Κωνσταντία Πέλλας

Συντεταγμένες: 40°59′55″N 22°10′20″E / 40.99861°N 22.17222°E / 40.99861; 22.17222

Κωνσταντία
Κωνσταντία is located in Greece
Κωνσταντία
Κωνσταντία
Διοίκηση
ΧώραΕλλάδα
ΠεριφέρειαΚεντρικής Μακεδονίας
Περιφερειακή ΕνότηταΠέλλας
ΔήμοςΑλμωπίας
Δημοτική ΕνότηταΕξαπλατάνου
Γεωγραφία
Γεωγραφικό διαμέρισμαΜακεδονία
ΝομόςΠέλλας
Υψόμετρο180
Πληθυσμός
Μόνιμος514
Έτος απογραφής2021
Πληροφορίες
Ταχ. κώδικας58400
Τηλ. κωδικός+30 23840
δεδομένα

Η Κωνσταντία είναι ορεινό χωριό της Αλμωπίας στην Κεντρική Μακεδονία και την Περιφερειακή Ενότητα Πέλλας[1]

Γεωγραφικά - ιστορικά στοιχεία

Η Κωνσταντία βρίσκεται προς τα σύνορα της Ελλάδας με τη Βόρεια Μακεδονία, χτισμένη στους πρόποδες του Πάικου σε υψόμετρο 180 μέτρων[1], σε απόσταση 11 χλμ. από την Αριδαία, την έδρα του τοπικού Καλλικρατικού Δήμου Αλμωπίας. Επί Τουρκοκρατίας ονομάζονταν Κωστελούπ και μετονομάστηκε Κωνσταντία το 1925.[2] Υπήρξε αμιγώς μουσουλμανικό χωριό μέχρι το 1920 με 2 τζαμιά (εκ των οποίων το ένα μετά το 1930 μετατράπηκε προσωρινά σε χριστιανικό ναό), και με 1.197 κατοίκους που ασχολούνταν με την γεωργία και την κτηνοτροφία.

Μετά τη Μικρασιατική Καταστροφή και την συνακόλουθη ανταλλαγή των πληθυσμών, στην περιοχή εγκαταστάθηκαν πρόσφυγες από τον Πόντο και τη Μικρά Ασία. Οι σημερινοί κάτοικοι του χωριού είναι κυρίως απόγονοι προσφύγων Ποντίων από την Κορόνιξα (σημερινό Arpali - Ardassa) της Αργυρούπολης, οι οποίοι γύρω στο 1840 κατευθύνθηκαν αρχικά στα Κοτύωρα (Ορντού) του Πόντου και αργότερα (1880) κατέφυγαν στην περιοχή του Αντάπαζαρ (ιδρύοντας τις 14 αμιγώς ελληνοποντιακές κοινότητες της Καρασού) για να αποφύγουν τον βίαιο εξισλαμισμό.

Η Κωνσταντία, χάρη στον μικρό αλλά εύφορο κάμπο της αναπτύχθηκε σημαντικά κατά τον μεσοπόλεμο και ο πληθυσμός της έφτασε το 1940 τους 1.144 κατοίκους. Μετά τον Β΄ Παγκόσμιο Πόλεμο πολλοί κάτοικοι της μετανάστευσαν στην Αυστραλία και στη Γερμανία αναζητώντας μια καλύτερη ζωή, ενώ η σταδιακή εγκατάλειψη της καπνοκαλλιέργειας οδήγησε και τις νεότερες γενιές στα μεγάλα αστικά κέντρα της Αθήνας και της Θεσσαλονίκης με αποτέλεσμα κατά την απογραφή του 2011 να καταμετρηθούν 570 κάτοικοι.[3], ενώ το 2001 ήταν 759.

Δραματική υπήρξε η συμμετοχή της Κωνσταντίας στα γεγονότα της σύγχρονης ελληνικής ιστορίας καθώς υπήρξε επίκεντρο έντονων αντιπαραθέσεων μεταξύ των αντιμαχομένων πλευρών κατά τον Εμφύλιο, που τελικώς οδήγησαν στην πυρπόληση του χωριού στις 10 Φεβρουαρίου του 1947.[4]

Το 1995, στη νότια πλευρά του χωριού (προς Μηλιά) και πιο συγκεκριμένα στην τοποθεσία «Ξερικά», εντοπίστηκαν αρχαιολογικά ευρήματα τα οποία ανήκουν σε νεκροταφείο της εποχής του Σιδήρου (1100-700 π.Χ.) κάτι που που επιτρέπει να αντληθούν πολύτιμες πληροφορίες για τον πολιτισμό των πρώτων αναφερόμενων από ιστορικές πηγές κατοίκων της περιοχής, των Αλμώπων[5].

