Hezueri

Ohar medikoa
Ohar medikoa
Oharra: Wikipediak ez du mediku aholkurik ematen. Tratamendua behar duzula uste baduzu, jo ezazu sendagilearengana.
Hezueri
Deskribapena
Motaartritisa, gaixotasun genetikoa, crystal arthropathy (en) Itzuli, nahasmendu metabolikoa
eritasuna
EspezialitateaErreumatologia
Barne medikuntza
Sintoma(k)artralgia, hidrartrosia, Eritema
hantura
Adinaadult onset (en) Itzuli
Asoziazio genetikoa
Honen izena daramaTanta eta harrapatzea
Tratamendua
Erabil daitezkeen botikakalopurinol, Ibuprofeno, probenecid (en) Itzuli, indomethacin (en) Itzuli, sulindac (en) Itzuli, Naproxeno, sulfinpyrazone (en) Itzuli, Azido azetilsaliziliko, febuxostat (en) Itzuli, diklofenako, koltxizina, pegloticase (en) Itzuli eta dieta
Identifikatzaileak
GNS-10-MKM10 eta M10.9
GNS-9-MK274, 274.0, 274.00 eta 274.9
OMIM300323
DiseasesDB29031
MedlinePlus000422
eMedicine000422
MeSHD006073
Disease Ontology IDDOID:13189

Hezueria edo tanta-hezueria[1] azido urikoa, gatz kristalizatu moduan, artikulazio batean prezipitatzen denean sortutako gaixotasuna da, nahiz eta gorputzeko beste atal batzuetan ere prezipitazioa posible izan (tendoi, belarri eta abarretan). Kristal horiek, uratoak, giltzaduretan pilatzeak mina eta hantura dakar.[2] Proteina gehiegi ez hartzea, purinatan aberatsak diren elikagaiak saihestea, eta alkoholaren kontsumoa murriztea dira hezueria sahiesteko aholku dietetikoak.

Eragileak

Azido urikozko kristalak hezueria duen gaixo baten likido sinobialean.

Hezueria atakearen arrazoia hiperurizemia da, alegia, azido urikoak odolean maila normaletik gora zirkulatzea. Substantzia horrek giltzaduretan pilatzen diren kristalak sortzen ditu, artikulazioetan mina eta hantura eraginez.[3]

Azido urikoa modu naturalean sortzen da gure gorputzean, purina izeneko zenbait proteinen metabolismoaren ondorioz. Baina gure gorputzean purina gehiegi baldin badaude, azido uriko gehiegi kontzentratzen da. Odoleko azido urikoaren zifrak 7 mg/dl-tik gora badaude gizonezkoetan, edo 6 mg/dl-tik gora emakumeetan, hezueria jasateko arriskua areagotu egiten da, batez ere neurri horiek luzaroan irauten badute.[3]

Etiologia

  • Hezueri primarioa. Arruntena da. Azido urikoaren metabolismoaren alterazioa izaten da, bai normala baino gehiago ekoizten delako, bai gorputzetik azido urikoa kanporatzeko zailtasunak daudelako. Alterazio hori hereditarioa izan ohi da kasurik gehienetan.[3]
  • Hezueri sekundarioa, bestelako gaixotasunen batek sortutakoa (hezueri metabolikoa, giltzurrunekoa...), edota zenbait botika (diuretikoak, antitumoralak, etab.) ahoratu ondoren agertzen dena, edota alkoholismo-ostekoa.[2]

Arrisku faktoreak

Hezueriaren agerpena erraztu dezaketen egoera edo baldintza batzuk daude:[3]

