Anna Coleman Ladd

Anna Coleman Ladd

Bizitza
JaiotzaFiladelfia1878ko uztailaren 15a
Herrialdea Ameriketako Estatu Batuak
HeriotzaSanta Barbara1939ko ekainaren 3a (60 urte)
Familia
Ezkontidea(k)Maynard Ladd
Jarduerak
Jarduerakartista eta eskultorea
Jasotako sariak
Triton Babies Bostongo lorategi publikoan

Anna Coleman Watts Ladd (Filadelfia, 1878ko uztailaren 15aBoston, 1939ko ekainaren 3a), Anna Coleman Ladd bezala ezaguna, estatubatuar artista eta eskultore izan zen, Lehen Mundu Gerran bere denbora soldadu desitxuratuen irudia berreraikitzen eman zuena.[1]

Biografia

Anna Coleman Watts Bryn Mawr-en jaio zen eta Europan hezi zen. Han eskultura ikasi zuen Parisen eta Erroman. 1905ean Bostonera joan zen bizitzera Maynard Ladd doktorearekin ezkondu zenean, eta han Bela Pratt eskultorearekin ikasi zuen hiru urtez Bostongo Museoko Eskolan.[1] Bere obra, Triton Babies, 1915eko San Frantziskoko Erakusketa Unibertsalean erakutsi zen. 1914an, Guild of Boston Artists-en fundatzaile izan zen, eta inaugurazio-erakusketan nahiz ondoren egin zuen erakusketa ibiltarian erakutsi zuen. Ondoren, bakarkako erakusketa bat egin zuen. Pertsonaia mitologikoekin osatu zituen beste lan batzuk, eta pieza horiek oraindik ere agertzen dira eta enkanteetan saltzen dira gaur egun.[2]

Laddek erronkak planteatu zituen arte-fronte askotan, eta bi liburu idatzi zituen: Hieronymus Rides, Erdi Aroko erromantze batean oinarritua, eta The Candid Adventurer, Bostongo gizartearen mezu bat 1913an. Gutxienez bi antzezlan ere idatzi zituen (ez ziren interpretatu), eta horietako batek gerrara doan eskultore baten istorioa jasotzen zuen.

Anna Coleman Ladd-en lehen eskulturetako bat, «The American».

Erretratuan zentratu zen eta ondo baloratua izan zen. Eleanora Duseren lana aktoreak onartu zituen hiru bakarretako bat izan zen. 1917ko amaieran, Ladd Frantziara joan zen bizitzera bere senarrarekin, Maynard Ladd doktorearekin, Touleko Gurutze Gorri Amerikarraren Umeen Bulegoa zuzentzeko izendatu zutena. Orduan aurkitu zuen Francis Derwent Wooden lana. Honek aurpegiko deformazioak zituzten soldaduei laguntzeko maskarak garatu zituen. Berarekin harremanetan jarri zen eta elkarrekin maskararen teknikak hobetu zituzten.[3] Wood ezagutu ondoren, Laddek Ameriketako Gurutze Gorriaren "Studio for Portrait-Masks" (Erretratuko maskaretarako estudioa) sortu zuen, Lehen Mundu Gerran oso desitxuratuta geratu ziren gizonek maskara kosmetikoak erabil zitzaten.[1] Bere zerbitzuek Ohorezko Legioaren Croix de Chevalier eta Serbiako San Savaren Ordena ekarri zizkioten.[4]

Lehen Mundu Gerraren ondoren, Manchester-by-the-Sea Estatu Batuetako Legioak enkargatutako gerra-monumentu baterako alanbre hesi batean deskonposatzen ari zen gorpu bat irudikatu zuen. 1936an, Ladd senarrarekin Kaliforniara erretiratu zen, eta han hil zen 1939an. Gabriella May Ladd alabak biziraun zuen, Kyra Sedgwick aktorearen birraitonaren bigarren emazteak.

Bere eskultura, Triton Babies, Boston Women 's Heritage Trail-en agertzen da.[5]

Protesi lana

Soldaduak Ladden estudiora joaten ziren aurpegia eta musua buztinez edo plastilinaz zizelkatzera. Forma hori kobre galbanizatuzko pieza protesiko oso fina eraikitzeko erabiltzen zen. Metala esmalte gogorrez pintatzen zen, eramailearen larru-tonuaren antza izateko. Laddek benetako ilea erabiltzen zuen betileak, bekainak eta biboteak sortzeko.[1] Protesia Francis Derwent Wooden "Tin Noses Shop" en sortutako protesiak bezalako soka edo betaurrekoekin finkatzen zen aurpegira.[3][6]

1932an, Frantziako Gobernuak Ohorezko Legioko Zaldun (Chevalier) gisa omendu zuen, egin zuen lana aitortzeko.[1][7]

Ladden lanari anaplastologia deitzen zaio orain, eta honela definitzen da: bitarteko artifizialen bidez falta den edo malformatuta dagoen anatomia berrezartzeko artea, artisautza eta zientzia. 2007ko otsaileko Smithsonian aldizkariaren "Rivaling Nature" artikuluan, Erin Donaldson, Beverlyko anaplastologo bat, Massachusetts, elkarrizketatu zuen Caroline Alexanderrek, aurpegiko protesiek sektore zibiletan baita Irakeko Gerratik itzuli ziren soldaduetan dituzten helburuei eta onurei buruzko egungo ikuspegia lortzeko.

Erreferentziak

  1. a b c d e (Gaztelaniaz) Stadler, Marta Macho. (2017-11-16). «Anna Coleman Ladd, esculpiendo rostros heridos» Mujeres con ciencia (Noiz kontsultatua: 2024-12-20).
  2. ««Anna Coleman Ladd»» web.archive.org 2011-07-15 (Noiz kontsultatua: 2024-12-20).
  3. a b (Ingelesez) Magazine, Smithsonian. «Faces of War» Smithsonian Magazine (Noiz kontsultatua: 2024-12-20).
  4. (Ingelesez) «A Finding Aid to the Anna Coleman Ladd papers, 1881-1950 | Digitized Collection | Archives of American Art, Smithsonian Institution» www.aaa.si.edu (Noiz kontsultatua: 2024-12-20).
  5. (Ingelesez) «Back Bay West» Boston Women's Heritage Trail (Noiz kontsultatua: 2024-12-20).
  6. ««Women in World War I - Anna Coleman Ladd»» americanhistory.si.edu (Noiz kontsultatua: 2024-12-20).
  7. (Ingelesez) Khazan, Olga. (2014-08-04). «World War I Soldiers Had Masks Instead of Plastic Surgery» The Atlantic (Noiz kontsultatua: 2024-12-20).

Kanpo estekak