Το Κούρνικ (πολωνικά: Kórnik, γερμανικά: Kurnik, 1939-45 Burgstadt) είναι πόλη του Πόβιατ Πόζναν, στο Βοεβοδάτο της Μεγάλης Πολωνίας της δυτικής Πολωνίας. Βρίσκεται περίπου 25 χιλιόμετρα νοτιοανατολικά του Πόζναν. Ο πληθυσμός του είναι περίπου 8.042 κάτοικοι (2020).[3] Είναι ένα από τα σημαντικότερα τουριστικά αξιοθέατα της περιοχής της Μείζονος Πολωνίας και του Βοεβοδάτου Μείζονος Πολωνίας λόγω του ιστορικού κάστρου και του δενδροκομείου, που συγκαταλέγεται στις παλαιότερες και πλουσιότερες συλλογές δέντρων και θάμνων στην Πολωνία.
Ιστορία
Μέχρι το 1961, το Κούρνικ ήταν ξεχωριστό από το Μπνιν, που βρισκόταν μόλις 1 χλμ. μακριά. Και οι δύο πόλεις ιδρύθηκαν τον Μεσαίωνα (το Μπνιν απέκτησε προνόμια πόλης το 1395 και το Κούρνικ το 1426), αλλά το Μπνιν έχασε τα προνόμια πόλης το 1934 και το 1961 έγινε μέρος του Κούρνικ. Η διευρυμένη πόλη περιλαμβάνει επίσης τον πρώην οικισμό Πρόβεντ (Prowent), γενέτειρα της βραβευμένης με Νόμπελποιήτριας, Βισουάβα Σιμπόρσκα.
Ο Μιέσκο Α΄ της Πολωνίας ίδρυσε ένα πρώιμο πολωνικό γκορντ στο σημερινό Μπνιν τον 10ο αιώνα. Το Κούρνικ αναφέρθηκε για πρώτη φορά σε έγγραφα τον 12ο αιώνα, ενώ η πόλη Μπνιν άρχισε να αναπτύσσεται τον 13ο αιώνα και ένα καστελάτο βρισκόταν στο Μπνιν από το 1232. Μετά την παραχώρηση των προνομίων πόλης, τόσο το Κούρνικ όσο και το Μπνιν ήταν ιδιωτικές πόλεις της πολωνικής αριστοκρατίας, διοικητικά τοποθετημένες στο Πόβιατ Πίζντρι στο Βοεβοδάτο Κάλις (1314-1793) στην Επαρχία Μείζονος Πολωνίας του Πολωνικού Στέμματος.[4] Το Κούρνικ ανήκε αρχικά στην οικογένεια Γκούρκα (Górka) μέχρι το 1592. Το οικόσημο Γούντζια της οικογένειας Γκούρκα είναι το οικόσημο του Κούρνικ από τότε. Στη συνέχεια, την πόλη κατείχαν οι οικογένειες Τσανρκόφσκι, Γκρουντζίνσκι και Ντζιαουίνσκι.
