháil Náisiúnta Indiach ó 1960 go 1962.
Toghadh mar Cheann Comhairle an Lok Sabha é sa bhliain 1967 .
Uachtarán ar an India
Ba iarrthóir oifigiúil Pháirtí na Comhdhála é i dtoghchán na huachtaránachta sa bhliain 1969. Ach fuair V. V. Giri an ceann is fearr ar Reddy, cé go raibh Giri ina iarrthóir neamhspleách don uachtaránacht. Fuair Giri tacaíocht ó Indira Gandh, ina príomh-aire ar an India ag an am, ós rud é go raibh eagla uirthi go gcuirfeadh an ruaig uirthi dá mbeadh an lá ag Reddy.
Chuaigh Reddy ansin isteach sa Lok Sabha mar iarrthóir de chuid an Pháirtí Janata nuair a fuair an dream sin ollbhua in olltoghchán 1977 agus atoghadh mar Cheann Comhairle é.
Nuair a tharla folúntas uachtaránachta roinnt míonna ina dhiaidh sin, toghadh Reddy don phost sin, gan freasúra an uair seo. Chuir sé isteach a théarma cúig bliana iomlán mar Uachtarán, in ainneoin gur tháinig Indira Gandhi i réim gan stró an athuair, sa bhliain 1980.
In earrach na bliana 1982, i dtreo dheireadh a théarma in oifig, thug Reddy cuairt stáit ar Éirinn. Ba é an dara Uachtarán Indiach a rinne é sin (i ndiaidh an Uachtaráin Sarvapalli Radhakrishnan sa bhliain 1964 agus príomh-aireJawaharlal Nehru i 1949 agus ansin 1956).[5]
D'éirigh Reddy as an bpolaitíocht sa bhliain 1982.