Μέρος του θερινού ολυμπιακού προγράμματος το 1936. Παρουσία το 1952. Επανήλθε το 1972.
Το λήμμα δεν περιέχει πηγές ή αυτές που περιέχει δεν επαρκούν.Μπορείτε να βοηθήσετε προσθέτοντας την κατάλληλη τεκμηρίωση. Υλικό που είναι ατεκμηρίωτο μπορεί να αμφισβητηθεί και να αφαιρεθεί.
Η σήμανση τοποθετήθηκε στις 21/06/2015.
Η χειροσφαίριση (ή χάντμπολ, από το αγγλ. handball < hand = χέρι + ball = μπάλα) είναι ομαδικό ολυμπιακό άθλημα, το οποίο παίζεται από άνδρες και γυναίκες. Διαθέτει στοιχεία από όλα τα ομαδικά αθλήματα. Ωστόσο, πιο πολύ προσιδιάζει στο ποδόσφαιρο, με τη διαφορά ότι το χάντμπολ παίζεται με τα χέρια και σε κλειστό γήπεδο. Επίσης, οι παίκτες στο ποδόσφαιρο είναι περισσότεροι από εκείνους της χειροσφαίρισης. Ο αγώνας χωρίζεται σε δύο ημίχρονα , από τα οποία το καθένα διαρκεί 30 λεπτά. Ανάμεσα σε αυτά υπάρχει μία διακοπή δεκαπέντε λεπτών. Σκοπός του παιχνιδιού είναι να επιτευχθούν τέρματα, με νικήτρια ομάδα να είναι εκείνη που πετυχαίνει τα πιο πολλά από αυτά. Το άθλημα εντάχθηκε στο πρόγραμμα των Ολυμπιακών Αγώνων του 1972.
Γήπεδο και παίκτες
Μέγεθος και σχέδιο ενός γηπέδου χειροσφαίρισης.
Οι διαστάσεις του χώρου όπου διεξάγονται οι αγώνες είναι 40Χ20 μ. Το γήπεδο χωρίζεται στα δύο από μία κεντρική γραμμή (κατά πλάτος). Στο κέντρο των δύο ακριανών γραμμών κατά πλάτος του γηπέδου βρίσκονται δύο εστίες , με ύψος 2 μέτρα και μήκος 3 μέτρα. Η περιοχή του τέρματος ορίζεται στα 6 μέτρα. Μια γραμμή σε σχήμα ημικύκλιου επιτρέπει να ξεχωρίζει η περιοχή αυτή. Δικαίωμα να πατήσει σε αυτή τη περιοχή έχει αποκλειστικά ο τερματοφύλακας και κανένας άλλος από τους παίκτες. Αναφορικά με τους παίκτες, οι τελευταίοι διακρίνονται σε βασικούς, που είναι επτά (συμπεριλαμβανομένου του τερματοφύλακα) και σε ισάριθμους αναπληρωματικούς.
Μπάλα και στολές
Η μπάλα που χρησιμοποιείται στο άθλημα είναι κατασκευασμένη από δέρμα και η περίμετρός της διαφέρει στους άνδρες σε σχέση με τις γυναίκες. Έτσι, για τους άνδρες ορίστηκε σε 58-60 εκατοστά, ενώ για τις γυναίκες σε 54-56 εκατοστά. Η στολή των παικτών και παικτριών αποτελείται από φανέλα με κοντά μανίκια (και με αρίθμηση από το 1 ως το 99) και κοντό παντελόνι. Για να υπάρχει καλύτερη επαφή, επαλείφουν τις άκρες των δακτύλων τους με κόλλα.
