Ο Ιλχάμ Αλίγιεφ (αζερικά: İlham Heydər oğlu Əliyev, 24 Δεκεμβρίου 1961-) είναι Αζέρος πολιτικός και πρόεδρος του Αζερμπαϊτζάν. Διετέλεσε πρωθυπουργός από τον Αύγουστο ως το τέλος Οκτωβρίου του 2003. Στις προεδρικές εκλογές της 15ης Οκτωβρίου του 2003 αναδείχθηκε νικητής, με 77,97% των ψήφων και ανέλαβε καθήκοντα στις 31 Οκτωβρίου, διαδεχόμενος τον πατέρα του, Χεϊντάρ Αλίγιεφ, στην προεδρία της χώρας. Επανεξελέγη τον Οκτώβριο του 2008 , τον Οκτώβριο του 2013, τον Απρίλιο του 2018 και τον Φεβρουάριο του 2024.
Βιογραφία
Γεννήθηκε στο Μπακού στις 24 Δεκεμβρίου του 1961 και είναι γιος του Χεϊντάρ Αλίγιεφ. Ολοκλήρωσε τη βασική του εκπαίδευση στη γενέτειρά του και έκανε διδακτορικό στην Ιστορία, στο Κρατικό Ινστιτούτο Διεθνών Σχέσεων της Μόσχας. Στη συνέχεια δίδαξε εκεί. Παντρεύτηκε τη Μεχριμπάν Αλίεβα (Mehriban Aliyeva) και απέκτησαν τρία παιδιά.
Μετά την κατάρρευση της ΕΣΣΔ, το 1991, ο Ιλχάμ άσκησε επιχειρηματική δραστηριότητα στη Μόσχα και μετά στην Κωνσταντινούπολη από το 1991 ως το 1994. Στο μεταξύ, πληροφορίες στα ΜΜΕ άρχισαν να τον παρουσιάζουν ως "άρχοντα" του τζόγου και των γυναικών και ότι ήταν χρεωμένος σε έναν Τούρκο ιδιοκτήτη καζίνο. Ο πατέρας του ήταν δυσαρεστημένος με την εικόνα που καλλιεργούσε ο γιος του σαν πλέι μπόι. Ο Χεϊντάρ Αλίγιεφ αποφάσισε να δράσει και το 1998 διέταξε το κλείσιμο όλων των καζίνων στο Αζερμπαϊτζάν.[8]
Το Μάιο του 1994 ο Ιλχάμ διορίστηκε αντιπρόεδρος της Κρατικής Εταιρείας Πετρελαίων και εξελέγη βουλευτής μέλος της Milli Majlis την επόμενη χρονιά. Αργότερα έγινε πρόεδρος της Ολυμπιακής Επιτροπής της χώρας του και επικεφαλής της αντιπροσωπείας του κράτους στο Συμβούλιο της Ευρώπης. Τον Αύγουστο του 2003 διορίστηκε πρωθυπουργός, μόλις δύο μήνες πριν διεξαχθούν οι προεδρικές εκλογές. Ο ασθενής πατέρας του παραιτήθηκε για λόγους υγείας τον Οκτώβριο του 2003 και σε μία αμφιλεγόμενη κίνηση, όρισε το γιο του, ως ανεξάρτητο υποψήφιο και μάλιστα μοναδικό για το προεδρικό αξίωμα.
