Irène Hamoir

Irène Hamoir

Bizitza
JaiotzaSaint-Gilles1906ko uztailaren 25a
Herrialdea Belgika
Lehen hizkuntzafrantsesa
HeriotzaWatermael-Boitsfort1994ko maiatzaren 17a (87 urte)
Hobiratze lekuaSchaerbeek Cemetery (en) Itzuli
Hezkuntza
Hizkuntzakfrantsesa
Jarduerak
Jarduerakeleberrigilea, poeta eta idazlea

Irène Hamoir (Saint-Gilles (Brusela) 1906ko uztailaren 25-Brusela, 1994ko maiatzaren 17) poeta, saiakeragile eta artista belgiarra, Belgikako surrealismoaren pertsonalitate garrantzitsuenetariko bat izan zen. Louis Scutenairekin ezkonduta, idazlea baita ere, bere lanetan «Lorrie» izenarekin agertzen zen.[1] Halaber, René Magritteren diseinu eta margolan askotan agertu zen.

Biografia

1922an, merkataritza ikasketak egin ondoren, tindategia batean idazkari lanetan ibili zen. Aktibista sozialista, 1924an bilera askotan parte hartu zuen eta Camille Huysmans ezagutu zuen. 1925ean, bere lehen poema idatzi zuen. Kazetarientzako ikastaro batean Marc Eemans margolaria ezagutu zuen. Bruselako talde surrealistak sortutako Distances aldizkarian kolaboratzen hasi zen eta Louis Scutenaire ezagutu zuen.[2] 1929an, Bruselako Ekonomia eta Finantza Agentziako idazkari gisa kontratatu zuten. Louis Scutenairek egunero gutun poetikoak idazten zizkion eta 1930ean ezkondu ziren. Parisera eta Espainiara bidaiatu ondoren, rue de la Luzerne-n kokatu ziren, Scutenaireren amarekin. 1931n, funtzionario gisa hasi zuen Nazioarteko Justizia Auzitegian. Horrela, Geneva eta Haga artean bidaiatzen bizi izan zen.

Nahiz eta lana izan, horrek ez zien eragotzi Bruselako talde surrealistarekin elkartzea: Paul Nougé, Paul eta René Magritte, André Souris, Marcel Lecomte, E. L. T. Mesens eta Paul Colinet. Parisko taldearekin ere lotu ziren.[3] 1935ean, Irène Hamoirek La Louvière-n egindako Surrealismoaren Nazioarteko Erakusketan parte hartu zuen. Hurrengo urtean, René Magrittek bere erretratua margotu zuen. 1937ko abuztuan René Char-ekin egon ziren, Céreste-n (Proventza). Gustuko zuen emakumea eta Char, hilabete batzuk geroago, Hagara joan zen, Irène Hamoir bilatzera. Ondorioz, Scutenairekin harremanak kaltetu ziren. 1939an, funtzionario gisa zuen kargua utzi zuen. L'Invention collective aldizkarian kolaboratu zuen.

1940ko maiatzean, Alemaniako armadaren inbasioa baino lehen, Bruselatik irten ziren Magritte, Agui eta Raoul Ubac-ekin batera. Carcasasonera iritsi ziren; han Joë Bousquet, Jean Paulhan, André Gide eta Gaston Gallimard topatu zituzten. Niza aldera egin ondoren, azkenik, Bruselara itzuli ziren. 1941an, Irène Hamoir Belgikako Banku Nazionalean lan egin zuen. 1942tik 1945era, bestetik, Union Chimique Belge lantegian salmenten zuzendaritza eraman zuen. 1944an, La Cuve infernale ipuin bilduma agertu zen. 1945ean, Le Soir egunkariko erredaktore lanetan sartu zen. Christian Dotremont-ek zuzendutako Les Deux sœurs aldizkarian poemak argitaratu zituen, 1946an.[4]

1949an, «Irine» izengoitiaz, Œuvre poétique plazaratu zuen. Irène Hamoir aldizkari desberdinetan idatzi zuen, tartean, 1953an, Temps mêlés, André Blavier eta Jane Graverol sortutakoa. Urte berean, 1953an ere, Boulevard Jacqmain eleberria agertu zen; liburu horretan, nahiz eta izengoitiekin agertu, Belgikako surrealista asko agertu ziren. 1971tik 1975era, Irène Hamoirrek hainbat poema liburuxka argitaratu zituen. Louis Scutenairerekin batera ("Scut" lagunentzat), margolari lagunen erakusketen katalogoetan idatzi zuen. 1992an Croquis de rue agertu zen, Irène Hamoir-ek Le Soir egunkarian argitaratutako kronikak bildu zituen liburua. 1994an Bruselan hil zen.

Obra aukeratua

Oso obra aberatsa utzi zuen. Hemen izenburu nagusiak bildu dira.

Poesia

  • Œuvre poétique (1930-1945), Saint-Generou près Saint Julien de Voventes, Maître François éditeur, 1949.
  • Ithos, (anonimo gisa argitaratura), Claudine Jamagne-ren marrazkiekin, Leyden, 1971.
  • L'Orichalcienne, La Louvière, Daily-Bul, 1972.
  • Corne de brune (1925-1976), René Magritteren erretratuarekin eta Rachel Baes, Danielle, Jane Graverol eta Claudine Jamagne marrazkilarien marrazkiekin, Brusela, Isy Brachot et Tom Gutt, 1976.
  • Le Comparse en fleurs et des aigrelettes, (autobiografia), Paris, Éditions de l'Orycte, 1977.

Prosa

  • La Cuve infernale, Brusela, Les Éditions Lumière, 1944.
  • Boulevard Jacqmain, Brusela, Éditions des Artistes, 1953; Brusela, Didier Devillez Éditeur, 1996.
  • La Cuve infernale, Nouvelles, édition augmentée (Les Fameux Noiset Acrobates Casse-Cou, 1949an argitaratuta, eta La Tourterelle turque, 1987an argitaratuta), Brusela, Éditions Brassa, 1987.
  • Question à une tourterelle turque, Brusela, 1989.
  • Croquis de rue, avec une préface d'Alain Delaunois, Bassac (Charente), Plein Chant, 1992.

Erreferentziak

Kanpo estekak