PYSBE

PYSBE
Datuak
Izen ofiziala
Pesquerías y Secaderos de Bacalao de España S.A
Motanegozioa
Jarduera sektoreafishing industry (en) Itzuli
HerrialdeaEspainia
Agintea
Egoitza nagusi
Legezko formasozietate anonimoa
Historia
Sorrera1919ko maiatzaren 31
Desagerpena1974
Mistral bakailao ontzia Pasaiako portutik ateratzen Ternuarantz, 1944.

PYSBE edo Pesquerías y Secaderos de Bacalao de España S.A, Pasaian, Gipuzkoan, 1919an sortutako arrantza munduko Euskal Herriko enpresa garrantzitsuena izan zen, bakailaoaren arrantza eta komertzializazioarekin zuzenean lotuta. Enpresa horrekin Pasaiakoak bakailao trafikoan Europako portu garrantzitsuenetariko bat izatea lortu zuen.

Historia

1919ko maiatzaren 31n, sortu zen arrantza-enpresa handi hau. Sortzaile nagusiak Luis Legasse Bigot eta Gandioso Celaya Zabala enpresariak izan ziren. Enpresa berriaren helburu nagusia «arrantza eta, orokorrean, arrainen erosketa eta komertzioa zen eta bereziki bakailaoarekin lotura zuen guztia».[1] Urte haietan burgesiak Bakailaoaren arrantzak zuen potentzial ekonomikoa ikusi zuen (bakarrik 1927an, Espainia osoan 80.200.000 kilogramo kontsumitu ziren) eta Espainiako gobernuak berak PYSBEren sortzea bultzatu zuen, esaterako, beste estatuetatik ekarritako arraineei muga-zerga bat jarriz. Alfonso XIII.a bera enpresa berriaren akzioduna izan zen. Beste akziodun asko nobleak edo kapitalista ezagunak ziren.

1930 arte enpresaren egoitza nagusia Pasaiako Arizabalo jauregian egon zen. Eraikinaren atzealdean haien kaia zegoen. 1933an egoitza Donostiara eraman zuten, lehen Askatasun Ibilbidera eta, ondoren, Gros auzoko Agirre Miramon kalera; han jarraitu zuen enpresaren porrota gertatu arte. Pasaian, bestetik, kaiak eta pabiloiak joan ziren erosten, bertako lantegi nagusietariko bat izan arte. Gainera, Espainiako beste portuetan ere instalazioak ireki zituzten. Horrela, 1936an Ferrolko portuan 14.995m² eskuratu zituzten nahiz eta gerra bukatu arte erabili ezin izan. Málagan eta Sevillan, bestetik, arrainak ondo gordetzeko biltegi frigorifikoak zituzten. Europan eta Amerikan, bestetik, ordezkaritzak ireki zituen: Cardiffen eta Grimsbyn Ingalaterran, Tromsøn Norvegian, Reykjaviken Islandian, Halifaxen, North Sidneyn eta Louisbourgen Kanadan, Hortan Azore uharteetan, Saint John's eta Saint-Pierre eta Mikelunen Ternuan.

Espainiako Gerra Zibilaren garaian, ondo zeuden arrantzontziak 1936ko irailean Bizkaia aldera edo beste herrialdetara eraman zituzten. Batzuk arrantzan jarraitu bazuten ere, askok gerra-itsasontzi moduan moldatu ziren edo erbesteratuak kanpora eramateko. Bou edo arrantzontzi batzuk, Eusko Jaurlaritzak hartu zituen Euskadiko guda-ontzi laguntzarako ontziteriko bouak bezala erabiltzeno[2] : Mistral, Vendaval, Euskal Erria eta Hispania, haien izenak aldatuz: Gipuzkoa, Nabarra, Bizkaya eta Araba hurrenez hurren. Beste batzuk gerra-garraiorako erabili ziren. Gerra bukatu ondoren gehienak enpresaren eskuetara itzuli ziren.

