Το λήμμα παραθέτει τις πηγές του αόριστα, χωρίς παραπομπές. Βοηθήστε συνδέοντας το κείμενο με τις πηγές χρησιμοποιώντας παραπομπές, ώστε να είναι επαληθεύσιμο. Το πρότυπο τοποθετήθηκε χωρίς ημερομηνία. Για τη σημερινή ημερομηνία χρησιμοποιήστε: {{χωρίς παραπομπές|30|10|2024}}

Συντεταγμένες: 37°58′53.8″N 23°43′59.5″E / 37.981611°N 23.733194°E / 37.981611; 23.733194

Θέατρο Ακροπόλ
Είδος	θέατρο
Γεωγραφικές συντεταγμένες	37°58′54″N 23°44′0″E
Χώρα	Ελλάδα
δεδομένα (π)

Το Θέατρο Ακροπόλ είναι ιστορικό θέατρο της Αθήνας, ταυτισμένο με την ιστορία της ελληνικής επιθεώρησης. Στο θεατρικό του σανίδι ανέβηκαν και μεσουράνησαν από τις αρχές της δεκαετίας του 1950 έως τη δεκαετία του 1990 «ιερά τέρατα» της επιθεώρησης, όπως ο Βασίλης Αυλωνίτης, η Ρένα Βλαχοπούλου, η Σπεράντζα Βρανά, η Ρένα Ντορ, η Καίτη Μπελίντα, η Καλή Καλό, ο Αλέκος Λειβαδίτης, ο Κούλης Στολίγκας, ο Ράλλης Αγγελίδης, ο Σωτήρης Μουστάκας, η Μπέτυ Μοσχονά, ο Γιώργος Δαμασιώτης, ο Νίκος Σταυρίδης, η Γεωργία Βασιλειάδου, ο Γιάννης Γκιωνάκης, ο Γιώργος Κωνσταντίνου, ο Ορέστης Μακρής, ο Νίκος Ρίζος, ο Θανάσης Βέγγος, ο Χάρρυ Κλυνν, ο Χρόνης Εξαρχάκος και πολλοί άλλοι.

Η ιστορία του Θεάτρου ξεκίνησε το 1934, όταν η παλιά καρβουναποθήκη της οδού Ιπποκράτους μετατράπηκε σε θεατρικό χώρο και φιλοξενούσε ιταλικά βαριετέ και περιπλανώμενους θιάσους. Το 1941 με την είσοδο των Γερμανών, μετατράπηκε σε θερινό θέατρο, στο οποίο μεταξύ άλλων ανέβηκαν η θρυλική κατοχική επιθεώρηση "Μπλε και άσπρο" και το πρώτο θεατρικό έργο του Νίκου Τσιφόρου "Η πινακοθήκη των ηλιθίων" (1944).

Μετά το πέρας του πολέμου και τη λήξη του εμφυλίου, το Ακροπόλ έγινε συνώνυµο του οικογενειακού λαϊκού θεάµατος, ιδιαίτερα όταν στις αρχές της δεκαετίας του 1950 ανέλαβε τη διεύθυνση ο θεατρικός επιχειρηματίας Βασίλης Μπουρνέλλης. Ο Μπουρνέλλης, με μια σειρά αρχιτεκτονικών παρεμβάσεων, έδωσε στο θέατρο τη σημερινή του μορφή, µε τις εξωτερικές εισόδους από δύο στοές, ενώ στο εσωτερικό προσέθεσε την ράμπα (γέφυρα πάνω από το χώρο της ορχήστρας), δημιούργησε θεωρεία και εξώστη, και ευρύχωρα παρασκήνια. Αλλά, εκτός από τις αρχιτεκτονικές παρεμβάσεις, ο Μπουρνέλλης, του προσέδωσε ένα ιδιαίτερο θεατρικό προφίλ, επιμένοντας στο ανέβασμα θεαματικών επιθεωρήσεων με εντυπωσιακά σκηνικά και κοστούμια, µεγάλες ορχήστρες, φαντασμαγορικά µπαλέτα και προπαντός στην επιλογή σπουδαίων και ταλαντούχων θεατρίνων και συγγραφέων.

