Emily Bisharat (1913-2004) Jordaniako abokatu, ekintzaile politiko eta filantropoa zen, Jordaniako erreinuko lehen emakume abokatua izan zen.
1950eko hamarkadan, Emakume Arabiarren Batasuna sortu zuen, Jordanian emakumeen boto-eskubidearen alde borrokatu zen, eta palestinarren eskubideei buruzko nazioarteko eztabaidetan aktiboki parte hartu zuen.
Gaztaroa eta hezkuntza
Emily Bisharatek bi ahizpa zituen. Aitaren familiak Salt hirian zuen jatorria, Balqa probintzian, Ammandik 35 kilometrora. Emakume gazte zela, Bisharatek abokatu izan nahi zuen, baina aitaren aurka egin behar izan zuen, Jordaniako emakumeek irakaskuntza ez zen beste lanbiderik egin behar ez zutela baitzioen. Ramallah Friends School-era joan zen, eta, gero, ingelesa ikasi zuen siriar-libiar ikastetxean. 1930eko hamarkadan irakasle-lanetan aritu zen.[1]
Jordaniako emakumeek ez zuten legez baimenik dirua edo ondasunak heredatzeko; beraz, Bisharaten aitak, hil zenean, diru guztia ilobei utzi zien, alabei utzi beharrean. Bisharatek dirua aurreztu, eta Zuzenbide Fakultatean izena eman zuen. Zuzenbidean graduatu zen Londresko Unibertsitate Metropolitarrean.[1]
Ibilbidea
Zuzenbidea
Zuzenbidean graduatu ondoren, Bisharat Jordanian hasi zen zuzenbidea praktikatzen, eta Jordaniako Abokatuen Elkarteko kide bihurtu zen, eta bi aldiz izan zen kontseiluan. Elkartearen bileretan eta hauteskundeetan aktiboa zen, bere bizitzan berandu arte.[1]
Aktibismo politikoa
1954ko ekainaren 17an, 41 urte zituela, Emakume Arabiarren Batasuna sortu zuen (Ittihad al-Mar'ah al-Arabbiyah).[2][3] Lehen bileran, 800 emakume bildu ziren, eta sindikatuko lehendakari hautatu zuten.[4] 1954aren amaieran, sindikatuak memorandum bat aurkeztu zion Jordaniako lehen ministroari, non eskatzen baitzuten emakumeei legez botoa emateko eta hauteskundeetara aurkezteko baimena eman ziezaien.[3] Hurrengo urteetan, sindikatua emakumeen alfabetatze-tasak hobetzen ahalegindu zen, Jordanian emakumeen boto-eskubidearen alde borrokatu zen, eta emakumeak beren eskubide politikoak bete-betean erabiltzera bultzatzen zituen.[2] 1957an, Emakume Arabiarren Batasuna ixtera behartua izan zen, borroka-legea sartu zelako eta alderdi politikoen eta sindikatuen aurkako gobernu-errepresioa zegoelako.[2]
Emily Bisharat ere oso kezkatuta zegoen, halaber, Palestinako herriaren eskubideekin. 1948ko Palestinako exodoaren ondoren, Estatu Batuetara joan zen palestinarren eskubideei buruzko hitzaldiak emateko. Alraed aldizkarirako artikuluak idazten zituen Bin Al Urdon (Jordaniaren alaba) izengoitiaren azpian.[1]
Filantropia
1948an, umezurztegi bat ireki zuen Palestinako umeentzat, eta, 1953an, Jordaniako erizainen lehen eskola ezartzen lagundu zuen. Haren filantropia, askotan, guztiz estrategikoa zen. Suhair Tal idazle eta ikertzailearen arabera, Bisharatek bazekien oso posible zela gizarteak ondo erantzutea emakume baten aktibismo politikoari, eta horregatik "bere ideiak programa filantropiko bihurtzen zituen, onarpen sozialerako leiho gisa".[1]
Heriotza
Bisharat 2004an hil zen. Bere ondasun guztia (500.000 JD) hainbat karitatezko obrei eta Elizari utzi zizkion, eta bere liburutegia, josteko makina, inprimagailua eta betaurrekoak Sisterhood Is Global Institute delakoari eman zizkion (SIGI).[5][1]
Erreferentziak
Kanpo estekak