Lantegiak 1974 arte iraun zuen. Maria Teresa Tolosa Bernárdez ikerlariaren hitzetan, Pysbek arrantza munduan ikuspegi kapitalista eta industrial batetik sortu zen. Garaiko arrantza artesanalaren aurrean PYSBEk azpiegitura ekonomiko indartsua sortu zuen. Lantegiaren eragina Kantauriko portu nagusietara zabaldu zen eta itsasontziak Ternua, Groenlandia eta Islandiako arrantza-guneetara heltzen ziren. XX. mendean, 1950-1985 bitartean, Pasaiako portuak bere urrezko garaia ezagutu zuen. Horren eragile bat bakailaoaren arrantza izan zen, PYSBEk erabat kontrolatzen zuena.

1970. hamarkadan, gehiegizko arrantzak eta itsasoen mugetako nazioarteko aldaketek, enpresen berrien agerpenak (esaterako Pescanova, PYSBEren porrota eragin zuten. PYSBEren itxierak oso krisi ekonomiko gogorra eragin zuen Pasaia inguruan.[3]

Itsasontziak

Asko izan ziren PYSBE konpainiarekin lan egin zuten itsasontziak. Hauek dira Maria Teresa Tolosak jaso dituenak: Alfonso XIII (Hispania), Euskal Herria, Galerna, Vendaval, Mistral, Tramontana, Abrego, Cierzo, Tifón, Aquilón, Tornado, Mareiro, Alisio, Brisa, Bochorno, Solano, Regañón, Huracán, Virazón, Céfiro, Ciclón eta Ráfaga.[4]

Horrelako itsasontziak Euskal Herrian egiten ziren baina PYSBEren lehendabizikoak atzerrian egin ziren eta horiek izan ziren, alegia, onenak. Tokiz toko egin ziren lekuak jasoz hauek ziren PYSBEren flotako bakailao-otziak:

  • Dijonen, 1927an, Alfonso XIII (Hispania), Euskal Herria egin ziren, baporeak ziren.
  • Ingalaterran, 1929an, The Dock Falmouth enpresak Mistral eta Tramontana.
  • La Ciotat-en, Marsellatik gertu, 1927an, Societé Provençale Navale-k, Galerna eta Vendaval itsasontziak egin zituen. Baporeak ziren.
  • Aberdeenen, Eskozian, 1928an, Hall Ruseel Ltd. konpainiak, Mistral eta Tramontana. Baporeak ziren.
  • 1939an, Abrego eta Cierzo
  • Sestaon, La Naval ontziolan, 1944tik 1959ra: Tifón, Mareiro, Aquilón, Vendaval, Alisio, Tornado, Brisa, Bochorno, Solano, Regañón, Huracán, Céfiro, Virazón. Hauek guztiak gerra ondoren egin ziren eta materialak askoz kaskarragoak ziren. Gasolioz ibiltzen ziren, barne errekuntzako motorrak zituzten.
  • Geroago Ciclón eta Ráfaga egin ziren.[5]

Eskifaiak

Bakailao-ontzi bakoitzean profesional hauek lan egiten zuten:[6]

  • Zazpi ofizial: Kapitaina, lehenengo ofiziala, bigarren ofiziala, hiru makinista eta irratitelegrafista.
  • Hiru maistru: Kontramaisu, saren maisua eta gazitzailea.
  • Galdararen arduraduna.
  • Bi olioztatzaile.
  • Bi sukaldari.
  • Kamarero bat.
  • Sukalde mutil bat.
  • Berrogeita bost itsasketari.

