Κατά την παράδοση, η Δωροθέα ήταν ευγενής νέα, ορφανή, και καταγόταν από την Καισάρεια της Καππαδοκίας. Ο διοικητής Σαπρίκιος (Sapricius), σταλμένος στην Καισάρεια για να επιβάλει τα διατάγματα του διωγμού που είχε εκδώσει ο Διοκλητιανός, διέταξε να συλληφθεί και την ανέκρινε, δίχως, ωστόσο, κάποιο αποτέλεσμα. Η εξιστόρηση λέει ότι αποφάσισε τότε να την παραδώσει σε δύο αδελφές που είχαν μεταστραφεί στην ειδωλολατρία, τη Χριστίνα και την Καλλίστη, με σκοπό να την πείσουν να αρνηθεί τον Χριστό.[2]
Το αποτέλεσμα, όμως, ήταν αντίθετο από εκείνο που προσδοκούσε, αφού οι επιτιμήσεις της Δωροθέας έκαναν τις δύο αδελφές να επιστρέψουν την πίστη τους στον Χριστιανισμό. Ο Σαπρίκιος διέταξε τότε να δέσουν την Χριστίνα και την Καλλίστη πλάτη με πλάτη και να τις κάψουν ζωντανές και στην συνέχεια καταδίκασε την Δωροθέα σε αποκεφαλισμό. Ακούγοντας την ποινή η Δωροθέα αναφώνησε: «Ευχαριστώ σε, Χριστέ, Νυμφίε της ψυχής μου, γιατί με καλείς να εισέλθω στον Παράδεισό Σου.».[3]
Ένας ειδωλολάτρης δικηγόρος, ονόματι Θεόφιλος, που βρισκόταν εκεί, της είπε χλευαστικά: «Δωροθέα, θα μου στείλεις, λοιπόν, καρπούς ή τριαντάφυλλα από τον κήπο του νυμφίου σου»; Η αγία απάντησε: «Βεβαίως, να είσαι σίγουρος γι’ αυτό»! Φθάνοντας στον τόπο της εκτέλεσης, ένας άγγελος φανερώθηκε αίφνης με την μορφή ενός εξάχρονου αγοριού απαράμιλλης ομορφιάς που κρατούσε στο χέρι τρία μεγάλα μήλα και τρία όμορφα κόκκινα τριαντάφυλλα, γεγονός που προκάλεσε ακόμη μεγαλύτερη έκπληξη, μιας και ήταν τότε καταχείμωνο. Με την προτροπή της Δωροθέας τα έφερε στον Θεόφιλο και του είπε: «Ορίστε, αυτά που η Δωροθέα σού υποσχέθηκε. Σου τα στέλνει από τον κήπο του Νυμφίου της». Εμβρόνητος εκείνος που μέχρι τότε είχε την φήμη εχθρού των Χριστιανών, άρχισε να μετατέθει την πίστη του στον Χριστό, προς μεγάλη έκπληξη όλων των συναδέλφων του.[4][5]
Όταν συνελήφθη και ανακρίθηκε, απάντησε στον Σαπρίκιο ότι η μόνη του επιθυμία ήταν πλέον να πεθάνει για να βρει το γρηγορότερο τον παράδεισο όπου τον περίμενε η Δωροθέα. Λέγεται πως άντεξε όλα τα βασανιστήρια και με προθυμία προσέφερε τον αυχένα του στο ξίφος του δημίου.[3]
Εορτασμός
Η Ορθόδοξη αλλά και η Καθολική Εκκλησία την θεωρούν αγία και εορτάζουν την μνήμη της, μαζί με αυτή του Αγίου Θεόφιλου, 6 Φεβρουαρίου εκάστου έτους.[6]
Τίμηση
Στη Δύση έχει τιμηθεί ως αγία απο τον έβδομο αιώνα. Η λατρεία της Δωροθέας έγινε ευρέως διαδεδομένη στην Ευρώπη κατά τη διάρκεια του Μεσαίωνα. Στα τέλη της μεσαιωνικής Σουηδίας θεωρήθηκε ως το 15ο μέλος των Δεκατεσσάρων Αγίων Βοηθών (Fourteen Holy Helpers) και στην τέχνη έγιναν μαζί με την Αγία Βαρβάρα, την Αικατερίνη της Αλεξάνδρειας και την Μαργαρίτα της Αντιόχειας, ένα κουαρτέτο θηλυκών αγίων που ονομάζεται De fyra huvudjungfrurna ή στα Λατινικά, "Quattor Virgines Capitales" που σημαίνει "Οι τέσσερις εθνικές παρθένες".[7]
Η Αγία Δωροθέα όπως απεικονίστηκε απο τον Zurbaran.
Προστασία
Θεωρείται προστάτιδα των κηπουρών. Κατά την γιορτή της (6 Φεβρουαρίου) τα δέντρα θεωρούνται ευλογημένα σε ορισμένα μέρη. Είναι επίσης προστάτιδα ζυθοποιών, νυφών, ανθοπώλεων, μαιών, νεόνυμφων και της Ιταλικής πόλης Πέσια.
Εικονογραφία
Η Δωροθέα εμφανίζεται με έναν αγγέλο και ένα στεφάνι από λουλούδια.[7]
Συχνά απεικονίζεται ως κοπέλα που μεταφέρει ένα καλάθι φρούτων και λουλουδιών (τριαντάφυλλα). Απεικονίζεται επίσης φορώντας ένα στέμμα λουλουδιών που περιβάλλεται από αστέρια καθώς γονατίζει ενώπιον του εκτελεστή. Πολλές φορές απεικονίζεται μαζί με τον άγγελο σε μορφή παιδιού κοντά σε μια μηλιά κρατώντας το αγόρι στην αγκαλιά της, καλυμμένο με λουλούδια.[8]
Κληρονομιά
Η Συγκέντρωση των Αδελφών της Αγίας Δωροθέας είναι ένα μοναστήρι ενεργών μοναχών, που ασχολούνται κυρίως με τη διδασκαλία και την καλλιέργεια λουλουδιών και προϊόντων.
Η ζωή και το μαρτύριο της Δωροθέας της Καισάρειας αποτέλεσαν τη βάση για το τραγικό βιβλίο των Φίλιπ Μασίσινγκερ και Τόμας Ντέκερ, The Virgin Martyr (τυπωμένο το 1622).[9]
.jpg)