  • Adinean aurrera joatea. Zenbat eta urte gehiago izan, orduan eta aukera gehiago izango dira azido urikoaren neurri altua izan eta hezueria atakeak jasateko. Edozein adinatako pertsonak izan daitezkeen arren, intzidentzia ikaragarri gehitzen da 40 urtetik aurrera.
  • Sexu maskulinoa. Gizonezkoek gaitz hau jasateko duten arriskua emakumeena baino lau aldiz handiagoa da. Zahartzaroan, ordea, balio horiek orekatu egin ohi dira, emakumeak, menopausiaren ostean, galdu egiten baitu estrogenoen eragin babeslea.
  • Gehiegizko pisua. Normala baino gehiago pisatzeak gehitu egiten du odoleko azido urikoaren kontzentrazioa, bi arrazoi direla medio: produkzioak gora egiten du, batetik, eta kanporatzea zaildua dago, bestetik.
  • Alkohol kontsumoa. Edari alkoholikoak ere kalterako izaten dira, gorputzak azido urikoa gernuaren bitartez kanporatzeko duen ahalmena gutxitu egiten baitute.
  • Jan neurria. Badira purinetan aberatsak diren jakiak —esaterako, haragi gorriak, erraiak, arrainak, arrain urdina esaten zaiona bereziki, eta mariskoa—, bide batez azido urikoaren maila igoarazi egiten dutenak. Horregatik, gure eguneroko dietatik jaki horiek kentzeak gaitza sendatzeko balio ez duen arren, elikagai horien kontsumoa murrizteak hezueriari aurrea hartzen lagun dezake.

Deskribapen klinikoa

Odolean azido urikoaren neurria igotzeak ez dakar berez inolako sintomarik. Horregatik, sarritan hezueria atake bat agertzean izango du pertsonak gaitzaren berri. Eta kontuan hartu behar da, gainera, azido urikoa altu duten pertsona guztiek ere ez dutela era horretako atakerik izango.[3]

Eraso akutua

Hau da guztietan usuena eta garrantzitsuena. Azido urikoak kristalak sortzen ditu, giltzaduretan orratzak balira bezala sartzen direnak. Kristalak pilatzeko lekurik usuena oineko behatz potoloa izaten da, baina beste giltzadura batzuetara ere zabal daiteke. Minaz gainera hantura, azalaren gorritzea eta tenperaturaren igoera gertatuko dira erasandako artikulazioan.[3] Eboluzioa sendatze-alderakoa izaten da, erabat, ordu edo egun batzuetan; oso arraroa da asteak irautea. Pertsona batzuek eraso bakarra edukiko dute bizitza osoan. Beste batzuek, ordea, krisiak maiz izaten dituzte; gero eta gogorragoak gainera.[2]

Artropatia kronikoa

Bere sintomak artrosiarenak bezalakoak dira, eraso akutuekin txandakaturik. Tratatzen ez diren gaixoen % 25ean agertzen da, gutxi gorabehera.[2]

Tofoak

Tofoak hatzean eta belarrian.

Larruazal azpian kokatutako tumorazio edo kozkor gogorrak dira, tamainaz aldakorrak. Belarriko kartilagoan, eta egitura periartikularretan, belarriaren atzetik, tofo horiek eraso akutuak agertzen hasi eta urte batzuren buruan nabarmentzen dira, pazienteen erdietan ia. Tofoek, minaz aparte, artikulazioak deformatu eta mugimenduak mugatu egiten dituzte.[2]

Giltzurruneko erasana

Azkenerako, giltzurrunak ere erasaten dira, litiasi moduan (azido urikozko harriak sortuz) edo nefropatia moduan (azido urikozko kristalak giltzurruneko egituretan infiltratzen dira). Konplikazio hau gaixoen erdietan izaten da.[2]

Tratamendua

Jokatzeko modua gaitzaren larritasunaren araberakoa izango da, baina automedikazioa erabat baztertua dago kasu guztietan. Beraz, edozein susmoren aurrean, medikuarengana jo behar da, botikak hartzen edo erremedio bitxiak saiatzen hasi gabe.[3]

Hezueria atake baten aurrean, medikuak antiinflamatorio ez-esteroideak (AIEE) errezetatuko ditu, kopuru handian. Eta urdaileko arazoak baztertzeko, botika horiekin batera babesle gastriko bat hartzea gomendatzen da. Atsedena hartu behar da, erasandako lekuaren mugimendu edo presio oro saihestuz, mina gehitu egin baitezakete. Horretarako, onena etzanda egotea da, eta behar izanez gero, giltzadura ohol batekin immobilizatzea. Hantura gutxitzeko, giltzadurari goian eustea gomendatzen da. Eta gauez, oheko arropa altxatzeko haga edo makilatxo bat jarri ohe barruan, maindireak mindutako giltzadura ukitu ez dezan.[3]

Behin hezueria atakea kontrolatu ondoren, helburua izango da odolean azido urikoaren neurri normalak lortzea. Horretarako, gorputzean azido urikoaren produkzioa murrizten duten botikak daude, eta baita bere ezabatze edo iraizpena errazten dutenak ere. Baina medikuak errezetatuko ditu beti horrelakoak, eta sekula ere ez atakea den bitartean, gaixoaren egoera larriagotzera irits baitaiteke.[3]

Prebentzio neurriak

Hezueria (1799), James Gillrayren irudia.