Μετά την κοινή γερμανοσοβιετική εισβολή στην Πολωνία, η οποία ξεκίνησε το Β΄ Παγκόσμιο Πόλεμο το Σεπτέμβριο του 1939, η πόλη καταλήφθηκε και προσαρτήθηκε από τη Ναζιστική Γερμανία από το 1939 έως το 1945 ως μέρος του Ράιχσγκαου Βάρτελαντ. Μετονομάστηκε σε Burgstadt σε μια προσπάθεια να σβηστούν τα ίχνη της πολωνικής προέλευσης. Ήδη στις 27 Σεπτεμβρίου 1939, οι Γερμανοί κατέσχεσαν και λεηλάτησαν το πλούσιο μουσείο και τη βιβλιοθήκη του Κάστρου του Κούρνικ.[5] Στις 20 Οκτωβρίου 1939, η γερμανική Einsatzgruppe VI πραγματοποίησε δημόσια εκτέλεση 16 Πολωνών στην Πλατεία Αγοράς στο πλαίσιο της Επιχείρησης Τάννενμπεργκ.[6] Ανάμεσα στα θύματα ήταν ο προπολεμικός δήμαρχος Τεόφιλ Βολνιέβιτς.[6] Κάτοικοι του Κούρνικ ήταν επίσης μεταξύ των 15 Πολωνών που δολοφονήθηκαν την ίδια μέρα σε μια δημόσια εκτέλεση στην κοντινή Μοσίνα.[7] Σκοπός των εκτελέσεων ήταν ο κατευνασμός και η τρομοκρατία των Πολωνών.[8] Ωστόσο, το πολωνικό κίνημα αντίστασης ήταν ακόμα οργανωμένο στην πόλη. Μεταξύ των Πολωνών δασκάλων που δολοφονήθηκαν στο στρατόπεδο συγκέντρωσης Μαουτχάουζεν ήταν και ντόπιοι δάσκαλοι.[9]
Αξιοθέατα
Οι αξιοσημείωτες τοποθεσίες της πόλης περιλαμβάνουν:
Δενδροκομείο του Κούρνικ, που ιδρύθηκε στις αρχές του 19ου αιώνα από τον Κόμη Τίτους Ντζιαουίνσκι, εμπλουτίστηκε αργότερα με νέα είδη και ποικιλίες από τους κληρονόμους του, τον γιο του, Γιαν Κάντι Ντζιαουίνσκι και τον εγγονό, Βουντίσουαφ Ζαμόισκι. Είναι το μεγαλύτερο και παλαιότερο δενδροκομείο στην Πολωνία και το τέταρτο μεγαλύτερο δενδροκομείο στην Ευρώπη, με πάνω από 3.300 είδη δέντρων και θάμνων.
Δημαρχεία του Κούρνικ και του Μπνιν. Του Κούρνικ χτίστηκε το 1907 ως νεομπαρόκ δημαρχείο. Το Μπνιν είναι ένα κομμάτι αυθεντικής της ύστερης μπαρόκ αρχιτεκτονικής του 18ου αιώνα.
Βιβλιοθήκη του Κούρνικ (Bibliotheca Cornicensis), μια από τις πιο διάσημες πολωνικές βιβλιοθήκες, που ιδρύθηκε από τον Τίτους Ντζιαουίνσκι το 1828. Επί του παρόντος, η βιβλιοθήκη, παρόλο που λεηλατήθηκε από τους Γερμανούς Ναζί κατά το Β΄ Παγκόσμιο Πόλεμο, είναι μία από τις πέντε μεγαλύτερες βιβλιοθήκες στην Πολωνία και περιέχει περίπου 400.000 τόμους, συμπεριλαμβανομένων 30.000 βιβλίων άνω των 150 ετών και 14.000 χειρόγραφων. Από το 1953 αποτελεί τμήμα της Εθνικής Βιβλιοθήκης της Πολωνίας.
Αθλητισμός
Η τοπική ποδοσφαιρική ομάδα είναι η Κοτβίτσα Κούρνικ. Αγωνίζεται στα κατώτερα πρωταθλήματα.
↑Atlas historyczny Polski. Wielkopolska w drugiej połowie XVI wieku. Część I. Mapy, plany (στα Πολωνικά). Βαρσοβία: Ινστιτούτο Ιστορίας Πολωνικής Ακαδημίας Επιστημών. 2017. σελ. 1β.
↑Γκροχοβίνα, Σίλβια (2017). Cultural policy of the Nazi occupying forces in the Reich district Gdańsk–West Prussia, the Reich district Wartheland, and the Reich district of Katowice in the years 1939–1945. Τόρουν. σελ. 96. ISBN978-83-88693-73-1.
↑ 6,06,1Βαρντζίνσκα, Μάρια (2009). Był rok 1939. Operacja niemieckiej policji bezpieczeństwa w Polsce. Intelligenzaktion (στα Πολωνικά). Βαρσοβία: Ινστιτούτο Εθνικής Μνήμης. σελ. 194.