Itsastarren bizimodua

Itsastarren bizimodua itsasoan oso gogorra zen. Itsas zabaleko arrantza izanik, itsasontziek hilabete asko eman behar zituzten itsasoan. Normalean bi bidaia egiten ziren, bat urte-hasieratik uda arte eta bestea uda-partetik Gabonak arte. Betiere lur horietako eguzki gabeko negua euren baitan pairatzen zuten: gau amaigabeak, hotz jasan ezina, izotz eta elur bukaezinak. Baldintzak, beraz, oso gogorrak ziren: tenperatura -30 gradukoa izan zezakeen eta arraina gainaldean garbitu behar zen sotoan sartu aurretik. Lan-jardunaldiak 18 orduko izaten zen askotan. Hilabete bat arrantzan ibiliez gero, portura joaten ziren, janariak eta gasolioa hartzeko; baita ere dutxa bat hartzeko zeren eta lehenago itsasontziek dutxa baitzuten. Istripuak eta urperatzeak ohikoak ziren, bestetik.[7]

Hasieran bertako arrantzaleek ez zuten teknika eta arrantza-mota hori. Horregatik, 1927an, Espainiako gobernuak eskifai bakoitzean ia 35 kanpotarrak sartzea; 15 gutxienez bertakoak edo espainiarrak izan behar ziren. Kanpotik etorritakoak gehien batean frantsesak eta islandiarrak. Urteak aurrera ahala, 1933 inguruan, gehienak bertakoak ziren, euskaldunak (asko Lekeitiokoak) zein galiziarrak.

Lehorreko lana

Behin arrainak portuan hor beste prozesu jartzen zen martxan. Portuan arraina deskargatzen zen eta lantegian emakumeek, batez ere, zein gizonek lehortegietan jartzen zuten. Bouak heltzen zirenean lana handitu egiten zen. Bakailaoa ontzen zen, zintzilikatzen zen eta bagonetetan lehortegietara eramaten zen. Beste lana tamainuen arabera sailkatzea. Azken lana produktua merkatzeratzeko prestatzea zen.

Merkaturatzen zituzten produktuak

Hauek ziren nagusiak:

  • Bakailao lehorra eta Bakailao gatzatua, PYSBE markakoa.
  • Bakailao xerrak hezur gabe, "España" eta "Euskal Erria" markakoak.
  • Bakailao xerrak hezur gabe, "Plus Ultra" markakoa.
  • Bakailao mihiak, "Pasajes" markakoa.
  • Bakailao-gibelaren olioa (oleum morrhuae), PYSBE markakoa.

Guztiak Espainia mailan zabaltzen ziren.[8]

Errezeta liburua

PYSBE liburuaren errezetak

Haien produktuak promozionatzeko asmoz, PYSBEk izenburu bereko errezeta-liburu klasikoa plazaratu zuen, Donostian, 1936an (Talleres Offset). Gerra ondoren beste edizio ezagutu zituen, orduan PYSBE. 212 recetas de bacalao izenburuarekin (Burgos, 1942). Lanak Rafael de Penagos margolariaren ilustrazio ugari zituen (batzuk ere Pedro Garmendia Goyetcherenak) eta sukaldaritza munduan benetako erreferentea bihurtu zen. Behin enpresa itxita, Juan Manuel Zaldunbidek berragitalpen batzuk koordinatu zituen, El Bacalao. Recetario De La Pysbe izenburupean (Ttarttalo, ISBN 13: 9788486202996, 1992an lehen edizioa). Zentsura zela eta, gerra ondorengo edizioetan atzealdean agertzen Espainiako errepublikaren bandera desagertu zen.

Erreferentziak

  1. ↑ «la pesca, compra y comercio en general de pescado y especialmente todo lo que se relaciona con el bacalao...»
  2. ↑ II. Errepublikako Eusko Jaurlaritzako Oroagindua. Itsasontziak errekisatu ditzan, Arrantza Zuzendari nagusiari eskubidea emanez[Betiko hautsitako esteka]
  3. ↑ http://www.euskonews.com/0322zbk/gaia32202es.html
  4. ↑ 363 or.
  5. ↑ http://www.webmar.com/foros/viewtopic.php?t=645
  6. ↑ 367 or.
  7. ↑ https://www.lavozdegalicia.es/noticia/firmas/2012/08/12/faenas-cubierta-18-horas-treinta-grados-bajo-cero/0003_201208F12C6991.htm
  8. ↑ 368 or.

