Η Μάχη της Φράγας ήταν μια μάχη της ισπανικής Ρεκονκίστα, που πραγματοποιήθηκε στις 17 Ιουλίου του 1134 στην πόλη Φράγα, στην περιοχή της Αραγωνίας στην Ισπανία. Η μάχη έγινε ανάμεσα στις δυνάμεις του Βασιλείου της Αραγωνίας, διοικούμενες από τον Αλφόνσο τον Μαχητή, και μια ποικιλία από Αλμοραβιδικές δυνάμεις που είχαν έρθει προς ενίσχυση της πόλης της Φράγας που τελούσε υπό πολιορκία από τον Βασιλιά Αλφόνσο Α´. Η μάχη κατέληξε σε νίκη των Αλμοραβίδων. Ο μονάρχης της Αραγωνίας Αλφόνσος Α´ πέθανε λίγο μετά τη μάχη.[1]
Ιστορικό πλαίσιο
Από το δεύτερο μισό του 11ου αιώνα, οι βασιλείς της Αραγωνίας και οι κόμητες της Βαρκελώνης και του Ουρζέλ προσπαθούσαν με πείσμα να κατακτήσουν τις πόλεις που κατείχαν οι Μουσουλμάνοι και τα συνοριακά φρούρια της Ανωτέρας Μαρκίας. Συγκεκριμένα, είχαν βάλει στόχο τα χαμηλά εδάφη γύρω από τους ποταμούς Σέγρε και Σίνκα σε όλη τη διαδρομή προς τις εκβολές του ποταμού Έβρου, μία ενεργή και εύφορη περιοχή, με άμεση πρόσβαση στην Μεσόγειο Θάλασσα. Οι πιο σημαντικές πόλεις στην περιοχή αυτή ήταν η Λιέιδα, η Μεκινένσα, η Φράγα, και η Τορτόζα.
Η μάχη
Τον Ιούλιο του 1134, ο Βασιλιάς Αλφόνσος Α´ της Αραγωνίαςη Μαχητής, γνωστός στους Μουσουλμάνους ως Ibn Rudmir (που σημαίνει: «ο γιος του Ραμίρο») ή ως al-Farandji, πολιόρκησε την πόλη της Φράγας με ένα στρατό από την Αραγωνία.[2]
Η αντίδραση των Αλμοραβίδων ήταν άμεση και αποφασιστική. Ο Εμίρης της Κόρδοβας, γιος του χαλίφη, εξόπλισε μια δύναμη 2.000 ιπποτών, τον εμίρη της Μούρθια και της Βαλένθια μαζί 500 ιππότες και τον κυβερνήτη της Λάριδα με άλλους 200. Όταν οι δυνάμεις αυτές ενώθηκαν, επιστράτευσαν προκειμένου να απελευθερώσουν τη Φράγα.
Στις 17 Ιουλίου του 1134 κατέφτασαν οι απελευθερωτικές Αλμοραβιδικές δυνάμεις,[2] με επικεφαλής τον κυβερνήτη της Λάριδα, Ιμπν Ίγιαντ (Ibn 'Iyad). Βλέποντας τις ενισχύσεις οι πολιορκημένοι της Φράγας εξόρμησαν προς τα έξω,[2] ωστόσο ο Αλφόνσος Α´, όντας ακόμα βέβαιος πως είχε το αριθμητικό και τακτικό πλεονέκτημα, συσπείρωσε τα στρατεύματά του. Η συνοδεία του συγκρούστηκε με το ιππικό του εμίρη της Μούρθια, Γιάγια μπεν Γκανίγια (Yahya ben Ghaniya). Το ιππικό των Αλμοραβίδων αποδεκάτισε τους στρατιώτες της Αραγωνίας. Οι κάτοικοι της πόλης, οι περισσότεροι από τους οποίους ήταν Αραβικής καταγωγής, βλέποντας αυτό εξήλθαν από την πόλη και έπεσαν πάνω στο στρατόπεδο της Αραγωνίας λεηλατώντας και σκοτώνοντας την πλειοψηφία των στρατιωτών που βρίσκονται εκεί. Έφυγαν με όλες τις προμήθειες του στρατού της Αραγωνίας και τις πήραν πίσω μαζί τους στην Φράγα. Την στιγμή εκείνη, ο εμίρης της Κόρδοβας επιχείρησε μια τελευταία επίθεση με το ιππικό του και έσπασε και πάλι τα χριστιανικά στρατεύματα. Έχοντας χάσει την πλειοψηφία των στρατιωτών του, ο Αλφόνσος Α´ ο Μαχητής αναγκάστηκε να φύγει όταν και κατάφερε να φτάσει στη Σαραγόσα. Θα πεθάνει στις 7 Σεπτεμβρίου του 1134.[3]
Απώλειες και τα Επακόλουθά
Το τίμημα για την Αραγωνία στη Φράγα ήταν σημαντικό. Ανάμεσα στους νεκρούς ή τους αιχμαλώτους περιλαμβάνονταν πολλά αξιόλογα μέλη της κοινωνίας της Αραγωνίας. Ο επίσκοπος Γουί του Λεσκάρ πολέμησε με τις Χριστιανικές δυνάμεις. Συνελήφθη από τις Αλμοραβιδικές δυνάμεις και φυλακίστηκε στη Βαλένθια.
Εκτός από τον βασιλιά, στη Φράγα σκοτώθηκαν και οι παρακάτω αξιοσημείωτοι ιππότες της Αραγωνίας:
Reilly, Bernard F. (1995). The Contest of Christian and Muslim Spain, 1031-1157 (στα Αγγλικά). Blackwell Publishing.
Sénac, Philippe (2000). La frontière et les hommes (VIIIe - XIIIe siècle) : le peuplement musulman au nord de l'Ebre et les débuts de la reconquête aragonaise (στα Γαλλικά). Maisonneuve et Larose. ISBN2-7068-1421-7.