Ζεράρ Μουρού

Ζεράρ Μουρού
Γενικές πληροφορίες
Όνομα στη
μητρική γλώσσα		Gérard Mourou (Γαλλικά)
Γέννηση22  Ιουνίου 1944[1]
Αλμπερβίλ
Χώρα πολιτογράφησηςΓαλλία
Εκπαίδευση και γλώσσες
Ομιλούμενες γλώσσεςΓαλλικά[2]
Εκπαίδευσηδιδάκτωρ φιλοσοφίας
ΣπουδέςΠανεπιστήμιο Πιερ και Μαρίας Κιουρί (έως 1970)[3]
Πανεπιστήμιο Πιερ και Μαρίας Κιουρί (έως 1973)
Πανεπιστήμιο της Γκρενόμπλ
Πληροφορίες ασχολίας
Ιδιότηταφυσικός
διδάσκων πανεπιστημίου
ερευνητής
ΕργοδότηςΠανεπιστήμιο του Μίσιγκαν
Πολυτεχνική Σχολή
Ανώτατη Σχολή Εφαρμοσμένων Τεχνών του Παρισιού
Πανεπιστήμιο του Ρότσεστερ
Αξιώματα και βραβεύσεις
ΒραβεύσειςΙππότης της Λεγεώνας της Τιμής (14  Ιουλίου 2012)[4]
Quantum Electronics Award (2004)[5]
Μετάλλιο Φρέντερικ Άιβς (2016)[6]
βραβείο Τσαρλς Χαρντ Τάουνς (2009)[7]
Berthold Leibinger Zukunftspreis (2016)
R. W. Wood Prize (1995)[8]
Lazare-Carnot Prize (2007)
Βραβείο Νόμπελ Φυσικής (2018)[9]
Επίτιμος διδάκτωρ του Πανεπιστημίου Λαβάλ
Fellow of the Optical Society
Εταίρος του Ινστιτούτου Ηλεκτρολόγων και Ηλεκτρονικών Μηχανικών
συνεργάτης της Αμερικανικής Εταιρείας Φυσικής
Arthur L. Schawlow Prize in Laser Science (2018)[10]
Βραβείο Δαβίδ Σαρνόφ του IEEE (1999)[11]
Commons page Σχετικά πολυμέσα
δεδομένα

Ο Ζεράρ Αλμπέρ Μουρού (γενν. 22 Ιουνίου 1944, Αλμπερβίλ)[12][13] είναι Γάλλος επιστήμονας και πρωτοπόρος στον τομέα των ηλεκτρολόγων μηχανικών και λέιζερ. Βραβεύτηκε με το Νόμπελ Φυσικής το 2018, μαζί με την Ντόνα Στρίκλαντ, για για τις καινοτόμες εφευρέσεις τους στον τομέα της φυσικής των λέιζερ.[14]

Το 1994, ο Μουρού και η ομάδα του στο Πανεπιστήμιο του Μίσιγκαν ανακάλυψε ότι η ισορροπία μεταξύ της διάθλασης αυτοεστίασης (φαινόμενο Κερρ) και της αυτοελαφρυντικής διάθλασης από τον ιονισμό και την αραίωση ενός λέιζερ ακτίνων εντάσεως τεραβάτ στην ατμόσφαιρα δημιουργεί "ίνες", η οποία ενεργεί ως κυματοδηγός για την ακτίνα εμποδίζοντας έτσι την απόκλιση.

Καριέρα

Ο Μουρού υπήρξε διευθυντής του Εργαστηρίου Εφαρμοσμένης Οπτικής στο ΕΝΣΤΑ από το 2005 έως το 2009. Είναι καθηγητής και μέλος του Ωτ Κολέζ στην Πολυτεχνική Σχολή και Ομότιμος Καθηγητής στο Πανεπιστήμιο του Μίσιγκαν όπου έχει διδάξει για πάνω από 16 χρόνια. Ήταν ο ιδρυτικός διευθυντής του Κέντρου για την Επιστήμη της Υπερταχείας Οπτικής στο Πανεπιστήμιο του Μίσιγκαν, το 1990. Προηγουμένως ήταν επικεφαλής της ερευνητικής ομάδας υπερταχείων επιστημών στο Εργαστήριο Εφαρμοσμένης Οπτικής της ΕΝΣΤΑ και της Πολυτεχνικής Σχολής. Απέκτησε διδακτορικό από το Πανεπιστήμιο Πιέρ και Μαρία Κιουρί το 1973. Στη συνέχεια πήγε στις Ηνωμένες Πολιτείες και έγινε καθηγητής στο Πανεπιστήμιο του Ρότσεστερ, το 1977, όπου αυτός και ο τότε φοιτητής του Ντόνα Στρίκλαντ, παρήγαγαν το Εργαστήριο Ενεργητικής Λέιζερ στο πανεπιστήμιο.[15] Η διδακτορική διατριβή της Στρίκλαντ ήταν σχετικά με "την ανάπτυξη ενός εξαιρετικά φωτεινού λέιζερ και μια εφαρμογή πολλαπλών φωτονίων ιονισμού".[16]