Ikus, gainera

Kanpo estekak

Read other articles:

تحديد مرحلة سرطان الرئة

هذه المقالة يتيمة إذ تصل إليها مقالات أخرى قليلة جدًا. فضلًا، ساعد بإضافة وصلة إليها في مقالات متعلقة بها. (مايو 2021) تحديد مرحلة سرطان الرئة، هو العملية التي تقيم مدى انتشار السرطان من مصدره الأصلي. يعتبر التصنيف المرحلي لسرطان الرئة عامل مهم في العلاج والتشخيص حاله حال معظ�...

 

.mw

.mw البلد مالاوي  الموقع الموقع الرسمي  تعديل مصدري - تعديل   mw. هو نطاق إنترنت من صِنف مستوى النطاقات العُليا في ترميز الدول والمناطق، للمواقع التي تنتمي إلى ملاوي.[1][2] مراجع ^ النطاق الأعلى في ترميز الدولة (بالإنجليزية). ORSN [الإنجليزية]. Archived from the original on 2019-05-07. ...

 

JPEG XL

JPEG XLEkstensi berkas.jxlJenis MIMEimage/jxlBilangan magisFF 0A or 00 00 00 0C 4A 58 4C 20 0D 0A 87 0AJenis formatFormat pemampatan gambar lesap / nirlesapStandarISO/IEC 18181Situs web jpeg.org/jpegxl (situs resmi) jpegxl.info (situs komunitas) JPEG XL Tipeformat berkas gambar, standar teknis, open file format (en) dan ISO standard (en) BerdasarkaPIK (en), Free Universal Image Format (en) dan JPEG (en) Versi pertama27 Desember 2019; 4 tahun lalu (2019-12-27)LisensiLi...

كاتو سوليون (أتيكي)

كاتو سوليون   تقسيم إداري البلد اليونان  [1] خصائص جغرافية إحداثيات 38°09′12″N 24°00′12″E / 38.15333333°N 24.00333333°E / 38.15333333; 24.00333333   الارتفاع 20 متر  السكان التعداد السكاني 1755 (resident population of Greece) (2021)1144 (resident population of Greece) (2001)1390 (resident population of Greece) (1991)2142 (resident population of Gr...

 

حاتمة خطية

هذه المقالة بحاجة لصندوق معلومات. فضلًا ساعد في تحسين هذه المقالة بإضافة صندوق معلومات مخصص إليها. يفتقر محتوى هذه المقالة إلى الاستشهاد بمصادر. فضلاً، ساهم في تطوير هذه المقالة من خلال إضافة مصادر موثوق بها. أي معلومات غير موثقة يمكن التشكيك بها وإزالتها. (يناير 2022) عملية ا...

 

Zona Latina

Television channel Zona LatinaCountryChileBroadcast areaChileHeadquartersSantiago, ChileProgrammingLanguage(s)SpanishPicture format480i (SDTV)OwnershipOwnerVía Comunicaciones S.A.Sister channelsVia XBang TVARTVHistoryLaunchedAugust 1997[1]LinksWebsitewww.zonalatina.cl Zona Latina is a private owned cable TV channel of Chile. It airs Spanish language music videos as well as Talk Shows. Its sister station is Via X which airs English language music videos. It is owned by 'Television Int...

Michael Doughty (footballer, born 1992)

English footballer Michael Doughty Doughty warming up for Queens Park Rangers in 2016Personal informationFull name Michael Edward Doughty[1]Date of birth (1992-11-20) 20 November 1992 (age 31)Place of birth Westminster, EnglandHeight 6 ft 1 in (1.85 m)[2]Position(s) MidfielderYouth career2005–2010 Chelsea2007–2010 Queens Park RangersSenior career*Years Team Apps (Gls)2010–2017 Queens Park Rangers 12 (0)2011 → Woking (loan) 7 (0)2011–2012 → Crawl...