Ondorengo neurriok gorputzeko azido urikoaren neurriak kontrolatzen, eta bide batez, hezueria atake bat izateko arriskua gutxitzen ere laguntzen dute:[3]

  • Ura edatea. Azido urikoaren kristalak disolbatzen eta giltzurrunetan barrena kanporatzen laguntzen du neurri horrek. Kasu honetan mineralizazio mailarik ahuleneko ura gomendatzen da, giltzurrunetako funtzioa bizkortu eta likidoen kanporatzea estimulatzen duelako.
  • Pisua galtzea. Pisu idealean egon ezkero, gaitz hau jasateko arriskua nabarmen gutxitzen da. Kontuan eduki behar da, hala ere, dieta gogorregiek hezueria atake bat eragin dezaketela. Hobe da, beraz, pisua, pixkanaka, modu gradualean galtzea.

• Dieta osasungarria egitea. Aski da ohitura dietetiko kaltegarriak bazterrera uztea. Azido urikoaren neurri altuak izateko arriskua duen pertsona baten jan neurriak hala izan behar du: neurritsua proteinetan —haragia, arraina, esnekiak, arrautzak…—, urria gantzetan —haragi gorriak, hestebeteak, opil industrialak…—, eta altua karbohidratoetan —ogia, pasta, arroza…—. Kafearen eta alkoholaren kontsumoa ere saihestea komeni da.

Erreferentziak

  1. «gota» Zehazki (Noiz kontsultatua: 2023-03-06).
  2. a b c d e f Agirre, Jabier. Hezueria. Elhuyar aldizkaria, 63. zenbakia, 1992ko irailak 1, CC-BY-SA-3.0, aldizkaria.elhuyar.eus (Noiz kontsultatua: 2020-10-26).
  3. a b c d e f g h i j Agirre, Jabier. Hezueria edo azido urikoaren gehiegikeria. Berria egunkaria, 2011ko azaroak 1, CC BY-SA 4.0, berria.eus (Noiz kontsultatua: 2020-10-26).

Kanpo-estekak

Read other articles:

Map that looks like a globe that is cut in half This article includes a list of general references, but it lacks sufficient corresponding inline citations. Please help to improve this article by introducing more precise citations. (January 2013) (Learn how and when to remove this template message) Sunspots in Samuel Dunn's wall map A General Map of the World, or Terraqueous Globe, full title: A General Map of the World, or Terraqueous Globe with all the New Discoveries and Marginal Delineatio...

 

Cet article concerne le pays situé dans les Balkans. Pour le royaume caucasien antique (sans rapport avec lui), voir Albanie du Caucase. République d’Albanie(sq) Republika e Shqipërisë Drapeau de l'Albanie Armoiries de l'Albanie Devise en albanais : Ti Shqipëri, më jep nder, më jep emrin Shqipëtar (« Toi l'Albanie, tu me fais honneur, tu me donnes le nom d'Albanais ») Hymne en albanais : Hymni i Flamurit (« L'hymne au Drapeau...

 

Academy Awards ke-87Poster resmiTanggal22 Februari 2015TempatDolby TheatreHollywood, Los Angeles, California, A.S.Pembawa acaraNeil Patrick Harris[1]Pembawa pra-acaraJess CagleRobin RobertsLara SpencerMichael StrahanJoe Zee[2]ProduserNeil MeronCraig Zadan[3]Pengarah acaraHamish Hamilton[4]SorotanFilm TerbaikBirdman or (The Unexpected Virtue of Ignorance)Penghargaan terbanyakBirdman or (The Unexpected Virtue of Ignorance) dan The Grand Budapest Hotel (4)Nominasi...

