Κάτοψη του σχεδίου πόλεως της Ναυκράτιδας. G: Ναός των Διοσκούρων F: Ναός του Απόλλωνα E: Παλαίστρα C: Σωρός κεραμικών συντριμμάτων D: Σωρός από σκουριές B: Οικοδομή Πτολεμαίου A: Μεγάλος ναός «Ελλήνιον»
Κεραμεικό διακοσμητικό πιάτο με την παράσταση της Σφίγγας
Ήταν φημισμένη για τα προϊόντα κεραμικής και ανθοκομικής τέχνης. Την εποχή του Φαραώ Άμαση η Ναύκρατις ήταν ο μόνος επιτρεπτός εμπορικός κόμβος εισαγωγής προϊόντων με προέλευση από την Ελλάδα. Την εποχή των Πτολεμαίων είχε πλήρη δικαιώματα πόλης, και αργότερα, στους μεταχριστιανικούς αιώνες ήταν κατοικημένη και διατηρούσε χριστιανό δεσπότη.
Σύμφωνα με τον Αθήναιο η ζωή στη Ναυκράτιδα είχε όλες τις ανέσεις της και οι κάτοικοί της λάτρευαν τη θεά Αφροδίτη. Αρχαιολογικές ανασκαφές που διενεργήθηκαν το 1884/85 από τον αρχαιολόγο Φλίντερς Πέτρι κοντά στο Nebireh στη διώρυγα του Abu-Dibab, 75 χιλιόμετρα νοτιοανατολικά της Αλεξάνδρειας έφεραν στο φως πολλούς αρχαίους ναούς του Απόλλωνα, του Δία, της Αθηνάς, του Άμωνα, μια παλαίστρα, ένα κάστρο και μια βιοτεχνία για φυλαχτάρια. Σήμερα ο αρχαιολογικός τόπος σκεπάζεται από τα νερά μιας λίμνης.
Ναυκρατικά αγγεία
Τα ιδιόρρυθμα αγγεία, τα οποία ονομάστηκαν από τους αρχαιολόγους ναυκρατικά, έφεραν τα στοιχεία της ανατολίζουσας τέχνης τους, θυμίζουν κάπως τα ροδιακά και έχουν ιδιαίτερο χαρακτηριστικό τη λευκή λεία επιφάνεια, πάνω στην οποία σχεδίαζαν ερυθροκίτρινα ή κοκκινωπά ζώα, με έντονες λεπτομερειακές γραμμές.[3]
Παρακμή της πόλης
Στη διάρκεια της ρωμαϊκής περιόδου η πόλη παρήκμασε, γι΄αυτό και οι ανασκαφές δεν αποκάλυψαν κάποιο εύρημα το οποίο να χρονολογείται μετά τον 2ο αι. μ.Χ.. Αναδείχτηκαν ωστόσο, τα ερείπια διαφόρων ιερών, πολλές επιγραφές και αγγεία των περιοχών με τις οποίες η Ναύκρατις διατηρούσε εμπορικές σχέσεις.[4]