 

2016年美國總統選舉

2016年美國總統選舉 ← 2012 2016年11月8日 2020 → 538個選舉人團席位獲勝需270票民意調查投票率55.7%[1][2] ▲ 0.8 %   获提名人 唐納·川普 希拉莉·克林頓 政党 共和黨 民主党 家鄉州 紐約州 紐約州 竞选搭档 迈克·彭斯 蒂姆·凱恩 选举人票 304[3][4][註 1] 227[5] 胜出州/省 30 + 緬-2 20 + DC 民選得票 62,984,828[6] 65,853,514[6]...

 

2020年夏季奧林匹克運動會波蘭代表團

2020年夏季奥林匹克运动会波兰代表團波兰国旗IOC編碼POLNOC波蘭奧林匹克委員會網站olimpijski.pl（英文）（波兰文）2020年夏季奥林匹克运动会（東京）2021年7月23日至8月8日（受2019冠状病毒病疫情影响推迟，但仍保留原定名称）運動員206參賽項目24个大项旗手开幕式：帕维尔·科热尼奥夫斯基（游泳）和马娅·沃什乔夫斯卡（自行车）[1]闭幕式：卡罗利娜·纳亚（皮划艇）&#...

نموذج رذرفورد للذرة

رسم توضيحي لنموذج الكواكب الذرية: الالكترونات بالأخضر والنواة بالأحمر. نموذج رذرفورد هو نموذج تصوري لتركيب الذرة صاغه العالم إرنست رذرفورد، بعد أن كلف مساعديه هانز جايجر إنست ماريسدن في العام 1909 بإجراء تجربة رقاقة الذهب الشهيرة في جامعة مانشستر، ثم أجرى رذرفورد دراسات تح...

 

1969

Disambiguazione – Se stai cercando altri significati, vedi 1969 (disambigua). XIX secolo · XX secolo · XXI secolo Anni 1940 · Anni 1950 · Anni 1960 · Anni 1970 · Anni 1980 1965 · 1966 · 1967 · 1968 · 1969 · 1970 · 1971 · 1972 · 1973 Il 1969 (MCMLXIX in numeri romani) è un anno del XX secolo. 1969 negli altri calendariCalendario gregoriano1969 Ab Urbe condita2722 (MMDCCXXII) Calendario armeno14...

 

Burl Ives

American musician and actor (1909–1995) Burl IvesIves in Cat on a Hot Tin Roof (1958)BornBurl Icle Ivanhoe Ives(1909-06-14)June 14, 1909Hunt City, Illinois, U.S.DiedApril 14, 1995(1995-04-14) (aged 85)Anacortes, Washington, U.S.Burial placeMound Cemetery, Hunt City Township, Jasper County, IllinoisOccupationsMusiciansingeractorauthorYears active1929–1993Spouses Helen Peck Ehrlich ​ ​(m. 1945; div. 1971)​ Dorothy Koster Paul ...

المغرب في الألعاب الأولمبية

المغرب فيالألعاب الأولمبيةالرمزMARاللجنةاللجنة الأولمبية الوطنية المغربيةالموقعwww.cnom.org.ma باللغة الفرنسيةالميداليات ذهبية 7 فضية 5 برونزية 12 المجموع 24 ظهور صيفي1960196419681972197619801984198819921996200020042008201220162020ظهور شتوي196819721976198019841988199219941998200220062010201420182022 أول ظهور للمغرب في الألعاب الأو...