Προεδρικές εκλογές 2003
Οι εκλογές που διεξήχθησαν στις 15 Οκτωβρίου του 2003 έδωσαν τη νίκη στον Αλίγιεφ, με 76,84% των ψήφων. Η αντιπολίτευση όμως αρνήθηκε να αναγνωρίσει το αποτέλεσμα και τον κατηγόρησε για διαφθορά, πραγματοποιώντας αντικυβερνητικές διαδηλώσεις διαμαρτυρίας. Εκατοντάδες διαδηλωτών ξυλοκοπήθηκαν από την αστυνομία και έπειτα συνελήφθησαν. Ο Αλίγιεφ ανέλαβε καθήκοντα στις 31 Οκτωβρίου του 2003 και υποστηρίχθηκε από τις ΗΠΑ.[9]
Αντίθετα, η διεθνής κοινότητα άσκησε εντονότατη κριτική για τον τρόπο διεξαγωγής των εκλογών, κάνοντας λόγο για εκλογές που δεν είχαν διεξαχθεί με βάση τα διεθνή πρότυπα. Οι παρατηρητές του ΟΑΣΕ ανέφεραν πολλά προβλήματα κατά τη διαδικασία της ψηφοφορίας.[10] Η οργάνωση Human Rights Watch κατήγγειλε ότι οι τοπικές μη κυβερνητικές οργανώσεις είχαν αποκλειστεί από την επίβλεψη των εκλογών.[11] Παράλληλα, πολλοί δημοσιογράφοι συνελήφθησαν και φυλακίστηκαν, επειδή άσκησαν επικρίσεις εναντίον του καθεστώτος.[12]
Προεδρία
Η αντιπολίτευση καταγγέλλει ότι στη διάρκεια της θητείας του Αλίγιεφ η κατάσταση στον τομέα των ανθρωπίνων δικαιωμάτων δε βελτιώθηκε. Η κυβέρνηση συνέχισε να ασκεί πιέσεις προς τα ΜΜΕ και την αντιπολίτευση, στα μέλη της οποίας συνέχισε να απαγορεύεται να έχουν μαζικές συγκεντρώσεις, με εξαίρεση κάποια απομακρυσμένα μέρη στο Μπακού. Το Μάρτιο του 2005 το καθεστώς αποφυλάκισε τα κορυφαία στελέχη της αντιπολίτευσης, που είχαν συλληφθεί κατά τις διαδηλώσεις μετά τις εκλογές του 2003. Αυτό έγινε μόνο έπειτα από πιέσεις από πλευράς του Συμβουλίου της Ευρώπης και άλλων διεθνών οργανισμών.
Στις 26 Μαρτίου 2005 ο Αλίγιεφ εξελέγη επίσημα στην προεδρία του Νέου Κόμματος του Αζερμπαϊτζάν. Η αντιπολίτευση καταδίκασε την εκλογή του, καθώς ο πρόεδρος της χώρας, με βάση το Σύνταγμα, δεν πρέπει να ανήκει σε κάποιο πολιτικό κόμμα. Τον Απρίλιο του 2006 ο πρόεδρος επισκέφτηκε την Ουάσιγκτον.[13]
Επανεκλογή στις προεδρικές εκλογές 2008
Το 2008, στις προεδρικές εκλογές στις 15 Οκτωβρίου, επανεξελέγη με 88,73% των ψήφων. Οι προεδρικές εκλογές αποτέλεσαν μία "σημαντική πρόοδο", αλλά δεν ανταποκρίθηκαν σε όλες τις δεσμεύσεις, όπως ανακοίνωσαν οι Ευρωπαίοι παρατηρητές.[14] Στις 24 Οκτωβρίου ορκίστηκε για μία ακόμα θητεία. Λίγους μήνες αργότερα μεθόδευσε την παραμονή του στο προεδρικό αξίωμα με τη διεξαγωγή δημοψηφίσματος, με βάση το οποίο οι θητείες που θα μπορεί πλέον να υπηρετήσει κάποιος στο προεδρικό αξίωμα δεν έχουν όριο. Η πρόταση εγκρίθηκε από το 92% των πολιτών σε δημοψήφισμα στις 18 Μαρτίου του 2009.
Προεδρικές εκλογές 2013
Οι επόμενες προεδρικές εκλογές διεξήχθησαν στις 9 Οκτωβρίου 2013. Ο Ιλχάμ επανεξελέγη για τρίτη συνεχόμενη θητεία και η νίκη του ανακοινώθηκε προτού ανοίξουν οι κάλπες, μέσω εφαρμογής για έξυπνα κινητά τηλέφωνα που λάνσαρε η εκλογική επιτροπή. Η εν λόγω εφαρμογή έδωσε στον Αλίγιεφ ποσοστό 72,6%[15]. Οι παρατηρητές του ΟΑΣΕ ανέφεραν "σημαντικά προβλήματα" κατά την εκλογική διαδικασία.[16] Σύμφωνα με τα επίσημα αποτελέσματα, ο Αλίγιεφ επανεξελέγη πρόεδρος με ποσοστό 84,5% των ψήφων.
