Ψάρι Κορινθίας

Συντεταγμένες: 37°51′56″N 22°31′47″E / 37.86556°N 22.52972°E / 37.86556; 22.52972

Ψάρι Κορινθίας
is located in Greece
               Map
Διοίκηση
ΧώραΕλλάδα[1]
ΠεριφέρειαΠελοποννήσου
Περιφερειακή ΕνότηταΚορινθίας
ΔήμοςΣικυωνίων
Γεωγραφία
Γεωγραφικό διαμέρισμαΠελοποννήσου
Πληθυσμός
Μόνιμος332
Έτος απογραφής2021
Πληροφορίες
Ταχ. κώδικας205 00

Το Ψάρι είναι χωριό στην περιοχή της Στυμφαλίας, στην ορεινή Κορινθία. Διοικητικά υπάγεται στον διευρυμένο καλλικρατικό[2] Δήμο Σικυωνίων[3]. Είναι ένα από τα πέντε (5) χωριά με αυτήν την ονομασία στην Πελοπόννησο.

Τοποθεσία

Βρίσκεται σε υψόμετρο 828 μέτρων[3].

Την περιοχή διατρέχουν κυρίως οι ποταμοί Σοφαίνετος και Ασωπός, που τροφοδοτείται με νερά από τη λίμνη της Στυμφαλίας, η οποία και αποτελεί τον κυριότερο υδάτινο πόρο της ευρύτερης περιοχής.[3]

Μια σειρά μονοπατιών καθαρίστηκαν, σηματοδοτήθηκαν και παραδόθηκαν από την Ελληνική Εταιρεία Περιβάλλοντος και Πολιτισμού σε συνεργασία με τον Δήμο Σικυωνίων, την τοπική Κοινότητα Ψαρίου και τον Πολιτιστικό Σύλλογο Απανταχού Ψαριωτών. Περιλαμβάνουν τέσσερις περιπατητικές και μία ποδηλατική διαδρομή.[4]

Ιστορία

Κατά την αρχαιότητα, η ευρύτερη περιοχή της Στυμφαλίας αποτελούσε μία εκ των δεκατριών ανεξαρτήτων πολιτειών που συγκροτούσαν την Αρχαία Αρκαδία.

Το χωριό Ψάρι φαίνεται πως υπήρχε ήδη πριν τον Μεσαίωνα με την ονομασία «Ιχθύς». Στη συνέχεια, στα τέλη περίπου του 15ου αιώνα, το όνομα παραφράστηκε ατυχώς στην καθομιλουμένη από τους τότε χωρικούς κατοίκους του ως «Ψάρι». Τα παραπάνω αναφέρονται στην Ακολουθία και τον εγκωμιαστικό λόγο για τον καταγόμενο από το χωριό, Νεομάρτυρα Άγιο Νικόλαο τον εξ Ιχθύος της Κορινθίας[5], που συνέγραψε το 1558 (4 χρόνια μετά το Μαρτύριό Του), ο θεολόγος Δαμασκηνός Στουδίτης.

Στο διάβα των αιώνων το Ψάρι υπέστη τρεις σχεδόν ολικές καταστροφές εξαιτίας της σθεναρής αντίστασης των κατοίκων του στους κατά καιρούς κατακτητές[6]:

  • Περί του 1784 από τον Νουρή Μπέη της Κορίνθου.
  • Τον Ιούλιο του 1826 από τον Ιμπραήμ Πασά της Αιγύπτου.
  • Στις 6 Ιουλίου 1944 από τους Γερμανούς Ναζί κατακτητές. Έκαψαν ολοσχερώς τα περισσότερα σπίτια του χωριού και εκτέλεσαν με βάναυσο τρόπο πέντε κατοίκους.

Τον Ιούνιο του 2024 έγιναν τα αποκαλυπτήρια του Νέου Μνημείου Πεσόντων στον περίβολο του Ιερού Ναού Κοίμησης της Θεοτόκου[7], που περιλαμβάνει πεσόντες μέχρι το 1922 και, με την προσθήκη μαρμάρινων στηλών, πεσόντες στον Β΄ Παγκόσμιο πόλεμο, στη γερμανική κατοχή και στον Εμφύλιο.

