Ο Ματέο Ρέντσι, ένας ευσεβής Καθολικός,[9] πρώην αρχηγός της Ομάδας Ιταλών Καθολικών Προσκόπων και Οδηγητριών AGESCI,[10] και πολιτικά κεντρώος,[11] ξεκίνησε την πολιτική του σταδιοδρομία στο Ιταλικό Λαϊκό Κόμμα, ένα Χριστιανοδημοκρατικό,κεντρώο ως κεντροαριστερό κόμμα. Το 2002 το ΙΛΚ συγχωνεύτηκε με άλλα, για να ιδρυθεί το κόμμα "Η Δημοκρατία είναι Ελευθερία – Η Μαργαρίτα". Το 2004 ο Ματέο εξελέγη Πρόεδρος στην Επαρχία της Φλωρεντίας. Το 2007 η Μαργαρίτα συγχωνεύτηκε με άλλα κόμματα για να ιδρυθεί το Δημοκρατικό Κόμμα.[12] Το 2009 ο Ματέο εξελέγη Δήμαρχος της Φλωρεντίας.[13] Ο Ρέντσι ήταν συχνός και δριμύς κριτικός της ηγεσίας του ΔΚ, ιδιαίτερα του Πιερ Λουίτζι Μπερσάνι. Χαρακτηρίστηκε ως il Rottamatore,[14] που σημαίνει Καταστροφέας[15] (παλαιών ηγετών και ιδεών), επειδή υποστήριξε την ολοκληρωτική αλλαγή του κόμματος, καθώς και μεταρρυθμιστής και εκσυγχρονιστής.[16][17][18] Έγινε, επίσης, γνωστός για τους "Ρεντσιάνους" , την παράταξη των οπαδών του .[19]
Το 2012 ο Ρέντσι ήταν υποψήφιος για την ηγεσία της κεντροαριστερής πολιτικής Συμμαχίας "Ιταλία. Κοινό Καλό." Το σύνθημά της προεκλογικής του εκστρατείας ήταν "Τώρα!".[20] Ήρθε δεύτερος, συγκεντρώνοντας το 39,1% των ψήφων, ενώ αρχηγός εγινε ο Μπερσάνι (60,9%). Τότε κυκλοφόρησαν φήμες για την ίδρυση ενός νέου κόμματος από τον Ρέντσι,[21] που σταμάτησαν όταν εξελέγη γραμματέας του Δημοκρατικού Κόμματος, τον Δεκέμβριο του 2013. Την 22η Φεβρουαρίου 2014 ο Ματέο Ρέντσι έγινε ο 56ος Πρωθυπουργός της Ιταλίας, και σε ηλικία 39 ετών ήταν ο νεαρότερος Πρωθυπουργός στην πολιτική Ιστορία της χώρας.[22] Τον Μάιο του 2014 ηγήθηκε του κόμματος στις εκλογές για το Ευρωπαϊκό Κοινοβουλίο, και κατάφερε μεγάλη επιτυχία συγκεντρώνοντας το 40,8% των ψήφων (31 από τις 73 έδρες).[23][24] Η Κυβέρνηση του Ρέντσι πρότεινε κάποιες συνταγματικές τροποποιήσεις, που όμως καταψηφίστικαν στο Ιταλικό συνταγματικό δημοψήφισμα του 2016, με ποσοστό 59,1% που ψήφισε "Όχι" έναντι του 40,9% που ψήφισε "Ναι". Κατόπιν αυτού, ο Ρέντσι υπέβαλλε την παραίτησή του από τη θέση του Πρωθυπουργού, στον Πρόεδρο Σέρτζιο Ματαρέλα. Αντικαταστάθηκε από τον Πάολο Τζεντιλόνι, που έγινε ο 57ος Πρωθυπουργός της Ιταλίας.[25]
Στις γενικές εκλογές του 2018,[26] το Δημοκρατικό Κόμμα συμμετείχε με το σύνθημα "Εμπρός, Μαζί",[27][28] και έχασε συγκεντρώνοντας το 18,7% των ψήφων μόνο. Κατόπιν αυτού, ο Ρέντσι παραιτήθηκε από τη θέση του Γραμματέα του ΔΚ.[29][30][31] Τον Μάρτιο του 2019, διεξήχθησαν οι εκλογές για την ηγεσία του Δημοκρατικού Κόμματος. Κέρδισε ο Νικόλα Τζινγκαρέτι συγκεντρώνοντας το 66% των ψήφων, του οποίου, όμως, η εκστρατεία με σύνθημα "Ο Άνθρωπος Πρώτα" ήταν εντελώς αντίθετη με τις πολιτικές των "Ρεντσιανών".[32][33][34]
Την 16η Σεπτεμβρίου, σε μια συνέντευξή του στην Ιταλική ημερήσια εφημερίδα la Repubblica, ο Ρέντσι ανακοίνωσε την πρόθεσή του να εγκαταλείψει το Δημοκρατικό Κόμμα. [40] Το απόγευμα, από την εκπομπή "Από πόρτα σε πόρτα", ανακοίνωσε επίσημα την ίδρυση του κόμματος "Ιτάλια Βίβα", [41] και την υποστήριξή του στην κυβέρνηση του Κόντε.[42] Μία ομάδα από 24 βουλευτές και 12 γερουσιαστές του ΔΚ ακολούθησε τον Ρέντσι στο νέο κόμμα του, μεταξύ των οποίων: η Μαρία Έλενα Μπόσκι, ο Ρομπέρτο Τζιακέτι, η Υπουργός Γεωργίας Τερέζα Μπελανόβα και η Υπουργός Οικογένειας και Ίσων Ευκαιριών Έλενα Μπονέτι.[43][44] Στο Ιτάλια Βίβα προσχώρησαν ακόμα 3 γερουσιαστές και ένας βουλευτής από άλλα κόμματα[45][46][47][48]