Penghargaan Sveriges Riksbank dalam Bidang Ekonomi dalam Mengenang Alfred NobelDeskripsiJasa-jasa menakjubkan dalam bidang EkonomiLokasiStockholm, SwediaDipersembahkan olehAkademi Ilmu Pengetahuan Kerajaan Swedish Academy of SciencesDiberikan perdana1969Situs webhttp://nobelprize.org Penghargaan Sveriges Riksbank dalam Bidang Ekonomi dalam Mengenang Alfred Nobel, yang umumnya disebut sebagai Nobel Ekonomi,[1] adalah sebuah penghargaan untuk jasa-jasa menakjubkan pada bidang ekonomi, d...

 

Dreadnought battleship class of the United States Navy New York, the lead ship of the class, shortly after entering service in 1915 Class overview NameNew York-class battleship Builders Brooklyn Navy Yard Newport News Shipbuilding Company Operators United States Navy Preceded byWyoming class Succeeded byNevada class Built1911–1914 In commission1914–1946 Planned2 Completed2 Retired2 Preserved1 General characteristics [1] TypeSuper-dreadnought battleship Displacement 27,00...

 

Method of Fishing used for environmental or conservation reasons For other uses, see Catch and release (disambiguation). Catch and release A rod-caught Atlantic salmon being released on the Little Gruinard in Wester Ross, Scotland No Barbs sign on Ribnik River in Bosnia and Herzegovina Catch and release is a practice within recreational fishing where after capture, often a fast measurement and weighing of the fish is performed, followed by posed photography as proof of the catch, and then the...

This article needs additional citations for verification. Please help improve this article by adding citations to reliable sources. Unsourced material may be challenged and removed.Find sources: My Time Fabolous song – news · newspapers · books · scholar · JSTOR (February 2022) (Learn how and when to remove this template message) 2009 single by Fabolous featuring JeremihMy TimeSingle by Fabolous featuring Jeremihfrom the album Loso's Way ReleasedM...

 

American writer (1883–1963) Arthur Guy EmpeyFrom Over the Top, 1917Born11 December 1883 (1883-12-11)DiedFebruary 22, 1963(1963-02-22) (aged 79)Allegiance United States United KingdomService/branch United States Army British ArmyBattles/warsWorld War I Arthur Guy Empey (December 11, 1883 – February 22, 1963) was an American soldier, author, actor and filmmaker. He served with the British Army during World War I, and upon his return wrote a popular autobiograph...

 

Marine Air Control Squadron 24MACS-24 InsigniaActiveOct 15, 1949 - presentCountryUnited StatesAllegianceUnited States of AmericaBranchUnited States Marine CorpsTypeAviation Command & ControlRoleAerial surveillance & Air traffic controlPart ofMarine Air Control Group 484th Marine Aircraft WingGarrison/HQVirginia Beach, VirginiaNickname(s)EarthquakeEngagementsOperation Desert StormOperation Iraqi FreedomOperation Enduring FreedomCommandersCurrentcommanderLtCol J. K. LedfordMilitar...

Variety of grape Moscatel Romano redirects here. For the Argentine wine grape that is also known as Moscatel Romano, see Torrontés. Muscat of AlexandriaGrape (Vitis)Muscat of Alexandria in Viala & VermorelColor of berry skinBlancSpeciesVitis viniferaAlso calledMuscat d'Alexandrie and other synonymsOriginEgyptVIVC number8241 Muscat of Alexandria is a white wine grape that is a member of the Muscat family of Vitis vinifera. It is considered an ancient vine, and wine experts believe it is o...

 

Kolkata Municipal Corporation in West Bengal, IndiaWard No. 56Kolkata Municipal CorporationInteractive Map Outlining Ward No. 56Ward No. 56Location in KolkataCoordinates (dms): 22°33′19″N 88°22′43″E / 22.55525°N 88.378611°E / 22.55525; 88.378611Country IndiaStateWest BengalCityKolkataNeighbourhoodsEntally, Tangra (Seal Lane)ReservationOpenParliamentary constituencyKolkata UttarAssembly constituencyEntallyBorough7Population (2011) •...

