Moconá ur-jauzia edo Yucumã ur-jauzia, Uruguai ibaian dagoen ur-jauzia da, Brasil eta Argentina arteko mugan. Munduko ur-jauzi handiena da: 3.000 metro.
Argentinako Misiones probintziaren (Yabotí Biosfera Erreserba) eta Hegoaldeko Rio Granden (Brasil) arteko mugetan dago, Turvoko Estatuko Parkearen[1] eremu babestuarekin.
Ur-jauzi horrek badu berezitasun bat: ez da zeharkakoa, ur-jauzi gehienetan bezala, paraleloa baizik. Berezitasun hori ibaiaren hondoaren azpian glaziazio-aldian sortutako faila geologiko bati zor zaio; ibaiaren sakonera 170 metrokoa da leku batzuetan. Horren ondorioz, Moconako ur-jauzien altuera eta zabalera aldatu egiten dira uraren mailaren arabera: ibaiaren maila altua denean, luzera 1.800 metrokoa da; altuera 5 metrotik 7 metrora bitartekoa eta 15 metrora bitartekoa, ibaia txikia denean.
Guarani hizkuntzan Moconák "dena irensten duena" esan nahi du. Erliebe malkartsuarekin, ibai eta erreka ugarik ildotuta eta baso-masa garrantzitsu batek estalita, Moconáko ur-jauziak natura bizitzeko ehun alternatiba baino gehiago eskaintzen ditu.
Hobietatik sartzen diren flora eta fauna behatu ahal izango dituzu, urrats bakoitzean mila bizimodu harmoniatsu nola bizi diren deskubrituz: zuhaitzak, zuhaixkak, lianak, igokariak, landare epifitoak, hegaztiekin, ugaztunekin, narrastiekin, arrainekin eta anfibioekin batera, natura orekatu batean. Urtaro guztiak ez dira egokiak ur-jauziak ikusteko, baina ibaiaren emariaren araberakoa da, baxua denean bakarrik ikusten dira ur-jauziak.
Moconá erreserba 1967an sortu zen, Juan Alberto Harrietek, lurren jabeak, ur-jauziak dauden 999 hektarea dohaintzan eman ostean.
Moconá probintzia-parkea 1988ko ekainaren 4ko 1434/1988 Dekretuaren bidez sortu zen eta 1991ko ekainaren 27an berretsi zen XVI - 27. Foru Lege Probintzialaren bidez (2854. Lege aurretik) , ur-jauzien ingurumena zaintzeko asmoz.
Erreferentziak
Kanpo estekak