Οι Γυναικείοι Αθλητικοί Αγώνες 1930 διεξήχθησαν στις 21 Σεπτεμβρίου στο Παναθηναϊκό Στάδιο και υπήρξαν οι πρώτοι διασυλλογικοί αγώνες γυναικών και αποτέλεσαν τον πρόδρομο των Πανελληνίων Αθλητικών Αγώνων Γυναικών που ξεκίνησαν το 1931. Τη διοργανωση των αγώνων του 1930 ανέλαβαν σε συνεργασία ο Πανιώνιος, ο ΑΟ Παλαιού Φαλήρου και ο Α.Ο. Νεανίδων αλλά έγιναν με άδεια από τον ΣΕΓΑΣ. Όπως και οι προηγούμενοι τέσσερις αγώνες που είχε διοργανώσει ο Πανιώνιος, το 1926, 1927, 1928 και 1929, έτσι και αυτοί ήταν η μοναδική επίσημη διοργάνωση γυναικείου στίβου που έγινε στην Αθήνα. Συμμετείχαν αθλήτριες από 10 περίπου αθλητικά σωματεία και αποτελούν το πρώτο επίσημο αθηναϊκό πρωτάθλημα στίβου γυναικών. Στους αγώνες τηρήθηκε βαθμολογία και πολυνίκης αναδείχθηκε το Α.Ο. Παλαιό Φάληρο.
Αντίστοιχοι αγώνες έγιναν και στη Θεσσαλονίκη με διοργανωτή τον γυναικείο σύλλογο "Αρτεμις" για το πρωτάθλημα Κεντρικής Μακεδονίας.
Οι Αγώνες της Αθήνας
Οι Γυναικείοι Αθλητικοί Αγώνες του 1930 διεξήχθησαν στις 21 Σεπτεμβρίου στο Στάδιο. Συμμετείχαν πάνω από 50 αθλήτριες "ανήκουσαι και εις άλλους συλλόγους εκτός των διοργανωτών".[1] Έγιναν υπό την αιγίδα του ΣΕΓΑΣ και υπήρξαν το πρώτο αθηναϊκό πρωτάθλημα γυναικών. Διοργάνωθηκαν με άδεια του ΣΕΓΑΣ από τους τρεις σημαντικότερους συλλόγους που διατηρούσαν γυναικείο αθλητικό τμήμα, τον Πανιώνιο, τον ΑΟ Π. Φαλήρου και τον ΑΟ Νεανίδων, αλλά προσκλήθηκαν σε αυτούς αθλήτριες από όλους τους συλλόγους. Αποτέλεσαν τον πρόδρομο των πανελληνίων αθλητικών αγώνων γυναικών που είχε προαναγγείλει ο ΣΕΓΑΣ για το έτος αυτό αλλά ματαιώθηκαν και διεξήχθησαν για πρώτη φορά το 1931. Έτσι οι γυναικείοι αγώνες του 1930 ήταν οι τελευταίοι που έγιναν από σωματεία, αφού από το 1931 ξεκίνησε οριστικά το πανελλήνιο πρωτάθλημα, πάνω στα θεμέλια που είχε χτίσει ο Πανιώνιος Γ.Σ. με τις ετήσιες γυναικείες διοργανώσεις που διοργάνωσε από το 1926 και εξής.
Στους αγώνες ίσχυσε βαθμολογία 3-2-1 για τις τρεις πρώτες νικήτριες κάθε αγωνίσματος. Πρώτος στη βαθμολογία και πολυνίκης σύλλογος των αγώνων αναδείχθηκε ο Α.Ο. Παλαιό Φάληρο, στον οποίο απονεμήθηκε πολυτελές κύπελλο από την Επιτροπή Ολυμπιακών Αγώνων:
"Κατόπιν της επιτυχίας των τελευταίων αθλητικών γυναικείων αγώνων του Σταδίου, η Επιτροπή των Ολυμπιακών Αγώνων επιθυμούσα να αμοίψη τον περισσότερον δράσαντα κατ' αυτούς αθλητικόν σύλλογον, απένειμε πολυτελές κύπελλον εις τον πολυνίκην σύλλογον του Α.Ο.Π. Φαλήρου."[2]
Οι αθλήτριες χωρίστηκαν σε δύο ηλικιακές κατηγορίες: Α΄ (άνω των 18) και Β΄ (μέχρι και 18).[3] Στους αγώνες προβλέπονταν να διεξαχθούν τα εξής αγωνίσματα ανά κατηγορία:[4]
Α΄: 80μ, 100μ, σκυταλοδρομία 4Χ100μ, ακόντιο, δίσκος, μήκος, ύψος, τρίαθλο (ακόντιο, ύψος, 100μ) και "αθλητικαί παιδιαί" (προφανώς βόλεϊ και μπάσκετ).
