Ο Ετιέν-Ζυλ Μαρέ (Γαλλικά: Étienne-Jules Marey) (1830 - 1904) ήταν Γάλλος γιατρός, φυσιολόγος, βιολόγος, βιομηχανικός, καθηγητής στο Κολέγιο της Γαλλίας και εφευρέτης. Επιδόθηκε σε μια σειρά ανακαλύψεων στους τομείς της ιατρικής, της κίνησης των ανθρώπων και των ζώων, της αεροπορίας, της φυσιολογίας, της βιομηχανικής, της εργαστηριακής φωτογραφίας, του κινηματογράφου και πολλά άλλα.
Υπήρξε μία από τις ηγετικές μορφές της επιστήμης του 19ου αιώνα και θεωρείται ένας από τους πρωτοπόρους της φωτογραφίας και του κινηματογράφου.[18]
Βιογραφία
Ο Ετιέν-Ζυλ Μαρέ γεννήθηκε στις 5 Μαρτίου 1830 στη Μπων της Γαλλίας, όπου έκανε τις δευτεροβάθμιες σπουδές του. Στη συνέχεια σπούδασε ιατρική στο Παρίσι από το 1849 έως το 1859. Από το 1869 έως το 1904, ήταν καθηγητής στο Κολέγιο της Γαλλίας. Κατά τη διάρκεια των ερευνών του, είχε έναν στόχο: να καταγράψει την κίνηση, είτε πρόκειται για ανθρώπους, ζώα, υγρά, κινούμενα αντικείμενα ή μικροσκοπικά πλάσματα. Για να το επιτύχει αυτό, ανέπτυξε για πρώτη φορά τη «γραφική μέθοδο» που συνίστατο στην μεταγραφή της κίνησης ως σημάδια στο χαρτί. Πέθανε στις 15 Μαΐου 1904 στο Παρίσι.
Πρώτη συσκευή
Το 1859, ο Mαρέ υπέβαλε διδακτορική διατριβή στην ιατρική και σχεδίασε την πρώτη του συσκευή. Ο φορητός σφυγμογράφος του, συσκευή που εμπνεύστηκε από παλαιότερη γερμανική, κατέγραφε τον σφυγμό του ανθρώπου, οδηγώντας σε νέες επιστημονικές θεωρίες σχετικά με την κυκλοφορία του αίματος. [19]
Οι μηχανές «εξερεύνησης κίνησης» που έφτιαξε στη συνέχεια (συμπεριλαμβανομένου ενός καρδιογράφου, πνευμονογράφου, μυογράφου και πολυγράφου) άνοιξαν το δρόμο για σημαντικές εξελίξεις στους τομείς της ιατρικής και της φυσιολογίας.
Άνθρωποι και ζώα
Ο Mαρέ προχώρησε γρήγορα τις έρευνές του και τελειοποίησε και γενίκευσε τη χρήση των γραφικών οργάνων στη μελέτη των φυσιολογικών φαινομένων. Έτσι, μελέτησε τις κινήσεις της καρδιάς, τη μυϊκή συστολή, το βάδισμα του ανθρώπου, το πέταγμα των πτηνών και την κίνηση των αλόγων, κάνοντας πληθώρα σημαντικών ανακαλύψεων. Στις αρχές της δεκαετίας του 1860, εφάρμοσε τη «γραφική μέθοδο» σε έντομα, των οποίων οι κινήσεις είναι ιδιαίτερα περίπλοκες και δυσνόητες.
Πρωτοπόρος της αεροπορίας
Για να μελετήσει την πτήση των πτηνών, ο Μαρέ ανέπτυξε μια ολόκληρη σειρά συσκευών που μπορούσαν να καταγράψουν την παραμικρή κίνηση των πτηνών, καθώς και την αναπνοή και τη μυϊκή τους προσπάθεια. Η έρευνά του παρείχε σταθερές βάσεις στους θεωρητικούς της πρώιμης αεροπορίας. Το 1879, ένα πρώιμο αεροπλάνο που σχεδίασε ο Γάλλος μηχανικός Βικτόρ Τατέν ήταν το πρώτο που απογειώθηκε, αν και για μόλις λίγα μέτρα.
