Η Βαλτική Συνέλευση είναι μια περιφερειακή οργάνωση που προωθεί τη διακρατική συνεργασία μεταξύ της Εσθονίας, της Λετονίας και της Λιθουανίας. Προσπαθεί να βρει μια κοινή θέση σε σχέση με πολλά διεθνή ζητήματα, συμπεριλαμβανομένων των οικονομικών, πολιτικών και πολιτιστικών θεμάτων. Οι αποφάσεις της συνέλευσης έχουν συμβουλευτικό χαρακτήρα.
Ο προϋπολογισμός της Βαλτικής Συνέλευσης χρηματοδοτείται από τις τρεις κυβερνήσεις των κρατών μελών. Οι επίσημες γλώσσες της Βαλτικής Συνέλευσης είναι τα εσθονικά, τα λετονικά και τα λιθουανικά. Η έδρα και η γραμματεία της οργάνωσης βρίσκονται στη Ρίγα της Λετονίας.
Υπό τον Μιχαήλ Γκορμπατσόφ, τον τελευταίο Σοβιετικό ηγέτη, οι πολιτικές της γκλάσνοστ και της περεστρόικα οδήγησαν στην αποκατάσταση της ανεξαρτησίας μεταξύ του 1990 και του 1991, η οποία οδήγησε τις τρεις χώρες να αποσχιστούν από τη Σοβιετική Ένωση. Η Σοβιετική Ένωση αναγνώρισε την ανάκτηση της ανεξαρτησίας των Βαλτικών κρατών στις 6 Σεπτεμβρίου του 1991, πριν τη διάλυση της αργότερα εκείνο το έτος.[εκκρεμεί παραπομπή]
Σχηματισμός
Η οργάνωση δημιουργήθηκε μετά την απόφαση δημιουργίας στο Βίλνιους την 1η Δεκεμβρίου 1990. Λειτουργεί σύμφωνα με τους κανονισμούς που εγκρίθηκαν στις 8 Νοεμβρίου του 1991, στο Τάλιν.[1] Στις 13 Ιουνίου 1994, τα τρία έθνη συμφώνησαν τη δομή και τους κανόνες του οργανισμού.[2]
Επιτεύγματα
Η Βαλτική Συνέλευση υποστηρίζει τα ακόλουθα ως επιτεύγματά της μεταξύ του 1991 και του 2003:[3]
Απόσυρση των ρωσικών στρατευμάτων από τα κράτη μέλη,
Σχηματισμό του Βαλτικού Συμβουλίου Υπουργών, ως όργανο της κυβερνητικής συνεργασίας,
Ανάπτυξη κοινών πολιτικών για την οικονομία, την εκπαίδευση και την τεχνολογία της πληροφορικής στα Βαλτικά κράτη,
Εναρμόνιση της νομοθεσίας σε συμμόρφωση με τις απαιτήσεις της Ευρωπαϊκής Ένωσης,
Βελτίωση των διαδικασιών διέλευσης των συνόρων,
Η ίδρυση των Βραβείων Λογοτεχνίας, Τεχνών και Επιστημών της Βαλτικής Συνέλευσης.
Η Βαλτική Συνέλευση αποτελείται από εξήντα μέλη. Κάθε ένα από τα κοινοβούλια των τριών κρατών μελών διορίζει είκοσι από τα μέλη της Συνέλευσης. Κάθε εθνικό κοινοβούλιο, ορίζει δύο μέλη τα οποία είναι επικεφαλής και αναπληρωτής επικεφαλής της εθνικής αντιπροσωπείας αντίστοιχα. Ο Πρόεδρος του Προεδρείου είναι ο επικεφαλής της εθνικής αντιπροσωπείας της χώρας που θα φιλοξενήσει την επόμενη σύνοδο της Βαλτικής Συνέλευσης. Οι επικεφαλής των δύο άλλων εθνικών αντιπροσωπειών είναι οι Αντιπρόεδροι του Προεδρείου. Το προεδρείο ελέγχει τη Βαλτική Συνέλευση μεταξύ των συνόδων. Ο Πρόεδρος ενεργεί ως συντονιστής του έργου της Βαλτικής Συνέλευσης, ο οποίος είναι ο εκπρόσωπος με άλλα σώματα και φορείς και έρχεται σε επαφή με τις κυβερνήσεις των τριών μελών.
Υπάρχουν τακτικές και έκτακτες Συνεδρίες. Η τακτική συνέλευση συνέρχεται μία φορά το χρόνο, ως ένα φόρουμ για τέλος της προεδρίας κάθε χώρας, η οποία εναλάσσεται κάθε έτος μεταξύ της Εσθονίας, της Λετονίας και της Λιθουανίας. Πριν από το 2003 υπήρχαν δύο Συνεδρίες το χρόνο – την άνοιξη και το φθινόπωρο. Οι χώρες μέλη πριν είχαν την προεδρία για ένα εξάμηνο.
Κάθε εθνική αντιπροσωπεία μπορεί να προτείνει τη διεξαγωγή έκτακτης συνεδρίας. Στις 8-9 Φεβρουαρίου 1998, μετά την 2η Κοινή Συνεδρίαση του Συμβουλίου των Σκανδιναβικών χωρών και της Βαλτικής Συνέλευσης στο Ελσίνκι της Φινλανδίας, έλαβε χώρα η πρώτη Έκτακτη Συνεδρία της Βαλτικής Συνέλευσης. Η Δεύτερη Έκτακτη Συνεδρία της Βαλτικής Συνέλευσης πραγματοποιήθηκε στις 27-29 Απριλίου 2005, στο Πάρνου της Εσθονίας, μετά την 5η Κοινή Συνεδρίαση της Βαλτικής Συνέλευσης και του Συμβουλίου των Σκανδιναβικών Χωρών[5].
Επιτροπές
Η Βαλτική Συνέλευση έχει τις ακόλουθες μόνιμες επιτροπές:
Επιτροπή Προϋπολογισμού και Ελέγχου
Επιτροπή Επικοινωνιών και Πληροφορικής
Επιτροπή Οικονομικών και Κοινωνικών Υποθέσεων
Επιτροπή Εκπαίδευσης, Επιστημών και Πολιτισμού
Επιτροπή για την Προστασία του Περιβάλλοντος και Ενέργειας
Νομική Επιτροπή
Επιτροπή Ασφάλειας και Εξωτερικών Υποθέσεων
Κάθε μέλος της Βαλτικής Συνέλευσης συμμετέχει σε μία τουλάχιστον επιτροπή.
Πολιτικές ομάδες
Τα 20 μέλη της Βαλτικής Συνέλευσης από κάθε χώρα έχουν επιλεγεί με τέτοιο τρόπο έτσι ώστε να αντανακλούνται οι αναλογίες στο κοινοβούλιο της χώρας τους. Τα μέλη μπορούν στη συνέχεια να σχηματίσουν διαεθνικές κομματικές ομάδες από τουλάχιστον πέντε μέλη τουλάχιστον δύο εθνών.[6]
Το 2006, οι τρεις πολιτικές ομάδες είναι η Κομματική Ομάδα Συντηρητικής Δεξιάς, η Κομματική Ομάδα Κέντρου, και η Σοσιαλδημοκρατική Κομματική Ομάδα.
Βραβείο Λογοτεχνίας, Τεχνών και Επιστημών της Βαλτικής Συνέλευσης
Από το 1993, η Βαλτική Συνέλευση δίνει ένα βραβείο κάθε χρόνο για τα επιτεύγματα στη λογοτεχνία, τις τέχνες και την επιστήμη.