Από οργανωτικής πλευράς υπήρξε πολύ καλή προετοιμασία, ώστε να εξασφαλιστεί η επιτυχία των αγώνων. Την ευθύνη της διοργάνωσης είχαν έμπειροι παράγοντες και αθλητές:
Εκτός από τις ήδη γνωστές από τις προηγούμενες διοργανώσεις πρωταθλήτριες: Σοφία Μπεναρδή, Ειρήνη Αρμάου, Λάουρα Μπαχώμη και Αλίκη Τσιμπουράκη, στους αγώνες εμφανίστηκαν αρκετές νέες κοπέλες που τα επόμενα χρόνια θα διακριθούν ιδιαίτερα, όπως οι αδελφές Καββαδία, οι αδελφές Καν και κυρίως η Ερατώ Αγγελοπούλου που αναδείχθηκε πολυνίκης των αγώνων (5 χρυσά - 2 ασημένια) και η κορασίδα Γεωργία Στεργίου (2 χρυσά-1 ασημένιο-1 χάλκινο), η οποία θα κυριαρχήσει στις ρίψεις όλη τη δεκαετία του '30 πετυχαίνοντας 18 πανελλήνιες νίκες και έξι πανελλήνια ρεκόρ. Από τη φουρνιά αυτή η Στεργίου με την Αρμάου υπήρξαν και διεθνείς αθλήτριες, αφού μετείχαν με την εθνική ομάδα στίβου γυναικών στην πρώτη της διεθνή συνάντηση με την Αυστρία που έγινε το Σεπτέμβριο του 1935.
Ανάμεσα στις συμμετέχουσες ήταν και η 14χρονη τότε μαθήτρια της Γερμανικής ΣχολήςΔέσπω Διαμαντίδου, η μετέπειτα γνωστή ηθοποιός, που πήρε τη 2η θέση στο ύψος κορασίδων, ενώ μετείχε και στο δρόμο 50μ με τα χρώματα του Εθνικού Γ.Σ. Αθηνών. Οι δηλώσεις συμμετοχής ξεπέρασαν τις 100 αθλήτριες αλλά μετείχαν περίπου 50 από 10 σωματεία. Οι αθλήτριες που δηλώθηκαν ανά σωματείο ήταν:[4]
*Το αγώνισμα των 100μ διεξήχθη δύο φορές. Το πρωί έγινε μόνο για το τρίαθλο με συμμετοχή τεσσάρων αθλητριών, οι οποίες έτρεξαν σε δύο σειρές ανά ζεύγη. Το απόγευμα διεξήχθη το αγώνισμα των 100μ για όλες τις αθλήτριες.
**Στο ύψος και στο ακόντιο τα αποτελέσματα μετρούσαν παράλληλα και για το τρίαθλο.
Την Κυριακή, 22 Ιουνίου1930 από τις 10 π.μ. ο σύλλογος "Άρτεμις" διοργάνωσε στη Θεσσαλονίκη, στο Στάδιο Ηρακλέους, τους Β΄ Γυναικείους Αθλητικούς Αγώνες πρωταθλήματος Κεντρικής Μακεδονίας, με την έγκριση του Σ.Ε.Γ.Α.Σ.[5] Τους αγώνες παρακολούθησε πολύς κόσμος και αρκετοί επίσημοι, μεταξύ των οποίων ο Δήμαρχος Θεσσαλονίκης που απένειμε τα βραβεία και τα μετάλλια στις νικήτριες. Έπαθλα είχαν αθλοθετήσει μεταξύ άλλων το Γ΄ Σώμα Στρατού, ο Δήμος και η Επιθεώρηση Εκπαίδευσης.[6]
Οι αθλήτριες αγωνίστηκαν σε δύο ηλικιακές κατηγορίες: μία με αθλήτριες από 15 ως και 17 ετών και μία από 18 ετών και πάνω. Τα αγωνίσματα που περιελήφθησαν στο πρόγραμμα ήταν ανά κατηγορία:
Κατηγορία 15 ως 17 ετών: 60μ, σκυταλοδρομία 4Χ50μ, ακοντισμός, δισκοβολία και άλμα εις μήκος
Κατηγορία 18 ετών και πάνω: 80μ, 100μ, σκυταλοδρομία 4Χ100μ, ύψος, μήκος, ακοντισμός, δισκοβολία και τρίαθλο.
Θοδωρής Μπελίτσος, "Οι Αγώνες Αθλητριών του Πανιωνίου (1926-1930) εισάγουν το γυναικείο αθλητισμό στην Ελλάδα", εφ. "Κυανέρυθρη Πλατεία", φ. 48 (27/10/2012).