 

Mauritius at the 2008 Summer Olympics

Sporting event delegationMauritius at the2008 Summer OlympicsIOC codeMRINOCMauritius Olympic Committeein BeijingCompetitors12 in 7 sportsFlag bearer Stephan BucklandMedalsRanked 80th Gold 0 Silver 0 Bronze 1 Total 1 Summer Olympics appearances (overview)19841988199219962000200420082012201620202024 Mauritius competed in the 2008 Summer Olympics held in Beijing, People's Republic of China from August 8 to August 24, 2008. Bruno Julie won Mauritius's first ever medal (bronze) in boxing. Med...

 

Tawstock

Village in Devon, England Human settlement in EnglandTawstockSt Peter's Church, TawstockTawstockLocation within DevonPopulation2,093 (2001)OS grid referenceSS5529Civil parishTawstockDistrictNorth DevonShire countyDevonRegionSouth WestCountryEnglandSovereign stateUnited KingdomPost townBARNSTAPLEPostcode districtEX31Dialling code01271PoliceDevon and CornwallFireDevon and SomersetAmbulanceSouth Western UK ParliamentNorth Devon List of places UK England De...

Aérodrome de Haren

Cet article est une ébauche concernant un aéroport et la Belgique. Vous pouvez partager vos connaissances en l’améliorant (comment ?) selon les recommandations des projets correspondants. Aérodrome de HarenPlaine d'Evère à Haren L'ancien terminal de l'aérodrome de Haren, détruit dans les années 2000 pour construire le siège de l'OTAN. Localisation Pays Belgique Région Région de Bruxelles-Capitale Ville Haren Date d'ouverture 1914 Coordonnées 50° 53′ 06″...

 

Stasiun Ushikubo

CD04Stasiun Ushikubo牛久保駅Stasiun Ushikubo pada September 2005LokasiShiroato-55 Ushikubochō, Toyokawa-shi, Aichi-ken 442-0826JepangKoordinat34°48′31″N 137°22′54″E / 34.8085°N 137.3817°E / 34.8085; 137.3817Operator JR CentralJalur Jalur IidaLetak6.6 kilometer dari ToyohashiJumlah peron2 peron sampingInformasi lainStatusMemiliki staf (Midori no Madoguchi)Kode stasiunCD04SejarahDibuka15 Juli 1897PenumpangFY2017877 per hari Lokasi pada petaStasiun Ushiku...

 

Museum of the Moving Image

Museum and archive in Queens, New York MOMI redirects here. For the former London museum, see Museum of the Moving Image (London). For other uses, see Momi. For the film and video collection at the National Library of Scotland, see Moving Image Archive. Museum of the Moving ImageLocation of the Museum of the Moving Image in New York CityEstablishedSeptember 10, 1988[1]Location35th Avenue and 36th Street, Astoria, Queens, New York CityCoordinates40°45′22″N 73°55′26″W ...

Bobby Charlton

Bài này không có nguồn tham khảo nào. Mời bạn giúp cải thiện bài bằng cách bổ sung các nguồn tham khảo đáng tin cậy. Các nội dung không có nguồn có thể bị nghi ngờ và xóa bỏ. Nếu bài được dịch từ Wikipedia ngôn ngữ khác thì bạn có thể chép nguồn tham khảo bên đó sang đây. Sir Bobby Charlton CBE Charlton tại Tòa thị chính Manchester vào tháng 11 năm 2010.Thông tin cá nhânTên đầy đủ Robert Charl...

 

Henry the Lion

Duke of Saxony (r. 1142–80) and Bavaria (r. 1156–80) Henry the LionDepiction in the Gospels of Henry the LionDuke of SaxonyReign1142–1180PredecessorAlbert the BearSuccessorBernard IIIDuke of BavariaReign1156–1180PredecessorHenry XISuccessorOtto IBornc. 1129RavensburgDied6 August 1195(1195-08-06) (aged 65–66)BrunswickBurialBrunswick CathedralSpouse Clementia of Zähringen ​ ​(m. 1147; div. 1162)​ Matilda of England ​ R...