Elgea-Artiako Estazio Megalitikoa. Tumuluak, trikuharriak eta menhirak aurkitu dira Gipuzkoa hegoaldeko estazio megalitiko honetan. Gordetzen diren aztarnak garrantzitsuak dira, tartean bi menhir, baina beste batzuk mendiko lanekin (lur berritze, pisten irekiera) txikituak izan dira.

Periodo orokorra: Brontze Aroa, Kalkolitoa / Eneolitoa, Burdin Aroa, Neolitoa, K.a. 3000 eta 900 urte artekoak.

Altueran berdintsua da mendi hau, gehieneko maila desberdintasuna 400 metro eskasekoa delarik. Arlabango mendatetik sortu eta bere izeneko menditik Artiaraino doan mendikatean kokatzen da, Gipuzkoako hegoaldeko muga eratuz eta beste kate eta beste estazio batzurekin elkartuz lurraldearen ekialdea. Udalerri hauetan dago estazioa: Eskoriatza, Leintz-Gatzaga eta Oñati.

Estazio honetan bederatzi monumentu megalitiko aurkitu dira.

• Artaso
• Elgea I
• Urkitzako Lepoa

Gelditzen direnak bost dira. Beste bi desagertutzat jotzen dira. Ofizialki lau azaltzen dira:

• Alabitarte
• Elgea II
• Gallerdi
• Isikoaitz

• Mugarriaundi.
• Mugarriluze.

Estazio Megalitikoa Monumentu Multzoa eta Kultura Ondasuna deklaratu zuen Eusko Jaurlaritzak 2003an. Bertan bederatzi monumentu aipatzen dira.^[1]

• Babesteko Dekretua, EHAA - 2003ko uztailak 8, 133.zenbakia.
• Eusko Jaurlaritza Kultura Ondarea webgunea.