Το Μπλε Τζαμί (αρμενικά: Կապույտ մզկիթ και περσικά: مسجد کبود) είναι σιιτικό τέμενος του 18ου αιώνα που βρίσκεται στο Ερεβάν της Αρμενίας. Κατά τη διάρκεια της σοβιετικής περιόδου, το τζαμί μετατράπηκε σε μουσείο. Μετά την ανακήρυξη της αρμενικής ανεξαρτησίας, το κτίριο ανακαινίστηκε με την υποστήριξη της ιρανικής κυβέρνησης και άρχισε πάλι τη λειτουργία του ως χώρος λατρείας, εξυπηρετώντας κυρίως τους Ιρανούς που διαμένουν στη χώρα. Παράλληλα, είναι το μόνο ενεργό τζαμί στην Αρμενία[2][3].
Γενικά στοιχεία
Ιστορικό υπόβαθρο
Το Ερεβάν και η ευρύτερη περιοχή του βρίσκονταν ήδη από τον 14ο αιώνα υπό μουσουλμανικό έλεγχο, ενώ από τον 16ο αιώνα, κυρίως μετά τη συνθήκη της Αμάσειας (1555) που έθεσε τέρμα στον πολυετή πόλεμο ανάμεσα στην Οθωμανική Αυτοκρατορία και τη δυναστεία των Σαφαβιδών, μέχρι και τις πρώτες δεκαετίες του 19ου αιώνα ήταν επαρχία της Περσίας[4].
Το τζαμί
Το τζαμί βρίσκεται στη Λεωφόρο Μαστότς στο διαμέρισμα Κέντρον της πόλης και η κατασκευή του χρονολογείται στο β΄ μισό του 18ου αιώνα και συγκεκριμένα κατά τη διάρκεια της δεκαετίας του 1760, επί Χουσεΐν Αλή Χαν, κυβερνήτη του Ερεβάν[2]. Το τζαμί διαθέτει κεντρική αίθουσα προσευχής έκτασης 442 τετραγωνικών μέτρων, κύριο θόλο ύψους 20 μέτρων ύψος με μιναρέ 24 μέτρων, βιβλιοθήκη και μεντρεσέ με 28 μικρά κελιά που είναι όλα διατεταγμένα γύρω από μια αυλή. Το συνολικό συγκρότημα καταλαμβάνει έκταση 7.000 τετραγωνικών μέτρων.
Κατά τη διάρκεια της σοβιετικής περιόδου, το Μπλε Τζαμί στέγασε από το 1931 το Μουσείο της πόλης του Γερεβάν[5]. Μετά την ανεξαρτητοποίηση της Αρμενίας, το μουσείο μεταφέρθηκε και το τζαμί αποκαταστάθηκε με χρηματοδότηση της ιρανικής κυβέρνησης και λειτουργεί εκ νέου ως τόπος θρησκευτικής λατρείας. Η κυριότητα του τζαμιού έχει παραχωρηθεί από την αρμενική κυβέρνηση στο Ιράν.
Εικόνες
Το Μπλε Τζαμί σε φωτογραφία του 1897.
Η είσοδος του τζαμιού.
Μιναρές του Μπλε Τζαμιού.
Άποψη από το εσωτερικό του τζαμιού.
Το Μπλε Τζαμί σε πίνακα του Πάνος Τερλεμεζιάν (1917)