Ο Μονόλοφος είναι ημιορεινό χωριό του Νομού Θεσσαλονίκης[1] με πληθυσμό 370 κατοίκους, σύμφωνα με την απογραφή του 2011[2]. Είναι κτισμένο σε μεσοσταθμικό υψόμετρο 134 μέτρα πάνω από την επιφάνεια της θάλασσας, σε οδική απόσταση 29 χιλιομέτρων από το κέντρο της πόλης της Θεσσαλονίκης[3] και 4 χλμ. ανατολικά από τον ποταμό Γαλλικό, στους πρόποδες του βουνού Σιβρί. Οι γεωγραφικές συντεταγμένες του Μονόλοφου είναι πλάτος 40°48΄ Βόρειο και μήκος 22°54,5΄ Ανατολικό. Κοντινότεροι οικισμοί είναι ο Παντελεήμωνας, το Πετρωτό και το Μεσαίο.
Η εξέλιξη του πληθυσμού του Μονολόφου στις επίσημες απογραφές φαίνεται στον παρακάτω πίνακα.
Πληθυσμός του Μονολόφου
`Eτος απογραφής
Κάτοικοι
1940
191
1951
135
1961
442
1971
329
1981
322
1991
446
2001
448
2011
370
Ο ενοριακός ναός του χωριού τιμάται στο όνομα των Αγίων Γεωργίου και Νεκταρίου. Ο πληθυσμός είναι ποντιακής καταγωγής, από το Τσεβλισίκ (κοντά στο Σοχούμι) και από την επαρχία Κοτυώρων και θρακιώτικης καταγωγής, από το Ιντζέκιοϊ Ανατολικής Θράκης. Πριν από τους Βαλκανικούς Πολέμους το Μονόλοφο ονομαζόταν Νταουντλή (Δαουτλή)[4] και σε αυτό ζούσαν περίπου 250 κάτοικοι, όλοι Μουσουλμάνοι, που υποχρεώθηκαν να μεταναστεύσουν μέχρι το 1924 στην Τουρκία.
Στο χωριό έχει την έδρα της η ποδοσφαιρική ομάδα «Διγενής Μονολόφου», που ιδρύθηκε το 1957[5].
