Ο Φρανσουά Εντ ντε Μεζεραί (γαλλικά: François Eudes de Mézeray) (1610 - 1683) ήταν Γάλλος ιστορικός.[7]
Βιογραφικά στοιχεία
Ο Φρανσουά Εντ ντε Μεζεραί γεννήθηκε το 1610 στο Ρι κοντά στο Αρζαντάν, όπου ο πατέρας του ήταν χειρουργός. Είχε δύο αδέλφια, ένας εκ των οποίων, ο Ζαν-Εντ, ήταν ο ιδρυτής του τάγματος των Ευδιστών. Ο Φρανσουά σπούδασε στο Πανεπιστήμιο της Καν και στη συνέχεια βρέθηκε στο Παρίσι, όπου το 1635 έγινε στρατιωτικός επιμελητής.[8] Με αυτήν την ιδιότητα έλαβε μέρος στις δύο εκστρατείες της Φλάνδρας το 1635 και το 1636. Την επόμενη χρονιά αφιερώθηκε στη μελέτη της ιστορίας και ολοκλήρωσε την εκπαίδευσή του στο κολλέγιο Σαιν Μπαρμπ στο Παρίσι. Εργαζόταν με τόσο μεγάλη ένταση που αρρώστησε. Ο καρδινάλιος Ρισελιέ ενδιαφέρθηκε γι' αυτόν και του παραχώρησε ετήσιο επίδομα πεντακοσίων λιβρών.
Το 1643 δημοσίευσε τον πρώτο τόμο του έργου Histoire de France depuis Faramondjusqu' à Louis le Juste (Ιστορία της Γαλλίας, 3 τομ., 1643-1651),[9] το οποίο είναι μια αρκετά ακριβής περίληψη γαλλικών και λατινικών χρονικών. Το έργο είχε μεγάλη απήχηση στην εποχή του, είχε αμέτρητες επανεκδόσεις μέχρι το 1839, αλλά είναι γεμάτο αναχρονισμούς. Η πρόοδος του ιστορικού ορθολογισμού τον 19ο και τον 20ό αιώνα το έριξε στην αφάνεια. Στην εποχή μας, αυτή η απόλυτη έλλειψη κριτικής σκέψης (ο μύθος της Τρωικής καταγωγής των Γάλλων, ο αγώνας του Ρολάνδου ενάντια σε γίγαντες, κ.λπ.) το καθιστούν ενδιαφέρον για τους συγκριτικούς ιστορικούς και τους εθνολόγους.
Κατά τη διάρκεια των εξεγέρσεων της Σφενδόνης, έγραψε φυλλάδια εναντίον του καρδιναλίου Μαζαρίνου. Του δόθηκε το αξίωμα του βασιλικού Ιστοριογράφου, με αμοιβή τεσσάρων χιλιάδων λιβρών. Το 1649, μετά το θάνατο του Βενσάν Βουατύρ, έγινε δεκτός στη Γαλλική Ακαδημία. Το έργο του Abrégé chronologique (Χρονολογική Περίληψη 3 τομ., 1667-1668)[10] έκανε δεκαπέντε εκδόσεις μεταξύ 1668 και 1717 αλλά ο Ζαν Μπατίστ Κολμπέρ κατήργησε τον μισθό που ελάμβανε ο συγγραφέας ως ιστοριογράφος λόγω της επίθεσης του συγγραφέα σε χρηματοδοτήσεις, φόρους και εμπόρους.
Ο Εντ ντε Μεζεραί πέθανε στο Παρίσι στις 10 Ιουλίου 1683.[11]
Συγγραφικό έργο
Στα σημαντικότερα έργα του Εντ ντε Μεζεραί συγκαταλέγονται:
Histoire de France depuis Faramond jusqu' à Louis le Juste, Παρίσι 1643–1651 (Ιστορία της Γαλλίας, 3 τομ.)[9]
Abrégé chronologique ou Extraict de l’Histoire de France, Παρίσι 1667–1668 (Χρονολογική Περίληψη 3 τομ.)[10]
η μετάφραση του έργου του Ούγκο ΓκρότιουςTraité de la religion chretienne (Πραγματεία για τη χριστιανική θρησκεία, 1640)
Traité de l’origine des Français, Histoire de France avant Clovis (Πραγματεία περί της καταγωγής των Γάλλων, Ιστορία της Γαλλίας πριν από τον Κλόβις)(1682)
Traité de la religion chrétienne (1640) (Πραγματεία για τη χριστιανική θρησκεία)
Histoire des Turcs depuis 1612 jusqu’en 1649 (1650) (Ιστορία των Τούρκων από το 1612 έως το 1649), το οποίο αποτελεί συνέχεια του έργου του Λαόνικου Χαλκοκονδύλη
L’Histoire de la mère et du fils et la Vie de Henri IV (Η ιστορία της μητέρας και του γιου και η ζωή του Ερρίκου Δ΄), που εκδόθηκε το 1730, έργο που βασίστηκε στα χειρόγραφα του καρδινάλιου Ρισελιέ και αναφέρεται στα έτη 1616 έως 1619. Περιγράφει με μεγάλη ακρίβεια και πολλές λεπτομέρειες το δύσκολο τέλος της αντιβασιλείας της Μαρίας των Μεδίκων.
