Το Βραζιλιάνικο Σοσιαλιστικό Κόμμα ( πορτογαλικά: Partido Socialista Brasileiro) είναι ένα πολιτικό κόμμα στη Βραζιλία. Ιδρύθηκε το 1947, το 1965 εξαλείφθηκε από το στρατιωτικό καθεστώς μαζί με άλλα κόμματα, και ιδρύθηκε εκ νέου μετά την αποκατάσταση της δημοκρατίας, το 1985. Ήταν μέρος της κυβερνώσας συμμαχίας το 2007-2014, και συμμετείχε στην πολιτική συμμαχία «Για τη Συνεχή Αλλαγή της Βραζιλίας» που υποστήριξε την Ντίλμα Ρούσεφ, την πρώτη γυναίκα Πρόεδρο της Βραζιλίας.
Από το 2014 μέχρι σήμερα, το Βραζιλιάνικο Σοσιαλιστικό Κόμμα βρίσκεται στην αντιπολίτευση.
Ιστορία
1947-1965: Το πρώτο ΒΣΚ
Το 1945 μία ομάδα σοσιαλιστών λόγιων και πολιτικών, γύρω στα 63 άτομα, που ήταν αντιπολίτευση στο καθεστώς Νέου Κράτους του Ζετούλιο Βάργκας, ίδρυσαν τη Δημοκρατική Αριστερά ( Esquerda Democrática - ED ), ένα οργανωμένο κίνημα που υποστήριξε τις κοινωνικές αλλαγές, τις αστικές και πολιτικές ελευθερίες. Η ΔΑ διέφερε από την Εθνική Δημοκρατική Ένωση, (União Democrática Nacional - UDN), το δεύτερο μεγαλύτερο κόμμα του κοινοβουλίου, το οποίο υποστήριξε την ελεύθερη αγορά και τον οικονομικό φιλελευθερισμό, καθώς και από τους κομμουνιστές που υποστήριξαν τον Σταλινισμό.[3][4]
Πηγές: Κέντρο Έρευνας και Τεκμηρίωσης της Σύγχρονης Ιστορίας της Βραζιλίας[5][6]
Το 1946 η Δημοκρατική Αριστερά έγινε πολιτικό κόμμα, και τον Αύγουστο του 1947 μετονομάστηκε σε Βραζιλιάνικο Σοσιαλιστικό Κόμμα. Πρώτος πρόεδρος του κόμματος ήταν ο Τζοάο Μαγνκαμπέιρα. Στο 1ο συνέδριο του κόμματος, το 1947, επιβεβαιώθηκε η σοσιαλιστική του ιδεολογία: υποστήριξε δομικές μεταρρυθμίσεις, την εθνικοποίηση των οικονομικά στρατηγικών τομέων, την επέκταση στα δικαιώματα των εργαζομένων και τη διασφάλιση υγείας και εκπαίδευσης.[3] Στις εκλογές του 1950, υποψήφιος πρόεδρος του κόμματος ήταν ο Μανγκαμπέιρα, ο οποίος έχασε (0,12%) από τον Ζετούλιο Βάργκας (48,7%). Στις βουλευτικές εκλογές το ΒΣΚ κέρδισε μία έδρα στη Σερζίπε. Το κόμμα συμμετείχε στο κίνημα «Το πετρέλαιο είναι δικό μας», που οδήγησε στην ίδρυση της Πετρομπράς, το 1953. και στο κρατικό μονοπώλιο στην παραγωγή και διακίνηση πετρελαίου.[3] Στις εκλογές του 1955, το ΒΣΚ υποστήριξε τον υποψήφιο της Εθνικής Δημοκρατικής Ένωσης, τον Ζουαρέζ Τάβορα, ο οποίος ήρθε δεύτερος (30,3%).