Στη δεκαετία του 2000, ο Μουρού προσελήφθη από μια γαλλική εταιρεία παραγωγής ταινιών για ένα διαφημιστικό βίντεο για την Υποδομή Ακραίου Φωτός.[17][18]

Στις 23 Νοεμβρίου 2015, παρακολούθησε την Τρίτη Χριστουγεννιάτικη Διάλεξη που πραγματοποιήθηκε στο Βουκουρέστι. Η παρουσίαση είχε τίτλο Μπαίνοντας Μέσα στο Άγνωστο: Ακραίο φως, Επιστήμη προς Τέχνη. Οι προηγούμενες διαλέξεις δόθηκαν από τους Σερ Τόμας Κροκέτες και Τζόζεφ Σιλκ.

Βραβείο Νόμπελ

Ο Μουρού σε ομιλία του το 2018, μετά την ανακοίνωση του ως νικητή του Βραβείου Νόμπελ

Στις 2 Οκτωβρίου 2018, οι Μουρού και Στρίκλαντ έλαβαν το Βραβείο Νόμπελ Φυσικής για τις καινοτόμες εφευρέσεις τους στο λέιζερ.[19] Μοιράστηκαν το ήμισυ του Βραβείου, ενώ το άλλο μισό απονεμήθηκε στον Άρθουρ Άσκιν για την εφεύρεση της "οπτικής λαβίδας που προσελκύει σωματίδια, άτομα, ιούς και άλλα ζωντανά κύτταρα με δάκτυλα ακτίνας λέιζερ".[20][21]

Ο Ζεράρ Μουρού κατά τη διάρκεια συνέντευξης τύπου στη Στοκχόλμη για το βραβείο Νόμπελ, τον Δεκέμβριο του 2018

Οι Μουρού και Στρίκλαντ διαπίστωσαν ότι τεντώνοντας το λέιζερ μειώνεται η μέγιστη δύναμη του, η οποία θα μπορούσε στη συνέχεια να ενισχυθεί σε μεγάλο βαθμό με συνήθη μέσα. Αυτό θα μπορούσε στη συνέχεια να συμπιεστεί για να δημιουργήσει τα βραχύβια, ιδιαίτερα ισχυρά λέιζερ στα οποία θα μεταμορφωνόταν αργότερα.[21] Εξ ορισμού, η τεχνική θα μπορούσε να χρησιμοποιηθεί για να δημιουργήσει ένα σφυγμό ενίσχυσης με διάρκεια ενός αττοσεκόντ, το ένα δισεκατομμυριοστό του δισεκατομμυριοστού του δευτερολέπτου. Σε αυτά τα χρονοδιαγράμματα, έγινε δυνατή η μελέτη χημικών αντιδράσεων αλλά και τι συμβαίνει μέσα στα μεμονωμένα άτομα.[22]

Οι The Guardian και Scientific American παρείχαν συντομευμένες περιλήψεις των έργων των Στρίκλαντ και Μουρού: "άνοιξαν το δρόμο για τις συντομότερες, πιο έντονες ακτίνες λέιζερ που έχουν δημιουργηθεί ποτέ". "Οι υπερκοφτερές και υπερσύντομες ακτίνες μπορούν να χρησιμοποιηθούν για να δημιουργηθούν εξαιρετικά ακριβείς κοπές, ενώ η τεχνική τους χρησιμοποιείται στη μηχανική του λέιζερ και επιτρέπει στους γιατρούς να κάνουν εκατομμύρια διορθωτικές" επεμβάσεις λέιζερ στο μάτι.[23][24] Ο Πρωθυπουργός του Καναδά Τζάστιν Τρυντώ αναγνώρισε τα επιτεύγματα των Μουρού και Στρίκλαντ: "Το καινοτόμο έργο μπορεί να έχει εφαρμογές, όπως στη διορθωτική επέμβαση για το μάτι και αναμένεται να έχουν σημαντική επίπτωση στην θεραπεία του καρκίνου και άλλες έρευνες φυσικής στο μέλλον".[25]

