Mendi-adar

Mendi-adarrak (marra gorriak).

Mendi-adarra edo ezproia lur mingain bat da, beheranzko gandorrari jarraitzen diona, mendilerro bateko tontor edo gailur-lerro handiago batetik.[1][2] Pareta edo harkaitz baten zati irtena, tamaina handi samarrekoa, pasaguneak edo korridoreak izan daitezkeen bi sakonuneren artean kokatua.[3]

Muino nagusi edo mendilerro batetik alboko norabide batean jaisten den beste muino edo mendilerro bat ere defini daiteke mendi-adar gisa.[4][5]

Mendi-adar trunkatua

Albotik ebakitako mendi-adar trunkatuak, ibarraren norabidean, V alderantzizko hormak dirudi.

Trunkatutako mendi-adar bat mendi-adar bat da, haranaren hondorantz edo itsasertzerantz altitude altuago batetik jaisten den gailurreria, V alderantzikatuan amaitzen dena, eta ezproiaren higadura-sekzioak sortzen duena erreken, olatuen edo glaziarren eraginez.

Trunkatutako ezproiak mendilerroetan aurki daitezke, ibai-haranetako hormetan edo kostaldean.[6][7]

Fazeta mendi-adarra

Fazeta mendi-adar bat ere aurpegi triangeluar batekin amaitzen den mendi-adar bat da, fazeta triangeluarra izenekoa, oinarri zabal batekin eta gorantz begira dagoen gailur batekin.

Oro har, geologian erabiltzen den bezala, fazeta triangeluarra, oro har, faila-plano baten aztarna bat da, eta fazeta eta horri lotutako mendi-adar failaren emaitza da. Fazeta-mendi-adar terminoa ibai, olatu edo glaziarren higadurak eratutako V itxurako horma arrokatsuei ere aplikatzen zaie, eta, beraz, Trunkatutako mendi-adarraren sinonimo gisa.[6][7]

Mendi-adar inbrikatuak

Ashes Hollowko mendi-adar inbrikatuak, Severn ibaiaren adarra.

Mendi-adar inbrikatuak, ezproi gainjarriak ere esaten zaiona, gailurreria batzuk dira, ibarraren alboetara txandaka zabaltzen direnak, V formakoa, eta ibarrean zehar ibai bat isurtzen da. Inbrikatutako mendi-adarrak malda ganbilak dira (biribilduak), eta txandaka luzatzen dira haran baten kontrako aldeetara, eta horietako bakoitza bere artean txertatzen da. Kremailera bateko hortzak bezala ahokatzen dira.

Mendi-adar inbrikatuak denbora luzez sortzen dira ibaian, eta paisaia higatzen dute goiko ibilguan. Ibaia bihurka doa arroka gogorrago baten erresistentzia aurkitzen duenean.[6][7]

Galeria

Erreferentziak

  1. Mendizalearen Hiztegia, Urretxu-Zumarragako OSTADAR Mendi Taldea.
  2. Valley, Ridge, Gully Terrain Features and Contour Lines, geokov.com.
  3. Mendizaletasuna Hiztegia, Eusko Jaurlaritzako Hezkuntza, Hizkuntza Politika eta Kultura Saila (gaztelaniaz ere Departamento de Educación, Política Lingüística y Cultura), 2015eko urria, Vitoria-Gasteiz
  4. Valleys, Ridges and Spurs, www.askaboutireland.ie.
  5. Your Dictionary, Your Dictionary.
  6. a b c Neuendorf, K.K.E., J.P. Mehl, Jr., and J.A. Jackson, eds. (2005) Glossary of Geology (5th ed.). Alexandria, Virginia, American Geological Institute. 779 pp. ISBN 0-922152-76-4
  7. a b c Thornbury, W. D., 1954, Principles of Geomorphology. John Wiley and Sons, Inc. New York. 618 pp. ISBN 978-8123908113

Ikus, gainera

Kanpo estekak