Κατά την Προεδρία του Τζάνγκο Γκούλαρντ, η οικονομική και κοινωνική κρίση στη χώρα επιδεινώθηκε. Το έτος 1964 άρχισε με διαδηλώσεις υπέρ και κατά του Τζάνγκο και του προγράμματός του για Βασικές Μεταρρυθμίσεις. Στις 31 Μαρτίου η κυβέρνηση ανατράπηκε με πραξικόπημα, ενώ ο Τζάνγκο εξορίστηκε στην Ουρουγουάη. Ακολούθησε μία περίοδος στρατιωτικής χούντας κατά την οποία περιορίστηκαν πολλές ελευθερίες και δικαιώματα. Τον Οκτώβριο του 1965, με τον 2ο Ιδρυτικό Νόμο, όλα τα κόμματα της αντιπολίτευσης εξαλείφθηκαν, με συμπεριλαμβανόμενο το ΒΣΚ. Μόνο δύο κόμματα διατηρήθηκαν: το κυβερνών ΑΡΕΝΑ και το αντιπολιτευόμενο Βραζιλιάνικο Δημοκρατικό Κίνημα, και οι σοσιαλιστές μοιράστηκαν μεταξύ αυτών.[3]
1985-σήμερα: Το νέο ΒΣΚ
Στις 2 Ιουλίου 1985, με την αποκατάσταση της δημοκρατίας στη χώρα, το Βραζιλιάνικο Σοσιαλιστικό Κόμμα ιδρύθηκε εκ νέου από μία ομάδα φοιτητών και καθηγητών πανεπιστημίου, και με την υποστήριξη της παλιάς Δημοκρατικής Αριστεράς. Πρώτος πρόεδρος του επανιδρυμένου κόμματος ήταν ο λεξικογράφος Αντόνιο Χουάις. Το κόμμα παρέμεινε πιστό στην δημοκρατική σοσιαλιστική ιδεολογία του, και στόχευσε σε μία κεντροαριστερή θέση.[7] Τον Μάιο του 1987 διεξήχθη το πρώτο Συνέδριο του επανιδρυμένου κόμματος, στο οποίο ο γερουσιαστής Τζαμίλ Χαντάτ εξελέγη πρόεδρος της Εθνικής Οργανωτικής Επιτροπής και ο Ρομπέρτο Αμαράλ Γενικός Γραμματέας του κόμματος. Αποφάσισαν να αντιπολιτευτούν στην κυβέρνηση του Προέδρου Ζοζέ Σάρνεϊ και έθεσαν 10 άμεσους στόχους, όπως αγροτικές μεταρρυθμίσεις, δημόσια και δωρεάν εκπαίδευση, άρση των απαγορεύσεων στις απεργίες, ενότητα στα συνδικάτα και το μέγιστο 40 ώρες εργασίας εβδομαδιαία.[3]
To ΒΣΚ είχε μία έδρα στη Συντακτική Συνέλευση του 1988 για το νέο Σύνταγμα. Τον Δεκέμβριο του ίδιου έτους, ο βουλευτής του κόμματος στην Παρά δολοφονήθηκε από γαιοκτήμονες. Στις προεδρικές εκλογές του 1989, το κόμμα στήριξε τον υποψήφιο του Κόμματος Εργαζομένων, τον Λουίς Ινάσιο Λούλα ντα Σίλβα.[3] Το 1990 ο Μιγκέλ Άραες, ο κυβερνήτης του Περναμπούκο, προσχώρησε στο ΒΣΚ δίνοντάς του μία ώθηση για τις επόμενες εκλογές. Το 1993, στο 4ο συνέδριο του ΒΣΚ, ο Άραες εκλέχθηκε πρόεδρος του κόμματος. Το 1997, στο έκτο συνέδριο του ΒΣΚ στη Μπραζίλια εορτάστηκε η επέτειος των 50 χρόνων του κόμματος. [7][3]
Στις δημοτικές εκλογές του 2000 133 υποψήφιοι του κόμματος εκλέχτηκαν δήμαρχοι. Στις προεδρικές εκλογές του 2002 το ΒΣΚ παρουσίασε δικό του υποψήφιο, τον τότε κυβερνήτη του Ρίο ντε Τζανέιρο, Άντονι Γκαροτίνο, ο οποίος υποστηρίχθηκε και από τα άλλα τρία κόμματα της συμμαχίας «Βραζιλιάνικη Ελπίδα», συγκέντρωσε το 17,9% των ψήφων και ήρθε τρίτος. Το 2010 το ΒΣΚ αναδείχθηκε ως μεγάλη πολιτική δύναμη όταν από το κόμμα εκλέχτηκαν 6 κυβερνήτες κρατιδίων. Το 2012 το κόμμα κέρδισε 444 δημαρχεία, επιτυγχάνοντας το μεγαλύτερο ποσοστό επανεκλογής δημάρχων: 71%.[3][7]
↑Brasil, CPDOC-Centro de Pesquisa e Documentação História Contemporânea do. «PARTIDO SOCIALISTA BRASILEIRO (1947-1965)». CPDOC - Centro de Pesquisa e Documentação de História Contemporânea do Brasil (στα Πορτογαλικά). Ανακτήθηκε στις 9 Ιουνίου 2020.
↑Brasil, CPDOC-Centro de Pesquisa e Documentação História Contemporânea do. «PARTIDO SOCIALISTA BRASILEIRO (PSB-1985)». CPDOC - Centro de Pesquisa e Documentação de História Contemporânea do Brasil (στα Πορτογαλικά). Ανακτήθηκε στις 13 Ιουνίου 2020.
↑Brasil, CPDOC-Centro de Pesquisa e Documentação História Contemporânea do. «PARTIDO SOCIALISTA BRASILEIRO (1947-1965)». CPDOC - Centro de Pesquisa e Documentação de História Contemporânea do Brasil (στα Πορτογαλικά). Ανακτήθηκε στις 13 Ιουνίου 2020.
↑ 7,07,17,2Brasil, CPDOC-Centro de Pesquisa e Documentação História Contemporânea do. «PARTIDO SOCIALISTA BRASILEIRO (PSB-1985)». CPDOC - Centro de Pesquisa e Documentação de História Contemporânea do Brasil (στα Πορτογαλικά). Ανακτήθηκε στις 9 Ιουνίου 2020.