Τα αποτελέσματα των περσινών εκλογών, του Οκτωβρίου 2020, ακυρώθηκαν κατόπιν λαϊκών διαδηλώσεων και ταραχών. Μετά την προεδρική εκλογή και το δημοψήφισμα του 2021, ο Σαντίρ Τζαπάροφ έγινε Πρόεδρος και υπέγραψε τον νέο εκλογικό νόμο, σύμφωνα με τον οποίον τα μέλη του Ανώτατου Συμβουλίου μειώθηκαν από 120 σε 90. Παράλληλα εισήχθησαν και άλλες αλλαγές στο εκλογικό σύστημα.[3]
Στις εκλογές συμμετείχαν 21 πολιτικά κόμματα (συνολικά 1.015 υποψήφιοι). 284 υποψήφιοι διεκδίκησαν τις μονοεδρικές περιφέρειες του πλειοψηφικού, από τους οποίους οι 12 ήταν γυναίκες. Την διεξαγωγή παρακολούθησαν εγχώριοι και διεθνείς παρατηρητές, από 56 χώρες και 5 ΜΚΟ. Οι κάλπες άνοιξαν από τις 8 το πρωί μέχρι τις 8 το βράδυ σε 2.435 εκλογικά κέντρα σε όλην την χώρα και 59 στο εξωτερικό, για τους 3,7 εκατομμύρια εγγεγραμμένους ψηφοφόρους.[4]
Το νεοσύστατο κόμμα Πατρική Γη Κιργιζία ήρθε πρώτο στις εκλογές με το 19,08% των (έγκυρων) ψήφων (ή 17,3% του συνολικού αριθμού ψήφων). Μετά τις εκλογές 87 μέλη μπήκαν στο Ανώτατο Συμβούλιο και 3 έδρες του πλειοψηφικού έμειναν κενές.[5][6] Στην πρώτη συνεδρίαση του Ανώτατου Συμβουλίου, στις 29 Δεκεμβρίου 2021, έγινε η ορκωμοσία των νέων μελών.[7] Ο Ταλάντ Μαμίτοφ επανεξελέγη Πρόεδρος του Ανώτατου Συμβουλίου, με 63 ψήφους υπέρ, αυτήν την φορά από το κόμμα Ενότητα.[8]
Εκλογικό σύστημα
Τα 90 μέλη του Ανώτατου Συμβουλίου εκλέγονται με δημοκρατικές, άμεσες εκλογές, με καθολική και μυστική ψηφοφορία, για πενταετή θητεία. Σύμφωνα με το νέο εκλογικό νόμο:[3][4]
τα 54 μέλη εκλέγονται με αναλογική εκπροσώπηση από μία ενιαία εκλογική περιφέρεια που καλύπτει όλην την επικράτεια. Οι εκλογείς ψηφίζουν από ανοιχτές λίστες πολιτικών κομμάτων, δηλαδή αφού επιλέξουν το κόμμα που θα ψηφίσουν πρέπει να επιλέξουν και σε ποιόν υποψήφιο θα βάλουν τον σταυρό προτίμησης. Το εκλογικό όριο είναι 5% του συνολικού αριθμού ψήφων, και 0,5% σε κάθε μία από τις 7 διοικητικές περιφέρειες και στις πόλεις Ος και Μπισκέκ.[9]
Κάθε εκλογέας βάζει δύο σταυρούς προτίμησης, έναν για την εθνική εκπροσώπηση και έναν για το τοπικό πλειοψηφικό.
Δικαίωμα ψήφου έχουν όλοι οι πολίτες της Κιργιζίας, ηλικίας άνω των 18 ετών, υπό την προϋπόθεση να έχουν εγγραφεί στον κατάλογο ψηφοφόρων.
Δικαίωμα υποψηφιότητας έχουν όλοι οι πολίτες της Κιργιζίας, ηλικίας άνω των 25 ετών, υπό την προϋπόθεση να έχουν πτυχίο πανεπιστημίου και καθαρό ποινικό μητρώο. Τουλάχιστον 30% των υποψηφίων ενός κόμματος πρέπει να είναι γυναίκες, τουλάχιστον 15% πρέπει να είναι ηλικίας μικρότερης των 35 ετών, τουλάχιστον 15% πρέπει να είναι εθνικής μειονότητας και τουλάχιστον 2 υποψήφιοι πρέπει να είναι άτομα με αναπηρία.[4]
↑Στις εκλογικές περιφέρειες 27 και 29 του πλειοψηφικού οι περισσότεροι ψήφισαν λευκό. Στην εκλογική περιφέρεια 31 το αποτέλεσμα ακυρώθηκε.
Μετά τις εκλογές
Μετά τις εκλογές η αντιπολίτευση έκανε λόγο για εκλογική «νοθεία» και ζήτησε να ακυρωθούν τα αποτελέσματα.[12]
Τα αποτελέσματα για τις 2 από τις 36 έδρες του πλειοψηφικού, για τις εκλογικές περιφέρειες 27 και 29 που βρίσκονται στο Μπισκέκ, ακυρώθηκαν. Ο λόγος ήταν ότι σε αυτές τις περιφέρειες οι περισσότεροι ψήφισαν λευκό. Σε αυτές τις δύο περιφέρειες έχει προγραμματιστεί νέα εκλογή για τις 27 Φεβρουαρίου 2022.[13][5][14] Στην 31η μονοεδρική περιφέρεια του πλειοψηφικού η εκλογική επιτροπή ακύρωσε τη νίκη του Σακάρεφ για λόγους ιθαγένειας.[15][16]
Στις 15 Δεκεμβρίου 2021 τέθηκε σε ισχύ η απόφαση για ποσόστωση γυναικών στα αποτελέσματα των εκλογών. Συνεπώς, ένας από τους βουλευτές του κόμματος Συμμαχία, ο Ζάναρ Ακάγιεφ, έχασε την έδρα του, η οποία μεταφέρθηκε αυτόματα σε μία γυναίκα του κόμματος.[17]
Στατιστικά εκλογών
Τα 18 από τα 87 εκλεγμένα μέλη (20,7%) είναι γυναίκες.
.gif)
.svg){kind=small}
.png){kind=small}