H ηγεσία του Δημοκρατικού Κόμματος εξέφρασε δυσαρέσκεια για τη διάσπαση: ο Τζινγκαρέτι την χαρακτήρισε ως "λάθος" [49] και ο Ντάριο Φραντσεσκίνι ως ένα "μεγάλο πρόβλημα".[50][51]Ο Μπέπε Γκρίλο, ο ιδρυτής του Κ5Α, χαρακτήρισε τις ενέργειες του Ρέντσι ως «μία πράξη ναρκισσισμού».[52] Ο Πρωθυπουργός Κόντε εξέφρασε αμηχανία, λέγοντας ότι ο Ρέντζι "έπρεπε να [τον] ενημερώσει προτού σχηματιστεί η κυβέρνηση".[53][54][55][56]
Η δόμηση του Ιτάλια Βίβα βασίστηκε κατά πολύ στις "Επιτροπές Πολιτικής Δράσης" του φιλελεύθερου κινήματος "Επιστροφή στο Μέλλον", που ξεκίνησε ο Ρέντσι το 2018 στο πλαίσιο του "9ου ΣυνεδρίουΛεοπόλντα" στη Φλωρεντία,[57] και ήταν ένα πρώτο βήμα στην ίδρυση του νέου κόμματος.[58] Ο συντονιστής των επιτροπών, ο Έτορε Ροζάτο, ανέλαβε τη θέση του συντονιστή και στο νέο κόμμα. [59] Τον Οκτώβριο του 2019, στο "10ο Συνέδριο Λεοπόλντα", παρουσιάστηκε το λογότυπο του Ιτάλια Βίβα, που απεικονίζει έναν στυλιζαρισμένο γλάρο.[60][61]
Ο Νικόλα Ντάντι, ο πρώτος ευρωβουλευτής του Ιτάλια Βίβα, έχει ενταχθεί στην ομάδα Ανανεώστε την Ευρώπη.[62] Ο Σάντρο Γκόζι, ο πρώην υφυπουργός Ευρωπαϊκών Υποθέσεων στην κυβέρνηση του Ρέντζι και μέλος του Ιτάλια Βίβα,[63] συμμετείχε στις Γαλλικές εκλογές για το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο του 2019 με το κόμμα Η Δημοκρατία Μπροστά! του Μακρόν, και κερδίζοντας μία έδρα έγινε ο δεύτερος ευρωβουλευτής του Ιτάλια Βίβα.[64]
Πολιτική ιδεολογία
Το Ιτάλια Βίβα θεωρείται ως ένα φιλελεύθερο και "ρεφορμιστικό" κόμμα.[65] Το καταστατικό με τις Αξίες του κόμματος είναι εμπνευσμένο από τις δημοκρατικές και αντιφασιστικές αξίες που εκφράζονται στο Σύνταγμα της Ιταλίας, στον Χάρτη των Θεμελιωδών Δικαιωμάτων της Ευρωπαϊκής Ένωσης και στην Οικουμενική Διακήρυξη για τα Ανθρώπινα Δικαιώματα.[66] Υποστηρίζει την ισότητα των φύλων, την αλληλεγγύη, την ελευθερία του λόγου και του τύπου, την διάθεση αλλαγής, την καινοτομία, την ειρήνη και τον διάλογο, την εργασία, την ασφάλεια, την προστασία του περιβάλλοντος και της πολιτιστικής κληρονομιάς. Καταπολεμά τις ανισότητες και όλες τις μορφές διακρίσεων, τον προστατευτισμό και τον σουβερκενισμό, το οργανωμένο έγκλημα και τη διαφθορά, την τρομοκρατία, τα αίτια που προκαλούν μοναξιά, περιθωριοποίηση και φοβίες. Τονίζει την σημασία της Ιταλικής και Ευρωπαϊκής υπερηφάνιας, της Ευρωπαϊκής ολοκλήρωσης και της παγκοσμιοποίησης, της αντιπροσωπευτικής, αποφασιστικής και διάφανης δημοκρατίας, της βιομηχανικής ανάπτυξης και των μεταρρυθμίσεων που εγγυώνται ένα μέλλον για όλους.[66][67][68]
Ο Ρέντσι περιέγραψε το κίνημά του ως «ένα νέο σπίτι, νεανικό, καινοτόμο και φεμινιστικό, από όπου ξεκινούν νέες ιδέες για την Ιταλία και την Ευρώπη».[69] Όπως δήλωσε, το Ιτάλια Βίβα μπορεί να συγκριθεί με το "Η Δημοκρατία Εν Κινήσει" του Εμανουέλ Μακρόν.[70][71]