Ο Αντρέι Σεργκέγιεβιτς Μπουμπνόφ (ρωσ.: Андре́й Серге́евич Бу́бнов, 23 Μαρτίου 1884 – 1 Αυγούστου 1938) ήταν Μπολσεβίκος επαναστάτης ηγέτης στη Ρωσία, και μέλος της Αριστερής Αντιπολίτευσης.
Βιογραφία
Ο Αντρέι Μπουμπνόφ γεννήθηκε στο Ιβάνοβο-Βοζνεσένκ στο Κυβερνείο Βλαντιμίρ (τώρα Ιβάνοβο, Επαρχία (Όμπλαστ) Ιβάνοβο, Ρωσία) στις 23 Μαρτίου 1884 σε ενός τοπικού εμπόρου την οικογένεια.[4] Ήταν Ρωσικής εθνικότητας.[5] Σπούδασε στο Γεωργικό Ινστιτούτο της Μόσχας και ενώ ήταν φοιτητής εντάχθηκε στο Ρωσικό Σοσιαλ-Δημοκρατικό Εργατικό Κόμμα (ΡΣΔΕΚ) το 1903. Ήταν οπαδός της φράξιας των Μπολσεβίκων στο κόμμα και συνελήφθη συνολικά τριάντα τρεις φορές από την τσαρική κυβέρνηση. Το 1909 ο Μπουμπνόφ έγινε παράγοντας της Κεντρικής Επιτροπής στη Μόσχα, αλλά την επόμενη χρονιά επέστρεψε στη φυλακή. Με την απελευθέρωσή του στάλθηκε να οργανώσει τους εργάτες στο Νίζνι Νόβγκοροντ. Επίσης έγραφε για την Πράβδα.
Με το ξέσπασμα του Α΄ Παγκοσμίου Πολέμου ο Μπουμπνόφ ενεπλάκη στο αντιπολεμικό κίνημα. Συνελήφθη τον Οκτώβριο του 1916 και εξορίστηκε στη Σιβηρία.
Ο Μπουμπνόφ επέστρεψε στη Μόσχα το 1917 μετά τη Φεβρουαριανή Επανάσταση. Έγινε μέλος του Σοβιέτ της Μόσχας και εξελέγη σαν ένα από τα επτά μέλη του πρώτου Πολιτμπιρό μαζί με τους Λένιν, Ζινόβιεφ, Κάμενεφ, Τρότσκι, Στάλιν και Σοκόλνικοφ.[6] Σαν μέλος της Στρατιωτικής Επαναστατικής Επιτροπής βοήθησε να οργανωθεί η Οκτωβριανή Επανάσταση.
Κατά τον Ρωσικό Εμφύλιο Πόλεμο ο Μπουμπνόφ εντάχθηκε στον Ερυθρό Στρατό και πολέμησε στο Ουκρανικό Μέτωπο. Μετά τον πόλεμο μπήκε στην Κομματική Επιτροπή της Μόσχας και έγινε μέλος της Αριστερής Αντιπολίτευσης.
Ο Αντρέι Μπουμπνόφ υπέγραψε τη Διακήρυξη των 46 τον Οκτώβριο του 1923, όμως τον Ιανουάριο του 1924, μεταστράφηκε προς την υποστήριξη του Ιωσήφ Στάλιν και ανταμείφθηκε με το να διοριστεί Επικεφαλής του Πολιτικού Ελέγχου του Ερυθρού Στρατού. Εξελέγη στην Κεντρική Επιτροπή, και αντικατέστησε τον Λουνατσάρσκι ως Λαϊκός Επίτροπος για την Εκπαίδευση.
Ως Επίτροπος Εκπαίδευσης έβαλε τέλος στην περίοδο των προοδευτικών, πειραματικών εκπαιδευτικών πρακτικών και άλλαξε την έμφαση της εκπαίδευσης, προς τις πρακτικές βιομηχανικές ειδικότητες.
Συνελήφθη από την NKVD κατά τη Μεγάλη Εκκαθάριση στις 17 Οκτωβρίου 1937 και διαγράφηκε από την Κεντρική Επιτροπή του Κόμματος τον Νοέμβριο του 1937. Τα αρχεία από εκείνη την εποχή, τα οποία δεν δημοσιοποιήθηκαν μέχρι τη δεκαετία του 1980 και του 1990, δείχνουν ότι καταδικάστηκε σε θάνατο την 1η Αυγούστου 1938 και εκτελέστηκε την ίδια ημέρα.[5] Το modus operendi (τρόπος λειτουργίας) του Σταλινικού καθεστώτος ήταν συχνά να κρατά μυστικό για το τι πραγματικά συνέβη σε συγκεκριμένα εκκαθαρισμένα πρόσωπα: εάν εξορίστηκαν στο εσωτερικό σε στρατόπεδο εργασίας, ή στάλθηκαν σε ψυχιατρικό νοσοκομείο (στο οποίο το καθεστώς συγκάλυπτε τη φυλάκιση και τη νάρκωση σαν παρηγορητική “υγειονομική περίθαλψη”), ή εκτελέστηκαν. Έκανε τις οικογένειές τους και το ευρύ κοινό να πιστεύουν ότι ήταν πιθανά ακόμη ζωντανοί κάπου σε ένα στρατόπεδο ή νοσοκομείο. Ο Μπουμπνόφ αποκαταστάθηκε μετά θάνατον το 1958 στην από-Σταλινοποίηση του ανοίγματος (απόψυξη) Κρουτσόφ. Ωστόσο, ακόμα κι εκείνη την ώρα, η Σοβιετική κυβέρνηση δεν δημοσιοποίησε τις λίστες ποια εκκαθαρισμένα πρόσωπα είχαν ήδη προ πολλού εκτελεστεί. Έτσι, οι συγγενείς τους συχνά έψαχναν ακόμη γι’ αυτά σε διάφορα ψυχιατρικά νοσοκομεία στη δεκαετία του 1970, όπως στην περίπτωση του Μπουμπνόφ.