Οι Πάνω Κυβίδες (γνωστές και ως Κυβίδες) είναι κοινότητα της Επερχίας Λεμεσού στην Κύπρο
Τοποθεσία
Οι Πάνω Κυβίδες βρίσκεται 25 χιλιόμετρα βορειοδυτικά της Λεμεσού,[14] στη γεωγραφική περιφέρεια των Κρασοχωρίων Επαρχίας Λεμεσού.[15] Βρίσκεται σε υψόμετρο 530 μέτρων πάνω από την επιφάνεια της θάλασσας.[16]
Μέχρι το 1970 το χωριό ήταν κτισμένο τρία χιλιόμετρα δυτικότερα. Λόγω των πολλών πλημμυρών και της διάβρωσης των σπιτιών που κατέρρεαν, η κυπριακή κυβέρνηση μετέφερε το χωριό στο σημερινό χώρο.[14][17][18]
Οι πρώτες γραπτές αναφορές για τις Πάνω Κυβίδες προέρχονται από την περίοδο της Φραγκοκρατίας. Πιθανόν το χωριό να άνηκε στον Έκτωρ ντε Κιβίδες, αξιωματούχο του βασιλείου. Το 1461 ο Έκτωρ ντε Κιβίδες θανατώθηκε ως προδότης από τον βασιλιά Ιάκωβο Β΄ επειδή είχε ταχθεί με το μέρος της βασίλισσας Καρλόττας, αντιπάλου του βασιλιά. Το 1468 οι Πάνω Κυβίδες, μαζί με άλλα χωριά, δωρήθηκαν από τον βασιλιά Ιάκωβο Β΄ στη μητέρα του Μαριέττα της Πάτρας.[14][19]
Σύμφωνα με τον Λουί ντε Μας Λατρί, σε κάποια περίοδο, το χωριό άνηκε στους κόμητες της Έδεσσας.[14][18] Επιπλέον, ο Φλώριος Βουστρώνιος αναφέρει ότι την περίοδο 1464-1468 οι Κυβίδες άνηκαν στον Μόρφο ντε Γκρινιέρ.[18][19]
Το 1530 οι Πάνω Κυβίδες αγοράστηκαν από τον Αντωνέλλο Βον, ο οποίος ήταν γραμμετέας της βενετικής διοίκησης στην Κύπρο.[19]
Ονομασία
Η κύρια εκδοχή για την προέλευση της ονομασίας Κυβίδες αναφέρει ότι το χωριό πήρε το όνομα του από την μεσαιωνική οικογένεια ευγενών της Κύπρου ντε Κιβίδες (de Quevides ή de Chivides). Δεν είναι όμως βέβαιο αν το χωριό πήρε το όνομα από την οικογένεια αυτή ή η αν οικογένεια πήρε το όνομα της από το χωριό, αν και πιθανότερο θεωρείται το πρώτο.[14][18][19]
Μια άλλη εκδοχή αναφέρει ότι το όνομα προέρχεται από την κυβιδιώτικη πέτρα που έβγαινε από τη γη με φυσικό τρόπο, με την μορφή κύβου.[20]
Επιπλέον, σύμφωνα με τον γλωσσολόγο Μενέλαο Χριστοδούλου η ονομασία Κιβίδες προέρχεται από την παλαιά γαλλική λέξη Guivides που σημαίνει μεγάλοι αμπελώνες ή μεγάλα δάση. Στην περίπτωση αυτή η γραφή της λέξης Κιβίδες είναι με γιώτα.[19]
Σε επίσημους χάρτες το χωριό είναι γραμμένο ως Κυβίδες, ενώ στον επίσημο κατάλογο των κυπριακών τοπωνυμιών (1982) είναι γραμμένο ως Κιβίδες. Σε έγγραφο του Αρχιμανδρίτη Κυπριανού το όνομα αναγράφεται ως Κυβήδες.[14]
Πληθυσμός
Σύμφωνα με τις απογραφές πληθυσμού που πραγματοποιήθηκαν στην Κύπρο, ο πληθυσμός του χωριού γνώρισε αρκετές αυξομειώσεις. Τις τελευταίες δεκαετίες ο πληθυσμός έχει αυξητικές τάσεις. Ο πίνακας που ακολουθεί παρουσιάζει τον πληθυσμό των Πάνω Κυβίδων όπως καταγράφηκε στις απογραφές πληθυσμού που έγιναν στην Κύπρο.