Πληθυσμός

Η παλαιότερη καταγεγραμμένη απογραφή πληθυσμού του χωριού, είναι η λεγόμενη «απογραφή Grimani», η οποία έγινε το έτος 1700 (απογραφή των Βενετών). Στην απογραφή αυτή καταγράφηκαν 40 κάτοικοι στο Ψάρι[8]. Στην απογραφή αυτή καταχωρήθηκαν όλοι οι άνδρες και οι γυναίκες έως 40 ετών, δεδομένου ότι οι μεγαλύτερες γυναίκες θεωρήθηκαν από τις Αρχές ως μη έχουσες φορολογικό ενδιαφέρον.[3]

Το Ψάρι αναγνωρίστηκε ως Κοινότητα το 1912[9], έτος κατά το οποίο κατασκευαζόταν το παλιό Σχολείο του χωριού.[3]

Σύμφωνα με την πρόσφατη απογραφή πληθυσμού του 2021 στο χωριό απεγράφησαν 332 άτομα.

Απογραφή έτους Σύνολο πληθυσμού
1844[10] 248
1851 224
1861 624
1879[11] 544
1886 544
1889[12] 637
1896[13] 857
1900 914
1907 914
1920[14] 854
1928[15] 860
1940[16] 910
1951[17] 703
1961[18] 624
1971[19] 478
1981[20] 482
1991[21] 473
2001[22] 382
2011[23] 355
2021[24] 332

Απασχόληση

Οι ασχολίες των κατοίκων του χωριού ως επί το πλείστον είναι αγροτικές και κτηνοτροφικές.

Σε υψόμετρο 650-850 μέτρων, οι κάτοικοι του χωριού καλλιεργούν μία από τις οινοποιήσιμες ελληνικές ερυθρές ποικιλίες σταφυλιού, το «Αγιωργίτικο Νεμέας»[25]. Γι' αυτό το Ψάρι, μαζί με τη Νεμέα και άλλα 12 χωριά της περιοχής από το έτος 1971, έχει το δικαίωμα να φέρει την «Ονομασία Προελεύσεως Νεμέα Ανωτέρας Ποιότητας» (ΟΠΑΠ-Νεμέα)[26]. Καλλιεργούνται επίσης οι λευκές ποικιλίες σταφυλιού ροδίτη, σαρντονέ, μοσχοφίλερο και άλλες.[27]

Άλλα εκλεκτά παραγόμενα προϊόντα στο Ψάρι, είναι η ονομαστή κορινθιακή σταφίδα[4], πολλές ποικιλίες μελιού και τα εξαιρετικά σε ποιότητα κηπευτικά.