Προεδρικές εκλογές 2018
Ο Αλίεφ επανεξελέγη πρόεδρος με ποσοστό 86% στις προεδρικές εκλογές που διεξήχθησαν τον Απρίλιο του 2018.[17]
Προεδρικές εκλογές 2024
Ο Ιλχάμ Αλίεφ ανακηρύχθηκε νικητής των εκλογών του 2024 εξασφαλίζοντας ποσοστό άνω του 90% των ψήφων.[18]
Πολεμική
Το 2008 ο Αλίγιεφ δήλωσε ότι το Ναγκόρνο-Καραμπάχ δεν πρόκειται ποτέ να γίνει ανεξάρτητο και ότι η Αρμενία θα πρέπει να το δεχτεί ως πραγματικότητα. Ανέφερε επίσης ότι το 1918 το Γερεβάν δεν παραχωρήθηκε στους Αρμένιους, αλλά οι τελευταίοι ήταν φιλοξενούμενοι εκεί. "[19]
Αναπαράσταση στα ΜΜΕ
Στην ταινία του 2006 Μπόρατ (Borat: Cultural Learnings of America for Make Benefit Glorious Nation of Kazakhstan), η φωτογραφία του Αλίγιεφ διακρίνεται στους τίτλους με τους συντελεστές. Στην ταινία υποτίθεται ότι ο Αλίγιεφ είναι ο απολυταρχικός πρόεδρος του Καζακστάν. Στην πραγματικότητα ο τελευταίος είναι ο Νουρσουλτάν Ναζαρμπάγιεφ.
Παραπομπές
- ↑ Εθνική Βιβλιοθήκη της Γερμανίας: (Γερμανικά) Gemeinsame Normdatei. Ανακτήθηκε στις 24 Ιουνίου 2015.
- ↑ www.workwithdata.com/person/ilham-aliyev-1961. Ανακτήθηκε στις 27 Σεπτεμβρίου 2024.
- ↑ «Ильхам Гейдар оглы Алиев». president.az.
- ↑ «Honorary Doctorates». (Αγγλικά) Ινστιτούτου Διεθνών Σχέσεων Μόσχας. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 29 Ιουνίου 2019. Ανακτήθηκε στις 29 Ιουνίου 2019.
- ↑ (Ιταλικά) quirinale.it. 351493. Ανακτήθηκε στις 20 Μαΐου 2021.
- ↑ www.occrp.org/en/poy/2012/.
- ↑ «Olympedia» (Αγγλικά) 2006. 1200839. Ανακτήθηκε στις 17 Αυγούστου 2024.
- ↑ Central Asia Casinos & Gambling
- ↑ Travels in the Former Soviet Union
- ↑ «Microsoft Word - Final Report Azerbaijan 12-11-03.doc» (PDF). Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο (PDF) στις 1 Απριλίου 2009. Ανακτήθηκε στις 15 Οκτωβρίου 2008.
- ↑ HTML format
- ↑ «Reporters Without Borders condemns Human lack of governmental care for Human Rights in Azerbaijan». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 27 Νοεμβρίου 2006. Ανακτήθηκε στις 24 Μαρτίου 2007.
- ↑ ISN Security Watch - Mr Aliyev goes to Washington
- ↑ Presidential Elections in Azerbaijan Election Observation Delegation –13 16 October 2008. Report by Mrs Marie Anne Isler Beguin - Chairperson of the Delegation.
- ↑ ΑΖΕΡΜΠΑΪΤΖΑΝ - Η ΝΙΚΗ ΤΟΥ ΑΛΙΕΦ ΠΡΟΗΓΗΘΗΚΕ ΤΩΝ ΕΚΛΟΓΩΝ!, Τα Νέα, 11-10-2013 (ηλεκτρονική έκδοση)
- ↑ Εκλογές νοθείας στο Αζερμπαϊτζάν ελέω υδρογονανθράκων, Ελευθεροτυπία, ηλεκτρονική έκδοση, 10-10-2013.
- ↑ Azerbaijan: Aliyev wins 7-year term on top of 15 served Αρχειοθετήθηκε 2018-04-14 στο Wayback Machine. ABC News, 11-4-2018
- ↑ Aslanqızı, Aysel (7 Φεβρουαρίου 2024). «MSK səsvermənin ilkin nəticələrini elan etdi:İlham Əliyev 92,1% səslə liderdir». Report İnformasiya Agentliyi (στα Αζερμπαϊτζανικά). Ανακτήθηκε στις 7 Φεβρουαρίου 2024.
- ↑ Azerbaijani president: Armenians are guests in Yerevan Αρχειοθετήθηκε 2009-06-12 στο Wayback Machine., REGNUM News Agency,17-1-2008
- Forrest, Brett (28-11-2005). "Over A Barrel in Baku". Fortune, pp. 54–60.
Karl Rahder, "Mr. Aliyev Goes to Washington," ISN Security Watch, 5 Μαΐου 2006, http://www.isn.ethz.ch/news/sw/details.cfm?id=15721 accessed Μάιος 2007
Εξωτερικοί σύνδεσμοι