Genara Fernández García (Cirujales, León, 1903ko otsailaren 12a – Puente Castro, León, 1941eko apirilaren 4a) maistra izan zen, bere militantzia komunistagatik errepresaliatu eta fusilatua. Omañako Pasionaria ere deitzen zioten.[1]
Biografia eta ibilbidea
Leonen Irakasle-ikasketak egin zituen eta 1930ean Irakasle Eskolako oposizioak gainditu zituen. Lehenbizi Soto de Valdeóngo nesken eskolan izan zen, eta gero Orallon. 1936an, Cirujales bere jaioterrian lortu zuen destinoa.[2]
Irakaskuntzako Langileen Elkartean afiliatu zen 1934an eta 1936ko apirilean Espainiako Alderdi Komunistan. Vegarientzako Batasun Errepublikanoan afiliatuta zegoen, eta haren propagandista zen bere ezkerreko idealetatik. Gainera, Gordón Ordás eta Rafael Álvarez sozialista erradikalen laguna eta jarraitzailea zen. Horregatik guztiagatik, "Omañako Pasionaria" izena jarri zioten.[2]
Gerra zibila eta ihesa
1936ko udan Asturiasera ihes egin zuen, armada nazionalak Omaña eskualdea gerra zibilaren hasieran hartu zuenean.[3]
Asturiasen egonaldi labur bat egin eta itsasontziz Frantziara ihes egiteko saiakerak porrot egin ondoren (tropa frankistek antzemanda), Leonera itzuli zen. Han, promozioko kide baten gomendioei esker, lana lortu zuen, lehenik umezain eta gero Leongo Mary zineman.[4] Haren aurka instruitu zen Erantzukizun Politikoen Espedienteak dioenez, 1939ko abenduaren 16tik 17rako gauean, Leongo San Marcelo Elizaren atarian, bi pakete bota zituen, makinaz idatzitako 312 orri kuartillakoak, propaganda marxista motakoak.[4]
Atxilotzea eta fusilatzea
Atxilotu eta «emakume arriskutsu» gisa zigortu zuten, eta Leongo espetxetik Santa Cruz Tenerifekora eraman zuten 1940ko urrian. 1941eko martxoaren 26an Valladolideko espetxetik pasatu ondoren, Leonera aldatu zuten berriro. Apirilaren 2an, gobernadore militarrak gutun bat bidali zion Leongo espetxeko zuzendariari, Puente Castroko tiro-zelaian fusilatzeko eskatuz.[5]
Arazketa-espedientearen zirriborroan, Irakaskuntzako Langileen Federazioko kide izatea, Ezkertiar Batzordeko eta Fronte Popularreko kide izatea, eskolan mitin komunista bat baimentzea, propaganda antipatriotikoa egitea eta jokabide «profesional eta moral» txarra izatea leporatzen zitzaion.[5][2]
" (...) 1939ko abenduaren 16tik 17ra bitarteko gaueko 11: 30ak aldera, eta Leongo izen bereko San Martzelo Elizaren eta Plazaren atarian (hiriburuko erdigunekoak biak), Mugimendu Nazionalari izen ona kentzeko, ordena publikoa nahasteko eta langile-klaseetan nahigabea sortzeko asmo sendoarekin, bi pakete ireki bota zituen, makinaz idatzitako 312 orri zituzten, propaganda marxistakoak, eta aipatutako Elizako eskaileratxoetan bertan utzi zituen, baita Plaza hartako banku batean ere, leku horietan ibili ohi den jende ugariaren artean zabaltzeko moduan. Gau hartan bertan jaso zituzten orri subertsiboak zenbait soldadu eta komisarian entregatu zituzten bizilagun batzuek (...)".
1940ko apirilaren 24an behin betiko bota zuten irakasle-kidegotik, Leongo espetxe probintzialean zegoela, eta 1941eko apirilaren 4an fusilatu zuten Puente Castroko (Leon) tiro-eremuan, 38 urte zituela.[6][2]Heriotzaren kausan «bihotz-paralisia» idatzi zen.[3]
Erreferentziak
Kanpo estekak