Η καλλιτεχνική ιστορία του θεάτρου, ιδιαίτερα στην 40ετία μεταξύ του 1950 και του 1990, είναι ταυτισμένη με την ιστορία της ελληνικής επιθεώρησης. Τα κείμενα ήταν γραμμένα από κορυφαίους συγγραφείς της εποχής, όπως ο Ασημάκης Γιαλαμάς, ο Ναπολέων Ελευθερίου, ο Πάνος Παπαδούκας, ο Κώστας Πρετεντέρης, ο Ηλίας Λυμπερόπουλος, ο Γιώργος Οικονομίδης, ο Αλέκος Σακελλάριος, ο Χρήστος και ο Γιώργος Γιαννακόπουλος, ο Βασίλης Σπυρόπουλος, ο Γιώργος Ασημακόπουλος και πολλοί άλλοι. Σατίριζαν την πολιτική και κοινωνική επικαιρότητα με τόση αμεσότητα, ώστε η αναφορά και μόνο των τίτλων των έργων να αποτελεί βαρόμετρο των εκάστοτε λαϊκών πόθων και προσδοκιών.

Η πρώτη μεγάλη ιστορική επιθεώρηση, "Η Βασίλισσα της νύχτας", ανέβηκε το 1952, με την Ρένα Βλαχοπούλου, την Μπελίντα και την Σπεράντζα Βρανά. Θα ακολουθήσουν μεγάλες επιτυχίες, όπως "Να τι θα πει Αθήνα" (1953), "Σιγά και με το μαλακό" (1956), "Αλήθειες και ψευτιές" (1957), κ.ά., ενώ την περίοδο 1956-1962 ανέλαβε ως καλλιτεχνικός διευθυντής ο Βασίλης Αυλωνίτης.

Ξεχωριστή στιγμή για το θέατρο στάθηκε το 1963, όταν ο Μάνος Λοΐζος και ο Χρήστος Λεοντής έδωσαν εκεί την πρώτη τους μουσική συναυλία, την οποία προλόγισε ο Μίκης Θεοδωράκης. Την πρωτοχρονιά του 1964 ήρθε μια άλλη μεγάλη επιτυχία, όταν ο Στέλιος Καζαντζίδης και η Μαρινέλλα εμφανίσθηκαν στην επιθεώρηση του Γιώργου Οικονοµίδη "Αρχοντορεµπέτισσα", με αποτέλεσμα να "σπάσουν τα ταμεία". Για πολλές εβδομάδες η ουρά έφτανε από το ταµείο του θεάτρου µέχρι τη γωνία της οδού Ακαδηµίας.

Οι επιτυχίες θα συνεχισθούν με τις πολιτικές επιθεωρήσεις "Είκοσι θέατρα μαζί" (1964), "Αυτή η δραχμή είναι δική σου" (1964), "Αυλή και Πεζοδρόμιο" (1965), "Η δημοκρατία χορεύει" (1965), "Ραντεβού στις κάλπες" (1966), "Λαγοί με πετραχήλια" (1966), "Βρε που πάμε" (1967), "Άλλος για κούρεμα" (1968), "Να' τανε το '21" (1969), "Μίνι, μάξι και σι-θρού" (1970), "Χίππηδες και ντιρλαντάδες" (1971), και πολλές άλλες.

Η μετεωρική άνοδος του ΠΑΣΟΚ αναζωογόνησε το ενδιαφέρον για την επιθεώρηση, που γνώρισε μια τελευταία άνοιξη με τις παραστάσεις "Έρχεται ο Ανδρέας να φάει ο κόσμος κρέας" (1981), και "Να τι θέλει ο λαός" (1982). Ωστόσο, η πορεία του θεάτρου ανακόπηκε στα μέσα της δεκαετίας του '80, όταν σοβαρά προβλήματα υγείας του Μπουρνέλλη επέφεραν τελικά το θάνατο του στις 14 Μαρτίου 1984. Στο μεταξύ, και η επιθεώρηση είχε αρχίσει να χάνει τη λάμψη της και η οικονομική συγκυρία οδήγησε στην αντικατάσταση της ορχήστρας με ηχογραφημένη μουσική (playback).