 

Questa voce sull'argomento componimenti poetici è solo un abbozzo. Contribuisci a migliorarla secondo le convenzioni di Wikipedia. Soldati AutoreGiuseppe Ungaretti 1ª ed. originale1918 Generepoesia Lingua originaleitaliano Modifica dati su Wikidata · Manuale Soldati è una poesia di Giuseppe Ungaretti, inserita nell'opera Allegria di naufragi e nelle successive edizioni intitolate L'allegria (nella sezione Girovago). È stata scritta dal poeta soldato in trincea nel luglio 1918&...

SEPTA Regional Rail service Fox Chase LineFox Chase station in December 2012OverviewService typeSEPTA Regional Rail commuter serviceCurrent operator(s)SEPTAFormer operator(s)Reading CompanyRidership2,001 (FY 2022)[1]RouteTerminiFox Chase30th Street StationStops10Line(s) used Fox Chase Branch SEPTA Main Line TechnicalRolling stockElectric multiple unitsElectrificationOverhead line, 12 kV 25 Hz ACRoute map Legend 11.1 mi17.9 km Pre-1983 serviceto Newto...

 

SHARESHARE logo as of 2021Formation1955; 69 years ago (1955)PurposeUser group for IBM mainframe computersLocationLos Angeles-areaWebsitewww.share.org SHARE Inc. is a volunteer-run user group for IBM mainframe computers that was founded in 1955 by Los Angeles-area users of the IBM 704 computer system. It evolved into a forum for exchanging technical information about programming languages, operating systems, database systems, and user experiences for enterprise users of small...

 

Ship of the line of the Russian Imperial Navy Painting of Sultan Makhmud under sail History Russian Empire NameSultan Makhmud BuilderV. Apostoli, Nikolaev Laid down1 February 1835 Launched31 October 1836 FateBroken up, 1854 General characteristics Class and typeSultan Makhmud-class ship of the line Displacement3,790 metric tons (3,730 long tons; 4,180 short tons) Length196 ft (60 m) Beam53 ft 6 in (16.31 m) Draft26 ft 7 in (8.10 m) Armament 28 × 36-pou...

بترومينالشعارمعلومات عامةالبلد  السعودية التأسيس 22 نوفمبر 1962؛ منذ 61 سنة (1962-11-22)النوع عمل تجاري — شركة نفطية — سلسلة محطات الغاز الشكل القانوني مؤسسات مملوكة للدولة المقر الرئيسي جدة،  السعوديةموقع الويب petromin.com المنظومة الاقتصاديةالصناعة زيت المحرك، وقو...

 

You can help expand this article with text translated from the corresponding article in Hungarian. (January 2018) Click [show] for important translation instructions. View a machine-translated version of the Hungarian article. Machine translation, like DeepL or Google Translate, is a useful starting point for translations, but translators must revise errors as necessary and confirm that the translation is accurate, rather than simply copy-pasting machine-translated text into the English ...

 

Character in A Song of Ice and Fire and Game of Thrones This article may need to be rewritten to comply with Wikipedia's quality standards, as some of sections are duplicate of others, information appears to be all over the place, sections under Storyline need expansion, and this article may need more references and sources to demonstrate notability. You can help. The talk page may contain suggestions. (September 2022)Fictional character VarysA Song of Ice and Fire character Game of Thrones c...

Axioo IndonesiaJenisPublikKode emitenIDX: AXIOIndustriElektronikDidirikan2004; 20 tahun lalu (2004)PendiriSinggih HalimSamuel LawrenceDavid Kartono[1]Kantor pusatJakarta, IndonesiaWilayah operasiSeluruh duniaTokoh kunciMichael Sugiarto (Direktur Utama)ProdukKomputer, laptop, ponsel cerdas, komputer tabletIndukPT Tera Data IndonusaSitus webaxiooworld.com Logo Axioo Lama Axioo (ditulis axioo) adalah salah satu perusahaan elektronik di Indonesia yang memproduksi atau menyediakan kom...

 

nội dung chép từ bài Panama sang này không có nguồn tham khảo nào. Mời bạn giúp cải thiện nội dung chép từ bài Panama sang bằng cách bổ sung các nguồn tham khảo đáng tin cậy. Các nội dung không có nguồn có thể bị nghi ngờ và xóa bỏ. Nếu bài được dịch từ Wikipedia ngôn ngữ khác thì bạn có thể chép nguồn tham khảo bên đó sang đây. Bài viết hoặc đoạn này cần được wiki hóa để đáp ứng...