Naftaleno polikloratu

Naftaleno polikloratuen egitura orokorra

Naftaleno polikloratuak (PCN) konposatu organokloratuen mota bat da, zeinetan naftalenoaren hidrogeno-atomo bat edo gehiago kloro-atomoz ordezkatzen den. Beren formula orokorra C10H8−(m+n)Cl(m+n) da. Guztira, 75 konposatu desberdin dira. PCN komertziala 75 bitarteko osagai eta alboproduktu izan ditzake. Konposizioaren arabera oilotsu, argizaritsu edo solidoak dira[1].

Naftaleno polikloratuak poluitzaile organiko iraunkorrak dira eta Stockholmeko Hitzarmenak fabrikatzea eta erabiltzea debekatu zuen 2015en hainbat salbuespenekin[2].

2,3,6,7-tetrakloronaftalenoa

Erabilera

1910 hasi zen naftaleno polikloratuen erabilera handia, orain bukatutzat jo daitekeena. PCNak kable elektrikoen isolatzaile oso eraginkorrak dira. Zura babesteko, kautxu eta polimeroetan gehigarri gisa eta lubrifikatzaileetan usatu izan da[2].

Toxikotasuna

Hogei urte inguruko ekoizpen komertzialaren ondoren, PCNen osasun-arriskuak beraien eraginpean zeuden langileengan azaltzen hasi ziren: larruazaleko erupzio larriak, gibeleko gaixotasunak eta herriotzak.

PCN batzuk eguzki-argiaren bidez deskonposa daitezke eta, erritmo moteletan, zenbait mikroorganismoren bidez. PCN askok, ordea, ingurumenean irauten dute, hots, poluitzaile organiko iraunkorrak dira.

Esposizio akutuak kloraknea sortzen du. Esposizio kronikoak gibeleko gaixotasunak izateko arriskua areagotzen du. Minbizia izateko arrisku sortzen dutela uste bada ere, ez dago froga argirik. PCNi buruzko gaur egungo kezken artean, hondakinen errausketaren azpiproduktu gisa haiek askatzea dago[2].

