Με την ονομασία Χόβολη αναφερόταν επισήμως μέχρι την 16/10/1940 το ενιαίο ομώνυμο χωριό, που σήμερα έχει διασπαστεί σε δύο διακριτούς οικισμούς που απαρτίζουν την ομώνυμη Τοπική Κοινότητα της Δημοτικής Ενότητας δήμου Παΐων [1][2][3].
Τοποθεσία
Οι οικισμοί της είναι χτισμένοι σε υψόμετρο 708-849 μέτρων, στις πλαγιές του Τάρταρη[4], μέσα σε χαράδρα[5].
Ιστορικά στοιχεία
Πρωτοαναφέρονται οι συνοικίες της παλιάς ενιαίας Χόβολης στην απογραφή του 1830 ως "Apano Kovoli" και "Kato Kovoli" χωρίς πληθυσμό[3]. Σε αυτήν την περιοχή είχαν οι κάτοικοι του Σοπωτού τις καλλιέργειές τους και τα χειμαδιά τους και γι' αυτό οι δύο συνοικίες της Χόβολης ονομάζονταν και "Σοπωτινά Καλύβια"[3]. Το 1848 απογράφεται από κοινού με το Σοπωτό με συνολικό πληθυσμό 280 οικογένειες (1.226 κάτοικοι)[3].
Αναφέρεται στα 1903 το τότε ενιαίο χωριό να απέχει μία ώρα δρόμο από το Σοπωτό και να έχει σχολείο (γραμματείο)[4][5], με τις δύο συνοικίες του να απέχουν μεταξύ τους ένα τέταρτο δρόμο με τα πόδια[5].
Τοπωνύμιο
Αναφέρεται βιβλιογραφικά ότι η ονομασία Χόβολη έχει να κάνει είτε με το κλίμα της περιοχής, που ήταν δηλ. ηπιότερο με αυτό του Σοπωτού και γι' αυτό οι Σοπωτινοί είχαν εκεί τα χειμαδιά και τα καλλιεργήσιμα χωράφια τους, είτε με το γεγονός ότι η Κάτω Χόβολη κάηκε παλιότερα πολλές φορές, έγινε δηλ. χόβολη[3].
Διοικητική εξέλιξη
Το 1845, με το ΦΕΚ 32Α της 08/12/1845, αναγνωρίστηκε ως οικισμός και εντάχτηκε στον τότε Δήμο Αροανείας[1]. Με το ΦΕΚ 256Α της 28/08/1912, και την κατάργηση των δήμων, αποτέλεσε έδρα της τότε ομώνυμης κοινότητας[1]. Την 16/10/1940 έπαψε να αποτελεί ενιαίο οικισμό και χωρίστηκε στους δύο σημερινούς διακριτούς οικισμούς με τον οικισμό της Κάτω Χόβολης να διαδέχεται διοικητικά την παλιά Χόβολη και να αποτελεί πλέον την έδρα της Κοινότητας Χόβολης μέχρι το 1997 και την εφαρμογή της Διοικητικής Διαίρεσης "Καποδίστριας"[1][2][6].
Δημογραφική εξέλιξη
Η δημογραφική εξέλιξη, σύμφωνα με τις εθνικές απογραφές, του ενιαίου χωριού της Χόβολης μέχρι το 1940 που απογράφηκαν χωριστά ως ξεχωριστοί οικισμοί οι δύο της συνοικίες[7][8], είναι η εξής: