Σοβιετική προσάρτηση της Δυτικής Λευκορωσίας

Με βάση μια μυστική ρήτρα του Συμφώνου Μολότοφ-Ρίμπεντροπ, η Σοβιετική Ένωση εισέβαλε στην Πολωνία στις 17 Σεπτεμβρίου 1939, καταλαμβάνοντας τις ανατολικές επαρχίες της Δεύτερης Πολωνικής Δημοκρατίας. Οι ανατολικές επαρχίες της Πολωνίας του μεσοπολέμου κατοικούνταν από έναν εθνοτικά μικτό πληθυσμό, με εθνοτικούς Πολωνούς καθώς και Πολωνοεβραίους να κυριαρχούν στις πόλεις. Αυτά τα εδάφη αποτελούν πλέον τη ραχοκοκαλιά της σύγχρονης Δυτικής Ουκρανίας και της Δυτικής Λευκορωσίας.[1][2]

Η προσάρτηση των πολωνικών εδαφών, που προστέθηκαν στη Λευκορωσική Σοβιετική Σοσιαλιστική Δημοκρατία, και στην Σοβιετική Σοσιαλιστική Δημοκρατία της Ουκρανίας, είχε ως αποτέλεσμα το σοβιετικό κράτος να κερδίσει 50.600 χλμ2 εδάφους, και αυξάνοντας τον πληθυσμό του κατά περισσότερα από 7 εκατομμύρια κατοίκους.

Προσάρτηση του ανατολικού μισού της Πολωνίας του μεσοπολέμου

Στις 17 Σεπτεμβρίου 1939, ο Κόκκινος Στρατός εισήλθε στο πολωνικό έδαφος, ενεργώντας με βάση μια μυστική ρήτρα του Συμφώνου Μολότοφ-Ρίμπεντροπ μεταξύ της Σοβιετικής Ένωσης και της Ναζιστικής Γερμανίας. Η Σοβιετική Ένωση αρνήθηκε αργότερα την ύπαρξη αυτού του μυστικού πρωτοκόλλου, ισχυριζόμενη ότι δεν ήταν ποτέ σύμμαχος με το Γερμανικό Ράιχ και ενήργησε ανεξάρτητα για να «προστατεύσει» τις μειονότητες των Ουκρανών και των Λευκορώσων στο διαλυμένο πολωνικό κράτος.[3]

Διαδηλώσεις υποστήριξης οργανώθηκαν από φιλοσοβιετικές πολιτοφυλακές. Αμέσως μετά την είσοδό του στην επικράτεια της Πολωνίας, ο σοβιετικός στρατός βοήθησε στη δημιουργία «προσωρινών διοικήσεων» στις πόλεις και «αγροτικών επιτροπών» στα χωριά για τη διοργάνωση εκλογών για τη νέα «Λαϊκή Συνέλευση της Δυτικής Λευκορωσίας». Οι εκλογές σχεδιάστηκαν για να δώσουν στην προσάρτηση μια εικόνα εγκυρότητας, αλλά δεν ήταν καθόλου ελεύθερες ή δίκαιες. Οι ψηφοφόροι είχαν τη δυνατότητα να επιλέξουν μόνο έναν υποψήφιο, συχνά έναν τοπικό κομμουνιστή ή κάποιον που στάλθηκε στη δυτική Λευκορωσία από τη Σοβιετική Λευκορωσία για κάθε θέση αναπληρωτή. Οι επίτροποι του κομμουνιστικού κόμματος έδωσαν στη συνέχεια στη συνέλευση ψηφίσματα που θα προωθούσαν την εθνικοποίηση των τραπεζών και της βαριάς βιομηχανίας και τη μεταβίβαση της γης στις αγροτικές κοινότητες.[4] Οι εκλογές έγιναν στις 22 Οκτωβρίου 1939. Τα επίσημα νούμερα ανέφεραν συμμετοχή του 93% του εκλογικού σώματος, το 91% των οποίων υποστήριξε τους διορισμένους υποψηφίους. Στις 30 Οκτωβρίου, η σύνοδος της Λαϊκής Συνέλευσης της Δυτικής Λευκορωσίας που πραγματοποιήθηκε στο Μπελάστον (Βοεβοδάτο Μπιαουίστοκ) επιβεβαίωσε τη σοβιετική απόφαση να ενταχθεί στη Λευκορωσική Σοβιετική Σοσιαλιστική Δημοκρατία. Η Λαϊκή Συνέλευση της Δυτικής Λευκορωσίας ψήφισε ομόφωνα για να ευχαριστήσει τον Στάλιν για την απελευθέρωση και έστειλε αντιπροσωπεία στη Μόσχα για να ζητήσει την επίσημη ένταξη των εδαφών στη Λευκορωσική ΣΣΔ. Το Ανώτατο Συμβούλιο της ΛΣΣΔ το ενέκρινε την 1η Νοεμβρίου 1939. Στις 14 Νοεμβρίου, ο νόμος για την αποδοχή της Δυτικής Λευκορωσίας στη Λευκορωσική Σοβιετική Σοσιαλιστική Δημοκρατία υπογράφηκε σε έκτακτη σύνοδο του Ανώτατου Συμβουλίου.[5]

Η σοβιετική εισβολή στην Πολωνία απεικονίστηκε από τη σοβιετική προπαγάνδα ως «απελευθέρωση της Δυτικής Λευκορωσίας και Ουκρανίας». Πολλοί Λευκορώσοι χαιρέτησαν την ενοποίηση με την ΛΣΣΔ. Άλλαξαν τη στάση τους αφού βίωσαν από πρώτο χέρι τον τρόμο του σοβιετικού συστήματος.[2]

Απελάσεις, συλλήψεις και η κυριαρχία του τρόμου

Οι Σοβιετικοί άρχισαν γρήγορα τη δήμευση, την εθνικοποίηση και την αναδιανομή όλης της ιδιωτικής και κρατικής περιουσίας της Πολωνίας.[6] Κατά τη διάρκεια των δύο ετών μετά την προσάρτηση, οι Σοβιετικοί συνέλαβαν περίπου 100.000 Πολωνούς πολίτες από όλο το Κρέσι.[7] Λόγω έλλειψης πρόσβασης στα μυστικά σοβιετικά και λευκορωσικά αρχεία, για πολλά χρόνια μετά τον πόλεμο, οι εκτιμήσεις για τον αριθμό των Πολωνών πολιτών που εκτοπίστηκαν στη Σιβηρία από τις περιοχές της Δυτικής Λευκορωσίας, καθώς και για τον αριθμό που χάθηκαν υπό σοβιετική κυριαρχία, ήταν μόνο εκτιμώμενος.[8] Τον Αύγουστο του 2009, με αφορμή την 70ή επέτειο της σοβιετικής εισβολής, το έγκυρο Πολωνικό Ινστιτούτο Εθνικής Μνήμης ανακοίνωσε ότι οι ερευνητές του μείωσαν την εκτίμηση του αριθμού των ανθρώπων που απελάθηκαν στη Σιβηρία σε 320.000 συνολικά. Περίπου 150.000 Πολωνοί πολίτες χάθηκαν υπό τη σοβιετική κυριαρχία.[9]

Δείτε επίσης

Παραπομπές

  1. ↑ Alice Teichova, Herbert Matis, Jaroslav Pátek (2000). Economic Change and the National Question in Twentieth-century Europe. Cambridge University Press. σελίδες 342–344. ISBN 978-0-521-63037-5. CS1 maint: Πολλαπλές ονομασίες: authors list (link)
  2. ↑ 2,0 2,1 Νόρμαν Ντέιβις, God's Playground (πολωνική έκδοση), δεύτερος τόμος, σελ. 512-513.
  3. ↑ Άννα Μ. Τσιεντσιάλα (2004). The Coming of the War and Eastern Europe in World War II Αρχειοθετήθηκε 2012-08-01 στο Wayback Machine. (σημειώσεις διάλεξης, Πανεπιστήμιο του Κάνσας). Ανακτήθηκε στις 15 Μαρτίου 2006.
  4. ↑ Rieber, Alfred Joseph (2000). Forced Migration in Central and Eastern Europe: 1939–1950. Λονδίνο, Νέα Υόρκη: Routledge. ISBN 0-7146-5132-X. , σελ. 29–30.
  5. ↑ Rocznica 17 września 1939 r. białoruskim Dniem Jedności Narodowej? Władze konsultują z narodem , 1 Μαρτίου 2021 Belsat
  6. ↑ Πιορόφσκι 1998
  7. ↑ Κάρτα 2006
  8. ↑ Rieber 2000
  9. ↑ Expatica 2009