Arkimedesen solido

Geometrian, Arkimedesen solidoak (edo poliedro erdierregularrak) simetria handiko poliedro ganbil erdierregularrak dira, baldintza hau betetzen dutenak: aurpegiak bi edo hiru motako poligono erregularrak dira, erpin uniformeetan elkartzen direnak. Propietate horrek solido platonikoetatik bereizten ditu, platonikoetan aurpegiak mota bakar bateko poligonoak direlako; eta bai Johnson-en solidoetatik ere, azken solido horietan aurpegiak ez direlako elkartzen erpin uniformeetan. Arkimedesek aurkitu zituen gorputz hauek; baina haren lanak galdu, eta Berpizkundera arte ez zituzten berraurkitu artistek eta matematikariek.

Sailkapena

Arkimedesen solidoak 13 dira (edo 15, hexaedro moztuaren eta dodekaedro kamutsaren bi forma kiralak kontuan hartzen baditugu).

Hemen, erpin-konfigurazioa terminoak adierazten du zer motatako poligono erregularrak elkartzen diren erpinetan. Adibidez, (4,6,8) erpin-konfigurazioak esan nahi du karratu bat, hexagono bat, eta oktogono bat elkartzen direla erpin bakoitzean (erpinaren inguruan, erlojuaren orratzen noranzkoan).

Izena
(erpin-konfigurazioa)
Gardena Kolore solidotan Garapena Aurpegiak Ertzak Erpinak Simetria-taldea
tetraedro moztua
(3.6.6)
Truncated tetrahedron
(Animazioa)
8 4 triangelu
4 hexagono
18 12 Td
kuboktaedroa
(3.4.3.4)
Cuboctahedron
(Animazioa)
 14  8 triangelu
6 karratu
24 12 Oh
kubo moztua
edo hexaedro moztua
(3.8.8)
Truncated hexahedron
(Animazioa)
14 8 triangelu
6 oktogono
36 24 Oh
oktaedro moztua
(4.6.6)
Truncated octahedron

(Animazioa)

14 6 karratu
8 hexagono
36 24 Oh
erronbikuboktaedroa
edo erronbikuboktaedro txikia
(3.4.4.4 )
Rhombicuboctahedron
(Animazioa)
26 8 triangelu
18 karratu
48 24 Oh
kuboktaedro moztua
edo erronbikuboktaedro handia
(4.6.8)
Truncated cuboctahedron
(Animazioa)
26 12 karratu
8 hexagono
6 oktogono
72 48 Oh
kubo kamutsa
edo hexaedro kamutsa
edo kuboktaedro kamutsa
(2 forma kiralak)
(3.3.3.3.4)
Snub hexahedron (Ccw)
(Animazioa)
Snub hexahedron (Cw)
(Animazioa)
38 32 triangelu
6 karratu
60 24 O
ikosidodekaedroa
(3.5.3.5)
Icosidodecahedron
(Animazioa)
32 20 triangelu
12 pentagono
60 30 Ih
dodekaedro moztua
(3.10.10)
Truncated dodecahedron
(Animazioa)
32 20 triangelu
12 dekagono
90 60 Ih
ikosaedro moztua
(5.6.6 )
Truncated icosahedron
(Animazioa)
32 12 pentagono
20 hexagono
90 60 Ih
erronbikosidodekaedroa
edo erronbikosidodekaedro txikia
(3.4.5.4)
Rhombicosidodecahedron
(Animazioa)
62 20 triangelu
30 karratu
12 pentagono
120 60 Ih
ikosidodekaedro moztua
edo erronbikosidodekaedro handia
(4.6.10)
Truncated icosidodecahedron
(Animazioa)
62 30 karratu
20 hexagono
12 dekagono
180 120 Ih
dodekaedro kamutsa
edo ikosidodekaedro kamutsa
(2 forma kiralak)
(3.3.3.3.5)
Snub dodecahedron (Ccw)
(Animazioa)
Snub dodecahedron (Cw)
(Animazioa)
92 80 triangelu
12 pentagono
150 60 I


Kanpo estekak