PCNen zerrenda

Zenbakia formula Izena CAS zenbakia
PCN-1 1-kloronaftaleno 90-13-1
PCN-2 2- kloronaftaleno 91-58-7
PCN-3 1,2- dikloronaftaleno 2050-69-3
PCN-4 1,3-dikloronaftaleno 2198-75-6
PCN-5 1,4-dikloronaftaleno 1825-31-6
PCN-6 1,5-dikloronaftaleno 1825-30-5
PCN-7 1,6-dikloronaftaleno 2050-72-8
PCN-8 1,7-dikloronaftaleno 2050-73-9
PCN-9 1,8-dikloronaftaleno 2050-74-0
PCN-10 2,3-dikloronaftaleno 2050-75-1
PCN-11 2,6-dikloronaftaleno 2065-70-5
PCN-12 2,7-dikloronaftaleno 2198-77-8
PCN-13 1,2,3-trikloronaftaleno 50402-52-3
PCN-14 1,2,4-trikloronaftaleno 50402-51-2
PCN-15 1,2,5-trikloronaftaleno 55720-33-7
PCN-16 1,2,6-trikloronaftaleno 51570-44-6
PCN-17 1,2,7-trikloronaftaleno 55720-34-8
PCN-18 1,2,8-trikloronaftaleno 55720-35-9
PCN-19 1,3,5-trikloronaftaleno 51570-43-5
PCN-20 1,3,6-trikloronaftaleno 55720-36-0
PCN-21 1,3,7-trikloronaftaleno 55720-37-1
PCN-22 1,3,8-trikloronaftaleno 55720-38-2
PCN-23 1,4,5-trikloronaftaleno 2437-55-0
PCN-24 1,4,6-trikloronaftaleno 2437-54-9
PCN-25 1,6,7-trikloronaftaleno 55720-39-3
PCN-26 2,3,6-trikloronaftaleno 55720-40-6
PCN-27 1,2,3,4-tetrakloronaftaleno 20020-02-4
PCN-28 1,2,3,5-tetrakloronaftaleno 53555-63-8
PCN-29 1,2,3,6-tetrakloronaftaleno 149864-78-8
PCN-30 1,2,3,7-tetrakloronaftaleno 55720-41-7
PCN-31 1,2,3,8-tetrakloronaftaleno 149864-81-3
PCN-32 1,2,4,5-tetrakloronaftaleno 6733-54-6
PCN-33 1,2,4,6-tetrakloronaftaleno 51570-45-7
PCN-34 1,2,4,7-tetrakloronaftaleno 67922-21-8
PCN-35 1,2,4,8-tetrakloronaftaleno 6529-87-9
PCN-36 1,2,5,6-tetrakloronaftaleno 67922-22-9
PCN-37 1,2,5,7-tetrakloronaftaleno 67922-23-0
PCN-38 1,2,5,8-tetrakloronaftaleno 149864-80-2
PCN-39 1,2,6,7-tetrakloronaftaleno 149864-79-9
PCN-40 1,2,6,8-tetrakloronaftaleno 67922-24-1
PCN-41 1,2,7,8-tetrakloronaftaleno 149864-82-4
PCN-42 1,3,5,7-tetrakloronaftaleno 53555-64-9
PCN-43 1,3,5,8-tetrakloronaftaleno 31604-28-1
PCN-44 1,3,6,7-tetrakloronaftaleno 55720-42-8
PCN-45 1,3,6,8-tetrakloronaftaleno 150224-15-0
PCN-46 1,4,5,8-tetrakloronaftaleno 3432-57-3
PCN-47 1,4,6,7-tetrakloronaftaleno 55720-43-9
PCN-48 2,3,6,7-tetrakloronaftaleno 34588-40-4
PCN-49 1,2,3,4,5-pentakloronaftaleno 67922-25-2
PCN-50 1,2,3,4,6-pentakloronaftaleno 67922-26-3
PCN-51 1,2,3,5,6-pentakloronaftaleno 150224-18-3
PCN-52 1,2,3,5,7-pentakloronaftaleno 53555-65-0
PCN-53 1,2,3,5,8-pentakloronaftaleno 150224-24-1
PCN-54 1,2,3,6,7-pentakloronaftaleno 150224-16-1
PCN-55 1,2,3,6,8-pentakloronaftaleno 150224-23-0
PCN-56 1,2,3,7,8-pentakloronaftaleno 150205-21-3
PCN-57 1,2,4,5,6-pentakloronaftaleno 150224-20-7
PCN-58 1,2,4,5,7-pentakloronaftaleno 150224-19-4
PCN-59 1,2,4,5,8-pentakloronaftaleno 150224-25-2
PCN-60 1,2,4,6,7-pentakloronaftaleno 150224-17-2
PCN-61 1,2,4,6,8-pentakloronaftaleno 150224-22-9
PCN-62 1,2,4,7,8-pentakloronaftaleno 150224-21-8
PCN-63 1,2,3,4,5,6-hexakloronaftaleno 58877-88-6
PCN-64 1,2,3,4,5,7-hexakloronaftaleno 67922-27-4
PCN-65 1,2,3,4,5,8-hexakloronaftaleno 103426-93-3
PCN-66 1,2,3,4,6,7-hexakloronaftaleno 103426-96-6
PCN-67 1,2,3,5,6,7-hexakloronaftaleno 103426-97-7
PCN-68 1,2,3,5,6,8-hexakloronaftaleno 103426-95-5
PCN-69 1,2,3,5,7,8-hexakloronaftaleno 103426-94-4
PCN-70 1,2,3,6,7,8-hexakloronaftaleno 17062-87-2
PCN-71 1,2,4,5,6,8-hexakloronaftaleno 90948-28-0
PCN-72 1,2,4,5,7,8-hexakloronaftaleno 103426-92-2
PCN-73 1,2,3,4,5,6,7-heptakloronaftaleno 58863-14-2
PCN-74 1,2,3,4,5,6,8-heptakloronaftaleno 58863-15-3
PCN-75 oktakloronaftaleno 2234-13-1

Erreferentziak

  1. van de Plassche, E. & Schwegler, A. (2002). POLYCHLORINATED NAPHTHALENES. Herbeheretako gobernua.
  2. a b c Polychlorinated Naphthalenes. Stockholmeko Hitzarmena.