Βραβεία και τιμητικές διακρίσεις

  • 1995 – Βραβείο Ρ. Γ. Γουντ από την Εταιρεία Οπτικών της Αμερικής[26]
  • 1997 – Βραβείο ΣΠΙΕ Χάρολντ Ε. Έντζερτον[27]
  • 2004 – Βραβείο για την Κβαντική Ηλεκτρονική "ΙΕΕΕ ΛΕΟΣ"[28]
  • 2005 – Βραβείο Ουίλις Ε. Λαμπ για την Επιστήμη Λέιζερ και Κβαντική Οπτική[29]
  • 2009 – Βραβείο Τσαρλς Χαρντ Τάουνς από την Εταιρεία Οπτικών της Αμερικής[30]
  • 2016 – Μετάλλιο Φρέντερικ άιβς[31]
  • 2018 – Βραβείο Νόμπελ Φυσικής, μαζί με τον Άρθουρ Άσκιν και τη Ντόνα Στρίκλαντ[32]

Γραπτά

  • Mourou, Gérard (2004). «53. The dawn of ultrafast science and technology at the University of Rochester.». Στο: Stroud, Carlos, επιμ. A Jewel in the Crown: 75th Anniversary Essays of The Institute of Optics of the University of Rochester (PDF). Rochester, NY: Meliora Press. σελ. 272. ISBN 978-1580461627. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 3 Οκτωβρίου 2018. Ανακτήθηκε στις 30 Μαΐου 2019. 

