Elizabeth Lada

Elizabeth Lada
Bizitza
JaiotzaXX. mendea
Herrialdea Ameriketako Estatu Batuak
Hezkuntza
HeziketaYale Unibertsitatea
Texasko Unibertsitatea Austinen Doktoretza
Jarduerak
Jarduerakastronomoa
Enplegatzailea(k)Floridako Unibertsitatea
Jasotako sariak

Elizabeth Lada (AEB, XX. mendea) astronomo estatubatuarra da, izar-kumuluen eta hodei molekularren azterketan espezializatua.

Biografia

Hezkuntza

1983an, fisikako gradua lortu zuen Ladak, Yale Unibertsitatean, eta astronomiako doktoretza, Texasko Unibertsitatean, 1990ean. Floridako Unibertsitateko astronomia-irakaslea da. Hiru urte eta erdi urte eman zituen doktoratu ondoko ikertzaile gisa Marylandeko Unibertsitateko Astrofisikako Smithsoniar Zentroan, eta gero 3 urte Hubble bekadun gisa.[1]

Ikerketa

Inguruneak izarrak eta planetak eratzeko prozesuan nola eragiten duen ulertzea da Ladaren ikerketaren ardatza. Bereziki, hodei molekularren barruan txertatutako izar gazteen jatorria, propietateak, bilakaera eta helmuga aztertzen ditu. Horren barruan sartzen dira disko zirkunestelarren, protoplanetarioen, Hasierako Masa Funtzioaren ikerketen, Izarrak Eratzeko Tasen ikerketen eta izarrak eratzen dituzten hodei molekularren propietate fisikoen ikerketen eraketa, bilakaera eta bizitza erabilgarria. Ladaren lana izarrak sortzeko tokiko inguruneetan kontzentratu da, baina galaxiako eta Magallaesen Hodei Handiko ingurune urrunagoetan izarrak nola sortzen diren aztertzeko ere zabaldu da. Espezializazio-arloak: Izarren eraketa, gehitutako clusterrak, NMF hodei molekularrak eta disko zirkunestelarrak.[1]

Familia

Elizabeth Lada Charles J. Ladaren arreba da eta konferentzia askotara elkarrekin joan dira.[2][3] 1996an ezkondu zen Richard Joseph Elston astronomoarekin (2004an hil zen), eta harekin lan egin zuen, bereziki, NOAOren eta FLAMINGOS proiektuaren esparruan. Elkarrekin seme bat dute, Joxe, 199914,15ean jaioa,[4]

Sariak eta aintzatespenak

  • 1992an Estatu Batuetako Astronomia Elkarteak Annie Jump Cannon saria eman zion.[5]
  • Hubble bazkide ere izendatu zuten Marylandeko Unibertsitatean lanean ari zela.[6][7]
  • 1999an NSF CAREER saria jaso zuen.[8]
  • 1998an, Karrera Goiztiarreko Presidentetza Saria jaso zuen Zientzialari eta Ingeniarientzat (PECASE).[9]

Erreferentziak

  1. ↑ a b https://astro.ufl.edu/directory/elizabeth-lada/. .
  2. ↑ (Ingelesez) «In a 'wild place': Astronomers find seven planet-forming disks, doubling total» EurekAlert! (Noiz kontsultatua: 2022-09-27).
  3. ↑ «Charles J. Lada et Elizabeth Lada, « Embedded Clusters in Molecular Clouds », Annual Review of Astronomy and Astrophysics, vol. 41,‎ - Bilatu» www.bing.com (Noiz kontsultatua: 2022-09-27).
  4. ↑ Jannuzi, Buell T.; Bechtold, Jill. (2004-07). «Richard Joseph Elston» Physics Today 57 (7): 76–77.  doi:10.1063/1.1784315. ISSN 0031-9228. (Noiz kontsultatua: 2022-09-27).
  5. ↑ «Annie Jump Cannon Award in Astronomy» American Astronomical Society 27 de junio de 2016.
  6. ↑ «Listing of all Hubble Fellows 1990-2016» Space Telescope Science Institute.
  7. ↑ «UF :: Astronomy» UF.
  8. ↑ «NSF Award Search: Advanced Search Results.» NSF.
  9. ↑ «The Presidential Early Career Award for Scientists and Engineers: Recipient Details - National Science Foundation» NSF.

Kanpo estekak