Κανόνες
Περίμετρος 58-60 εκ.(ανδρών) και 54-56 εκ. (γυναικών)
Ο βασικός σκοπός είναι η να σταλεί η μπάλα στο τέρμα της αντίπαλης ομάδας από τους παίκτες ή τις παίκτριες. Αυτό γίνεται με την αποκλειστική χρήση των χεριών. Οι παίκτες που πραγματοποιούν επίθεση δεν επιτρέπεται να κρατήσουν την μπάλα για χρόνο μεγαλύτερο των 3 δευτερολέπτων χωρίς να πασάρουν, να σουτάρουν ή να κάνουν ντρίμπλα. Στη διάρκεια του αγώνα μπορεί να γίνουν απεριόριστες αλλαγές μεταξύ των παικτών ή παικτριών.
Φάουλ
Σε περίπτωση που ο παίκτης ή η παίκτρια χτυπήσει τον αντίπαλο με αντιαθλητικό τρόπο, τότε δέχεται απευθείας κόκκινη κάρτα. Εάν κάποιος αμυντικός παίκτης ή παίκτρια χτυπήσει αντίπαλο, τότε του/της καταλογίζεται φάουλ από τους δύο διαιτητές του αγώνα. Κανονικά ο διαιτητής προειδοποιεί με κίτρινη κάρτα για παράβαση, αλλά σε περίπτωση που το χτύπημα είναι σκληρό, τότε μπορεί να παραβλέψει την προειδοποίηση και ο παίκτης που έκανε το χτύπημα αποβάλλεται για δύο λεπτά και μετά την παρέλευση της ποινής, επανέρχεται στο παιχνίδι. Ωστόσο, ο παίκτης μπορεί να αποβληθεί οριστικά από τον αγώνα εάν συμπληρώσει τρεις αποβολές διάρκειας δύο λεπτών η καθεμιά. Επίσης μπορεί να αποβληθεί και να του πάρουν το αθλητικό δελτίο με μπλε κάρτα σε περίπτωση που έχει άσχημη συμπεριφορά. Τότε πρέπει να περάσει από αθλητικό δικαστήριο.
Ιστορικά στοιχεία
Φάση από αγώνα χειροσφαίρισης γυναικών.
Η χειροσφαίριση έχει τις ρίζες της στην αρχαία Ελλάδα. Με κάποιες διαφορές από τη σημερινή του μορφή εμφανίστηκε στη Δανία, τη Γερμανία και την Τσεχοσλοβακία στα τέλη του 19ου αιώνα[1]. Τότε παιζόταν με ομάδες απαρτιζόμενες από 11 παίκτες. Το 1910 διατυπώθηκαν οι πρώτοι κανονισμοί για τη χειροσφαίριση, στη Σουηδία. Το 1922 έγιναν ανάλογοι αγώνες και στον ελληνικό χώρο. Η Διεθνής Ομοσπονδία Χειροσφαίρισης (IHF) ιδρύθηκε το 1946 στην Κοπεγχάγη. Σήμερα η έδρα της είναι στη Γενεύη και υπό την αιγίδα της διεξάγονται σημαντικές διεθνείς διοργανώσεις του χάντμπολ. Η πρώτη εμφάνιση του αθλήματος σε Ολυμπιακούς Αγώνες έγινε επίσημα το 1972, στη διάρκεια των Ολυμπιακών Αγώνων του Μονάχου. Το 1979 ιδρύθηκε η Ελληνική Ομοσπονδία (Ομοσπονδία Χειροσφαίρισης Ελλάδος), γνωστότερη με το αρκτικόλεξο ΟΧΕ. Δύο χρόνια νωρίτερα, το 1977 διεξήχθη στο Αμύνταιο ο πρώτος επίσημος αγώνας.
Μπιτς χάντμπολ
Παραλλαγή του αθλήματος της χειροσφαίρισης αποτελεί η χειροσφαίριση στην άμμο, γνωστότερη με την ξενική της ονομασία (μπιτς χάντμπολ). Το άθλημα αυτό παίζεται αποκλειστικά στην άμμο με ανάλογους κανονισμούς. Την τελευταία δεκαετία διεξάγονται και ευρωπαϊκά όπως επίσης και παγκόσμια πρωταθλήματα.