Το φθινόπωρο του 1992, ήταν η τελευταία επιθεωρησιακή χρονιά του θεάτρου. Η Ρένα Βλαχοπούλου, στη δύση της καριέρας της και αυτή, εμφανίσθηκε για τελευταία φορά στη σκηνή του με την ευκαιρία του εορτασμού των 100 χρόνων της επιθεώρησης και ξανατραγούδησε παλιές επιθεωρησιακές επιτυχίες.

Από το 1994 ως το 2000 το Ακροπόλ θα ταυτιστεί µε την Μιμή Ντενίση, η οποία ανεβάζει εκεί τις παραστάσεις «Άννα Καρένινα», «Θεοδώρα, η αγία των φτωχών» και «Εγώ, η Λασκαρίνα». Στη συνέχεια και µέχρι τον Μάιο του 2010 το κτήριο, χρησιμοποιήθηκε ως ανακαινισμένη στέγη της Λυρικής Σκηνής για παραστάσεις οπερέτας.

Πρόσφατα ανακαινίσθηκε εκ νέου υπό τη διεύθυνση του νέου θεατρικού επιχειρηματία Φάνη Κιρκινέζου για να δημιουργηθεί ένας πολυχώρος με μεγάλη και μικρή σκηνή 800 θέσεων. Το πλήρως ανακαινισμένο θέατρο ξεκίνησε την καινούργια του περίοδο με το Διονύση Σαββόπουλο σε ένα θέαμα με τίτλο «Για να γίνει ο χρόνος καινούργιος» (2011).

Την σεζόν (φθινόπωρο-χειμώνας) 2014-2015 είχαν ανέβει δύο παιδικά θεατρικά. To "Annie" του Τόμας Μίχαν, σε σκηνοθεσία Θέμιδας Μαρσέλλου (με τους Άννα Παναγιωτοπούλου, Παύλο Χαϊκάλη, Βίκυ Καγιά και τον Γιάννη Σαββιδάκη κ.ά.) και το "Ψαρόσουπα" του Γιώργου Λεμπέση σε σκηνοθεσία Λευτέρη Γιοβανίδη (με τους Ρένο Χαραλαμπίδη, Σοφία Κουρτίδου κ.ά.). Τα τελευταία χρόνια το θέατρο Ακροπόλ φιλοξενεί μιούζικαλ θεατρικές παραστάσεις, όπως το Mamma mia!, το Hairspray και άλλες.

• Στάθης Βαλούκος, Η Κωμωδία, Αιγόκερως, Αθήνα 2001.
• Σπεράντζα Βρανά, Τολμώ, Εξάντας, Αθήνα 1981.
• Γιώργος Δημητρακόπουλος, Stage Voice, Η αναγέννηση του Ακροπόλ, εφ. Athens Voice, τχ. 366, 26/10/2011.
• Εφημερίδα Το Βήμα, "Ιστορία του Θεάτρου Ακροπόλ, 4 Μαρτίου 2011.
• Καλή Καλό, Όσα δεν πήρε ο άνεμος. Η αυτοβιογραφία μιας θεατρίνας, Άγρα, ΑΘήνα 1998.
• Τάκης Καλογερόπουλος, Λεξικό ελληνικής μουσικής, Γιαλλελή, Αθήνα 2001.
• Γιώργος Λαζαρίδης, Η Κυριακή των εκλογών, άρθρο στην εφ. Παρόν, 4/10/2009.
• Πλάτων Μαυρομούστακος, Το Θέατρο στην Ελλάδα 1940-2000. Μια επισκόπηση. Καστανιώτης, Αθήνα 2005.
• Λάκης Μιχαηλίδης, Έτσι γράφεται η επιθεώρηση, Σιδέρη, Αθήνα.
• Μανώλης Σειραγάκης, Το ελαφρύ μουσικό θέατρο στη μεσοπολεμική Αθήνα, Καστανιώτης, Αθήνα 2011.

• Επίσημη ιστοσελίδα του Θεάτρου Ακροπόλ