Οι Τουρκικές βουλευτικές εκλογές που πραγματοποιήθηκαν στις 24 Ιουνίου 2018, ήταν μέρος των Τουρκικών γενικών εκλογών του 2018, και διεξήχθησαν την ίδια ημέρα με τις προεδρικές εκλογές. Κανονικά θα διεξάγονταν στις 3 Νοεμβρίου 2019, αλλά ο ΠρόεδροςΕρντογάν προκήρυξε πρόωρες εκλογές. Μετά τις συνταγματικές τροποποιήσεις που εγκρίθηκαν με το δημοψήφισμα του 2017 το αξίωμα του Πρωθυπουργού καταργήθηκε, και ο Πρόεδρος έγινε αρχηγός του κράτους και επικεφαλής της κυβέρνησης.[1]ο αριθμός των βουλευτών αυξήθηκε από 550 σε 600, οι οποίοι εκλέχτηκαν από τις 87 εκλογικές περιφέρειες της Τουρκίας, με σύστημα αναλογικής εκπροσώπησης από πολιτικούς συνδυασμούς κομμάτων.[2]
Στις εκλογές πλειοψήφησε το Κόμμα Δικαιοσύνης και Ανάπτυξης του Ερντογάν, που συγκέντρωσε το 42,56% των ψήφων και κέρδισε τις 295 από τις 600 έδρες. Δεύτερο ήρθε το Ρεπουμπλικανικό Λαϊκό Κόμμα του Κεμάλ Κιλιτσντάρογλου, που κέρδισε τις 146 έδρες. Το Κόμμα Δικαιοσύνης και Ανάπτυξης ήταν μέρος της Λαϊκής Συμμαχίας, η οποία εξασφάλισε την πλειοψηφία των εδρών στη Μεγάλη Εθνοσυνέλευση: τις 344 από τις 600.
Ιστορικό
Εκλογές του 2015
Στις εκλογές του Ιουνίου 2015, το κυβερνών Κόμμα Δικαιοσύνης και Ανάπτυξης (ΚΔΑ) έχασε την πλειοψηφία του, και ακολούθησαν συνομιλίες μεταξύ των τεσσάρων κομμάτων της Μεγάλης Εθνοσυνέλευσης για την προοπτική σχηματισμού μίας κυβέρνησης συνεργασίας. Αφού οι διαπραγματεύσεις απέτυχαν, προκηρύχθηκαν νέες πρόωρες εκλογές για το Νοέμβριο του 2015. Σε αυτές τις εκλογές το Κόμμα Δικαιοσύνης και Ανάπτυξης ανέκτησε την απόλυτη κοινοβουλευτική πλειοψηφία του, κερδίζοντας τις 317 από τις 550 έδρες. Οι υπόλοιπες έδρες μοιράστηκαν στο Ρεπουμπλικανικό Λαϊκό Κόμμα (134 έδρες), στο Λαϊκό Δημοκρατικό Κόμμα (59), και στο Εθνικιστικό Κίνημα (40). Αυτά τα αποτελέσματα επέτρεψαν στο ΚΔΑ να σχηματίσει μονοκομματική κυβέρνηση με αρχηγό του Αχμέτ Νταβούτογλου, αλλά δεν επέτρεπαν την εισαγωγή συνταγματικών τροποποιήσεων για την οποία απαιτείται πλειοψηφία 2/3, ούτε την διενέργεια δημοψηφισμάτων για την οποία απαιτείται πλειοψηφία 3/5. Επομένως, ο Πρόεδρος Ερντογάν δεν είχε τη δυνατότητα να ξεκινήσει τη μετάβαση από ένα κοινοβουλευτικό σε ένα προεδρικό σύστημα, όπως υποσχέθηκε το κόμμα του στην προεκλογική του εκστρατεία. Επιπλέον, αντιμετώπισε αντιπολίτευση από τον πρωθυπουργό Νταβούτογλου, ο οποίος εκδήλωσε επιφυλακτικότητα για αυτό το θέμα της αλλαγής του πολιτικού συστήματος. Τον Μάιο του 2016, ο Νταβούτογλου παραιτήθηκε από την ηγεσία του ΚΔΑ και από την θέση του Πρωθυπουργού, επικαλούμενος διαφωνίες με τον Ερντογάν ως μέρος του λόγου του. Και στις δύο θέσεις αντικαταστάθηκε από τον Μπιναλί Γιλντιρίμ.
Απόπειρα πραξικοπήματος και κατάσταση κρίσης
Στις 15 Ιουλίου 2016, τις βραδινές ώρες, έγινε μία απόπειρα πραξικοπήματος στην Τουρκία, το οποίο κατέληξε σε αποτυχία το μεσημέρι της επόμενης ημέρας.[3] Η ενέργεια φαίνεται πως ενορχηστρώθηκε από ομάδες στρατιωτικών των Τουρκικών Ενόπλων Δυνάμεων.Η απόπειρα προκάλεσε σοβαρές υλικές ζημιές, πάνω από 300 νεκρούς και 2.100 τραυματίες.[4][5][6] Απευθυνόμενοι στο κοινό από το TRT, οι σκευωροί του πραξικοπήματος παρουσίασαν τους εαυτούς τους ως το "Συμβούλιο για την Ειρήνη στο Σπίτι".[7] Η Τουρκική κυβέρνηση έριξε την ευθύνη στο κίνημα Γκιουλέν και υποσχέθηκε ότι θα εκκαθαρίσει τα κρατικά ιδρύματα από τα μέλη τους. Στις 15 Ιουλίου 2016, ο Πρόεδρος Ερντογάν κήρυξε τη χώρα σε κατάσταση έκτακτης ανάγκης για ένα τρίμηνο, η οποία όμως παρατάθηκε και ίσχυε ακόμα τον Απρίλιο του 2018,[8][9] όταν προκηρύχθηκαν οι πρόωρες εκλογές. [10]
Στις αρχές του 2018 εγκρίθηκε ο νέος εκλογικός νόμος που ευνοεί τις πολιτικές συμμαχίες. Βάσει αυτού, για τα κόμματα που συμμετείχαν ως μέρη συμμαχίας δεν ίσχυσε το εκλογικό όριο του 10% και άρα είχαν περισσότερες ευκαιρίες να κερδίσουν έδρες.[13]
Στις 20 Φεβρουαρίου 2018, ο Πρόεδρος Ερντογάν ανακοίνωσε επίσημα την ίδρυση της Λαϊκής Συμμαχίας (Τουρκικά : Cumhur İttifakı), με τα κόμματα Δικαιοσύνης και Ανάπτυξης και Εθνικιστικού Κινήματος.[14] Στις 3 Μαΐου, το Κόμμα Μεγάλης Ενότητας προσχώρησε στη Λαϊκή Συμμαχία.[15] Στις 14 Μαΐου, το Κόμμα Πατρίδας ανακοίνωσε ότι θα υποστηρίξει την Λαϊκή Συμμαχία για λόγους πολιτικής ιδεολογίας.[16] Στις 18 Μαΐου το μιλιταριστικό Κόμμα ΑΣ ανακοίνωσε ότι θα υποστηρίξει τη Λαϊκή Συμμαχία.[17] Το Κόμμα Ελεύθερης Αιτίας υποστήριξε τη Συμμαχία μόνο για τις προεδρικές εκλογές, και κατέβηκε μόνο του στις βουλευτικές εκλογές.
Η Συμμαχία του Έθνους είναι μια συμμαχία της αντιπολίτευσης που σχηματίστηκε την 1η Μαΐου 2018, από το Ρεπουμπλικανικό Λαϊκό Κόμμα, το νεοσύστατο εθνικιστικό Καλό Κόμμα, το ισλαμιστικό Κόμμα της Ευτυχίας και το κεντροδεξιό Δημοκρατικό Κόμμα. Η συμμαχία υποστηρίχθηκε από το Κόμμα Δημοκρατικής Αριστεράς,[18] και άλλα μικρά κόμματα.[19]
Άλλες συμμαχίες
Παρά τις συνομιλίες που έγιναν, δεν σχηματίστηκαν άλλες συμμαχίες. Το Δημοκρατικό Κόμμα των Λαών δεν κατάφερε να μπει στη Συμμαχία του Έθνους, επειδή φάνηκε να έχει συνεργασία με το μιλιταριστικόΕργατικό Κόμμα του Κουρδιστάν. Εξετάστηκε το ενδεχόμενο να σχηματίσουν μία «Κουρδική Συμμαχία» με το ακροδεξιό Κόμμα Ελεύθερης Αιτίας, αλλά το ΔΚΛ απέρριψε την ιδέα επειδή οι περισσότεροι από τους ψηφοφόρους του είναι αριστεροί. [20]
Πριν από τις βουλευτικές εκλογές, έγιναν οι εκλογές αρχηγών για ορισμένα κόμματα.
Στο 36ο Τακτικό Συνέδριο του Ρεπουμπλικανικού Λαϊκού Κόμματος, που διεξήχθη στις 3 και 4 Φεβρουαρίου 2018, ο Κεμάλ Κιλιτσντάρογλου επανεξελέγη αρχηγός συγκεντρώνοντας το 64% των ψήφων. Αντίπαλός του ήταν ο Μουχαρέμ Ιντζέ.[21]
Στο έκτακτο συνέδριο του Καλού Κόμματος, που διεξήχθη την 1η Απριλίου 2018, επανεξελέγη ομόφωνα αρχηγός η Μεράλ Ακσενέρ (με 1.060 ψήφους). [22][23]
Στο 3ο Τακτικό Συνέδριο του Δημοκρατικού Κόμματος των Λαών, που διεξήχθη στις 11 Φεβρουαρίου 2018, έγιναν προεδρικές εκλογές. Ο προηγούμενος πρόεδρος του κόμματος, ο Σελαχατίν Ντεμιρτάς, ήταν φυλακισμένος για τρομοκρατική προπαγάνδα τότε και δεν διεκδίκησε την επανεκλογή του.[24] Την ηγεσία του κόμματος ανέλαβαν από κοινού οι Σεζάι Τεμελί και Περβίν Μπουλντάν, συγκεντρώνοντας το 100% των ψήφων (823 ψήφοι).[25]
Στο 12ο τακτικό συνέδριο του Κόμματος Εθνικιστικού Κινήματος που διεξήχθη στις 18 Μαρτίου 2018, επανεξελέγη αρχηγός ο Ντεβλέτ Μπαχτσελί, ο οποίος ήταν ο μοναδικός υποψήφιος, με 1.167 ψήφους.[26] Ο Μπαχτσελί είναι αρχηγός του κόμματος από το 1997. Το 2016 ήταν ταραγμένη περίοδος, επειδή πολλοί εξέφρασαν δυσαρέσκεια για την ηγεσία του, που κατέληξε σε νομική διαμάχη και αποβολή των αντιφρονούντων.
Κόμματα που συμμετείχαν
Από τα 11 κόμματα που πληρούσαν τις προϋποθέσεις, τα 8 υπέβαλαν τους καταλόγους των υποψηφίων του στο Ανώτατο Εκλογικό Συμβούλιο εμπρόθεσμα, και συμμετείχαν στις εκλογές.
Η εκλογική διαδικασία επισκιάστηκε από ισχυρισμούς για παραβάσεις και "νοθεία".[39]
Στα μέσα διέρρευσε ένα βίντεο[40] από μια συνέλευση του Κόμματος Δικαιοσύνης και Ανάπτυξης, στο οποίο ο Ερντογάν φαίνεται να υπονομεύει την συμμετοχή του φιλοκουρδικού Δημοκρατικού Κόμματος των Λαών.[41][42][43] Στις 14 Ιουνίου, στην Τουρκο-Κουρδική πόλη Σουρούτς έγιναν ταραχές και επεισόδια που είχαν ως αποτέλεσμα 4 θανάτους, 8 τραυματισμούς και αρκετές συλλήψεις.