Μάιμπριτζ και το καλπάζον άλογο
Το 1873, ο Μαρέ διαπίστωσε ότι τα καλπάζοντα άλογα έχουν και τις 4 οπλές ανασηκωμένες από το έδαφος για ένα δευτερόλεπτο και ότι, σε μια άλλη στιγμή, έβαζαν όλο το βάρος τους στο ένα μπροστινό πόδι. Αυτή η παρατήρηση ενέπνευσε τον Αμερικανό Λίλαντ Στάνφορντ και τον Άγγλο φωτογράφο Ίντγουιρντ Μάιμπριτζ να ξαναρχίσουν τις προηγούμενες εγκαταλελειμμένες προσπάθειές τους για λήψη στιγμιότυπων κινούμενων αλόγων.[20]
Το φωτογραφικό τουφέκι και η χρονοφωτογραφική κάμερα
Οι περίφημες φωτογραφίες του καλπάζοντος αλόγου που τράβηξε ο Μάιμπριτζ το 1878 παρακίνησαν τον Μαρέ να ασχοληθεί με τη φωτογραφία. Το 1882, ανέπτυξε το φωτογραφικό τουφέκι, με το οποίο μπορούσε σε ελάχιστο χρόνο να αποτυπώσει μια μεγάλη σειρά από διαδοχικές εικόνες, 12 λήψεις ανά δευτερόλεπτο με μια μόνο κάμερα βελτιώνοντας την τεχνική του Μάιμπριτζ που φωτογράφισε τις διαδοχικές στιγμές του καλπασμού του αλόγου με 12 κάμερες .
Στη συνέχεια σχεδίασε μια πολύ πιο ισχυρή κάμερα με γυάλινη πλάκα και έβγαλε όμορφα καθαρά και ακριβή πλάνα ανθρώπων σε κίνηση. Οι φωτογραφίες αυτού του είδους ονομάστηκαν χρονοφωτογραφίες.[21]Τη δεκαετία του 1880 ανέπτυξε περαιτέρω την κινούμενη φωτογραφία σε ένα ξεχωριστό πεδίο της χρονοφωτογραφίας.
Επιστημονικά και καλλιτεχνικά πλάνα
Οι χρονοφωτογραφίες του Μαρέ ήταν κάτι σαν επανάσταση στην επιστημονική απεικόνιση και συγχρόνως στην ιστορία τέχνης. Ήταν πρόδρομοι της σύγχρονης τέχνης, της αφαίρεσης, του φουτουρισμού και της κινητικής τέχνης του 20ού αιώνα. Ο θεωρητικός και καλλιτέχνης Μαρσέλ Ντυσάν παραδέχτηκε ότι εμπνεύστηκε σε μεγάλο βαθμό από τις χρονοφωτογραφίες του Mαρέ για τη δημιουργία του έργου του το Γυμνό που κατεβαίνει τη σκάλα (1912), το οποίο συγκλόνισε τη σύγχρονη τέχνη.[22]
Ταινίες
Το καλοκαίρι του 1889, ο Mαρέ δημιούργησε τις πρώτες του ταινίες σε σελιλόιντ, το νέο διαφανές ρολό ταινιών που δημιουργήθηκε στις Ηνωμένες Πολιτείες από τον Τζωρτζ Ήστμαν για την Kodak. Η κάμερα του Μαρέ είχε ένα «πλαίσιο πίεσης» που σταματούσε περιοδικά το ρολό της ταινίας στην εστίαση του φακού όταν το κλείστρο ήταν ανοιχτό, αρχή που βοήθησε στην εξέλιξη της κινηματογραφικής κάμερας.
Συγγράμματα
Το όνομά του Ετιέν-Ζυλ Μαρέ συνδέθηκε με ορισμένους νόμους που διέπουν τη διεγερσιμότητα του μυοκαρδίου και ειδικά με το νόμο της περιοδικής ανερεθιστικότητας της καρδιάς. Μερικά από τα σημαντικότερα συγγράμματά του είναι:
Φυσιολογικές μελέτες των γραφικών χαρακτήρων των καρδιακών παλμών και των αναπνευστικών παλμών και των αναπνευστικών κινήσεων (1865)
Πειραματική φυσιολογία (1875)
Φυσιολογία της κινήσεως: Η πτήση των πουλιών (1890)