Παραπομπές

  1. (Ελληνικά) Βάση δεδομένων της Ελληνικής Στατιστικής Αρχής.
  2. «Νόμος 3852/2010 (Κωδικοποιημένος) - ΦΕΚ Α 87/07.06.2010 - Καλλικράτης». www.kodiko.gr. Ανακτήθηκε στις 1 Ιανουαρίου 2025. 
  3. 3,0 3,1 3,2 3,3 3,4 «Ψάρι Κορινθίας». web.archive.org. 19 Μαΐου 2024. Ανακτήθηκε στις 1 Ιανουαρίου 2025. 
  4. 4,0 4,1 Αλαβάνου, Ελευθερία (29 Σεπτεμβρίου 2014). «Τρύγος και πεζοπορία στο Ψάρι Κορινθίας». Η ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ. Ανακτήθηκε στις 2 Ιανουαρίου 2025. 
  5. «Ορθόδοξος Συναξαριστής :: Άγιος Νικόλαος ο Νεομάρτυρας ο εξ Ιχθύος της Κορινθίας». www.saint.gr. Ανακτήθηκε στις 1 Ιανουαρίου 2025. 
  6. «Ιστορική αναδρομή». web.archive.org. 6 Αυγούστου 2024. Ανακτήθηκε στις 1 Ιανουαρίου 2025. 
  7. Team, Monopoli (11 Ιουνίου 2024). «Ψάρι Κορινθίας: Τελετή για τα αποκαλυπτήρια του Νέου Μνημείου Πεσόντων με μουσικοποιητική εκδήλωση». monopoli.gr. Ανακτήθηκε στις 1 Ιανουαρίου 2025. 
  8. Βασίλη Παναγιωτόπουλου, "Πληθυσμός και Οικισμοί της Πελοποννήσου 13ος18ος αιώνας", Ιστορικό Αρχείο Εμπορικής Τραπέζης της Ελλάδος -  Αθήνα, 1985
  9. «ΕΕΤΑΑ» (PDF). www.eetaa.gr. Ανακτήθηκε στις 1 Ιανουαρίου 2025. 
  10. http://www.psarikorinthias.gr/myimages/%CE%91%CE%A0%CE%9F%CE%93%CE%A1%CE%91%CE%A6%CE%97_1844.pdf
  11. http://www.psarikorinthias.gr/myimages/%CE%91%CE%A0%CE%9F%CE%93%CE%A1%CE%91%CE%A6%CE%97_1879.pdf
  12. http://www.psarikorinthias.gr/myimages/%CE%91%CE%A0%CE%9F%CE%93%CE%A1%CE%91%CE%A6%CE%97_1889.pdf
  13. http://www.psarikorinthias.gr/myimages/%CE%91%CE%A0%CE%9F%CE%93%CE%A1%CE%91%CE%A6%CE%97_1896.pdf
  14. http://www.psarikorinthias.gr/myimages/%CE%91%CE%A0%CE%9F%CE%93%CE%A1%CE%91%CE%A6%CE%97_1920.pdf
  15. http://www.psarikorinthias.gr/myimages/%CE%91%CE%A0%CE%9F%CE%93%CE%A1%CE%91%CE%A6%CE%97_1928.pdf
  16. http://www.psarikorinthias.gr/myimages/%CE%91%CE%A0%CE%9F%CE%93%CE%A1%CE%91%CE%A6%CE%97_1940.pdf
  17. http://www.psarikorinthias.gr/myimages/%CE%91%CE%A0%CE%9F%CE%93%CE%A1%CE%91%CE%A6%CE%97_1951.pdf
  18. http://www.psarikorinthias.gr/myimages/%CE%91%CE%A0%CE%9F%CE%93%CE%A1%CE%91%CE%A6%CE%97_1961.pdf
  19. http://www.psarikorinthias.gr/myimages/%CE%91%CE%A0%CE%9F%CE%93%CE%A1%CE%91%CE%A6%CE%97_1971.pdf
  20. http://www.psarikorinthias.gr/myimages/%CE%91%CE%A0%CE%9F%CE%93%CE%A1%CE%91%CE%A6%CE%97_1981.pdf
  21. http://www.psarikorinthias.gr/myimages/%CE%91%CE%A0%CE%9F%CE%93%CE%A1%CE%91%CE%A6%CE%97_1991.pdf
  22. http://www.psarikorinthias.gr/myimages/%CE%91%CE%A0%CE%9F%CE%93%CE%A1%CE%91%CE%A6%CE%97_2001.pdf
  23. http://www.psarikorinthias.gr/myimages/%CE%91%CE%A0%CE%9F%CE%93%CE%A1%CE%91%CE%A6%CE%97_2011.pdf
  24. http://www.psarikorinthias.gr/myimages/%CE%91%CE%A0%CE%9F%CE%93%CE%A1%CE%91%CE%A6%CE%97%202021-%20%CE%94%CE%97%CE%9C%CE%9F%CE%A3%20%CE%A3%CE%99%CE%9A%CE%A5%CE%A9%CE%9D%CE%99%CE%A9%CE%9D.pdf
  25. Αγιωργίτικο Νεμέας
  26. ΦΕΚ
  27. «Ψάρι Κορινθίας». web.archive.org. 23 Ιουνίου 2024. Ανακτήθηκε στις 2 Ιανουαρίου 2025. 

Βιβλιογραφία

  • Αλεξόπουλος, Αναστάσιος Αθ. (1993). Το Ψάρι Κορινθίας (Το χωριό μου). Καλαυρία. ISBN 9789608606043.