Παραπομπές

  1. ↑ 1,0 1,1 (Γερμανικά) Munzinger Personen. 00000031524. Ανακτήθηκε στις 9  Οκτωβρίου 2017.
  2. ↑ «Identifiants et Référentiels» (Γαλλικά) Agence bibliographique de l'enseignement supérieur. 13365060X. Ανακτήθηκε στις 23  Μαΐου 2020.
  3. ↑ Agence bibliographique de l'enseignement supérieur: «Système universitaire de documentation» (Γαλλικά) Agence bibliographique de l'enseignement supérieur. Μονπελιέ. 108442845.
  4. ↑ «Décret du 13 juillet 2012 portant promotion et nomination». (Γαλλικά)
  5. ↑ «Gérard Mourou». (Αγγλικά) Πανεπιστήμιο του Μίσιγκαν. Ανακτήθηκε στις 2  Οκτωβρίου 2018.
  6. ↑ www.optica.org/get_involved/awards_and_honors/awards/award_descriptions/ivesquinn/.
  7. ↑ www.optica.org/get_involved/awards_and_honors/awards/award_descriptions/charlestownes/.
  8. ↑ www.optica.org/get_involved/awards_and_honors/awards/award_descriptions/rwwood/.
  9. ↑ «The Nobel Prize in Physics 2018». (Αγγλικά) nobelprize.org. Ίδρυμα Νόμπελ. Ανακτήθηκε στις 2  Οκτωβρίου 2018.
  10. ↑ «Arthur L. Schawlow Prize in Laser Science». Arthur L. Schawlow Prize in Laser Science. American Physical Society. Ανακτήθηκε στις 29  Ιανουαρίου 2021.
  11. ↑ www.ieee.org/content/dam/ieee-org/ieee/web/org/about/awards/sarnoff_rl.pdf.
  12. ↑ Lindinger, Manfred (2 October 2018). «Eine Zange aus lauter Licht» (στα German). Frankfurter Allgemeine Zeitung. http://www.faz.net/aktuell/wissen/nobelpreise/physik-nobelpreis-2018-praezisionswerkzeuge-aus-laserlicht-15818493.html. Ανακτήθηκε στις 6 October 2018. 
  13. ↑ «Gérard Mourou – Facts – 2018». NobelPrize.org. Nobel Media AB. 5 Οκτωβρίου 2018. Ανακτήθηκε στις 5 Οκτωβρίου 2018. 
  14. ↑ «Gérard Mourou». University of Michigan. 2 Οκτωβρίου 2018. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 5 Σεπτεμβρίου 2008. CS1 maint: Unfit url (link)
  15. ↑ «Rochester breakthrough in laser science earns Nobel Prize». University of Rochester. 2 Οκτωβρίου 2018. Ανακτήθηκε στις 4 Οκτωβρίου 2018. 
  16. ↑ (Διδακτορική διατριβή).  Missing or empty |title= (βοήθεια)
  17. ↑ Morin, Hervé (2 Οκτωβρίου 2018). «Quand le Nobel Gérard Mourou se mettait en scène dans un clip musical potache». Le Monde. Ανακτήθηκε στις 19 Φεβρουαρίου 2019. Le laboratoire avait contacté une compagnie de théâtre spécialisée dans les sujets scientifiques..en 2008. C’est à cette occasion que [réalisateur] Mokaddem Djemel a rencontré les chercheurs. De fil en aiguille, l’idée d’une vidéo a germé, utilisant une chanson du spectacle. (The lab contacted a theatre company specializing in scientific subjects..in 2008. It was then that [filmmaker] Mokaddem Djemel met the researchers. Gradually, the idea of a video was born, using a song from the show.) 
  18. ↑ «Have you seen ELI3». Ανακτήθηκε στις 2 Οκτωβρίου 2018. 
  19. ↑ Sample, Ian (2 October 2018). «Arthur Ashkin, Gérard Mourou and Donna Strickland win Nobel physics prize». The Guardian. https://www.theguardian.com/science/2018/oct/02/arthur-ashkin-gerard-mourou-and-donna-strickland-win-nobel-physics-prize. Ανακτήθηκε στις 2 October 2018. 
  20. ↑ «Arthur Ashkin, 2 others win Nobel Physics Prize for laser research». Times of Israel. 2 Οκτωβρίου 2018. Ανακτήθηκε στις 2 Οκτωβρίου 2018. 
  21. ↑ 21,0 21,1 «Arthur Ashkin, Gérard Mourou and Donna Strickland win the Nobel Prize for Physics – Physics World». 2 Οκτωβρίου 2018. Ανακτήθηκε στις 2 Οκτωβρίου 2018. 
  22. ↑ «Arthur Ashkin, Gérard Mourou and Donna Strickland win the Nobel Prize for Physics». 2 Οκτωβρίου 2018. Ανακτήθηκε στις 2 Οκτωβρίου 2018. 
  23. ↑ «Physics Nobel prize won by Arthur Ashkin, Gérard Mourou and Donna Strickland». The Guardian. 2 October 2018. https://www.theguardian.com/science/2018/oct/02/arthur-ashkin-gerard-mourou-and-donna-strickland-win-nobel-physics-prize. Ανακτήθηκε στις 2 October 2018. 
  24. ↑ «'Optical Tweezers' and Tools Used for Laser Eye Surgery Snag Physics Nobel». Scientific American. 2 Οκτωβρίου 2018. Ανακτήθηκε στις 2 Οκτωβρίου 2018. 
  25. ↑ Statement by the Prime Minister on Donna Strickland winning the Nobel Prize in Physics 2 October 2018 PMO
  26. ↑ «R. W. Wood Prize». The Optical Society. For contributions to the field of ultrafast optics, in particular for introducing the concept of chirped pulse amplification for laser systems to boost optical power peaks to unprecedented levels 
  27. ↑ «SPIE Harold E. Edgerton Award in High-Speed Optics». spie.org. International Society for Optics and Photonics. Ανακτήθηκε στις 2 Οκτωβρίου 2018. 
  28. ↑ «Quantum Electronics Award Winners». IEEE Photonics Society. Ανακτήθηκε στις 2 Οκτωβρίου 2018. For pioneering contributions to ultrafast optics including optical sampling and intense fs pulses 
  29. ↑ «Gérard Mourou – the 2005 Willis E. Lamb Award for Laser Science and Quantum Optics». www.lambaward.org. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 7 Ιουνίου 2016. Ανακτήθηκε στις 2 Οκτωβρίου 2018. 
  30. ↑ «Gérard Mourou». The Optical Society. Ανακτήθηκε στις 12 Οκτωβρίου 2018. 
  31. ↑ «Gérard Mourou receives the Frederic Ives Medal of the Optical Society of America». École Polytechnique. 30 Μαρτίου 2016. Ανακτήθηκε στις 4 Δεκεμβρίου 2018. 
  32. ↑ «Arthur Ashkin, Gérard Mourou and Donna Strickland win the Nobel Prize for Physics». Physics World. 2 Οκτωβρίου 2018. Ανακτήθηκε στις 2 Οκτωβρίου 2018. 

Εξωτερικοί σύνδεσμοι