Το χωριό έχει όμορφη λιθόκτιστη εκκλησία αφιερωμένη στον Άγιο Νεκτάριο, από το λείψανο του οποίου μικρό τμήμα φυλάσσεται στο ναό (η θρησκευτική πανήγυρη του χωριού γίνεται την 3η Σεπτεμβρίου, ημέρα ανακομιδής των λειψάνων του Αγίου). Ανατολικά του χωριού και σε υψόμετρο 700 μέτρων, επάνω στα υψώματα του Πάικου, βρίσκεται το γνωστό Αγίασμα των Αγίων Θεοδώρων που προσελκύει πλήθος πιστών.[6]

Σημαντική υπήρξε η αθλητική εξέλιξη του χωριού κατά την δεκαετία του 1990, καθώς η τοπική ποδοσφαιρική ομάδα, Ατρόμητος Κωνσταντίας, κατόρθωσε να αναρριχηθεί από τις τοπικές κατηγορίες και έφτασε μέχρι την Δ΄ Εθνική Κατηγορία.

Διοικητικές μεταβολές 1918 - 1997

  • 09/07/1918 Σύσταση της Κοινότητας Κωστελούπ με έδρα τον οικισμό Κωστελούπ
  • 09/07/1918 Ο οικισμός Πρόδρομος προσαρτάται στην Κοινότητα Κωστελούπ
  • 09/07/1918 Ο οικισμός Νοβοσέλτσι προσαρτάται στην Κοινότητα Κωστελούπ
  • 14/04/1919 Ο οικισμός Νοβοσέλτσι αποσπάται από την Κοινότητα Κωστελούπ και ορίζεται έδρα της Κοινότητας Νοβοσέλτσι
  • 14/04/1919 Ο οικισμός Πρόδρομος αποσπάται από την Κοινότητα Κωστελούπ και προσαρτάται στην Κοινότητα Νοβοσέλτσι
  • 13/06/1925 Ο οικισμός Κωστελούπ της Κοινότητας Κωστελούπ μετονομάζεται σε Κωνσταντεία
  • 13/06/1925 Η Κοινότητα Κωστελούπ μετονομάζεται σε Κοινότητα Κωνσταντείας
  • 16/10/1940 Η ονομασία του οικισμού Κωνσταντεία της Κοινότητας Κωνσταντείας διορθώνεται σε Κωνσταντία
  • 16/10/1940 Η ονομασία της Κοινότητας Κωνσταντείας διορθώνεται σε Κοινότητα Κωνσταντίας
  • 04/12/1997 Η Κοινότητα Κωνσταντίας καταργείται και συνενούται με το Δήμο Εξαπλατάνου ( Πρόγραμμα Ι. Καποδίστριας )

Παραπομπές

  1. ↑ 1,0 1,1 Εγκυκλοπαίδεια Νέα Δομή. Τεγόπουλος - Μανιατέας. 1996. σελ. 181, τομ. 19. 
  2. ↑ «Διοικητικές Μεταβολές Οικισμών». ΕΕΤΑΑ. Ανακτήθηκε στις 3 Απριλίου 2020. 
  3. ↑ «ΦΕΚ αποτελεσμάτων ΜΟΝΙΜΟΥ πληθυσμού απογραφής 2011 Αρχειοθετήθηκε 2021-10-04 στο Wayback Machine.», σελ. 10519 (σελ. 45 του pdf)
  4. ↑ vlahoi.net. «Ιστορία της Αλμωπίας». Βλάχοι.net. Ανακτήθηκε στις 3 Απριλίου 2020. 
  5. ↑ «Υπουργείο Πολιτισμού και Αθλητισμού | Κωνσταντία». odysseus.culture.gr. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 1 Δεκεμβρίου 2020. Ανακτήθηκε στις 3 Απριλίου 2020. 
  6. ↑ «Στην αγκαλιά του Πάικου τιμήθηκαν οι Άγιοι Θεόδωροι». PellaNews. 7 Μαρτίου 2020. Ανακτήθηκε στις 3 Απριλίου 2020.