Συντεταγμένες: 37°38′15.922″N 21°37′43.457″E / 37.63775611°N 21.62873806°E / 37.63775611; 21.62873806

Εργαστήριο του Φειδία
Είδος	εθνικό ιστορικό μνημείο, συνεργείο[1] και ερείπια
Γεωγραφικές συντεταγμένες	37°38′16″N 21°37′43″E
Διοικητική υπαγωγή	Δήμος Αρχαίας Ολυμπίας
Τοποθεσία	Ολυμπία
Χώρα	Ελλάδα[2]
Έναρξη κατασκευής	4ος αιώνας π.Χ.[3]
Προστασία	αρχαιολογικός χώρος στην Ελλάδα
Πολυμέσα
δεδομένα (π)

Το Εργαστήριο του Φειδία βρίσκεται στην Αρχαία Ολυμπία, δυτικά του ιερού χώρου της Άλτεως, έξω από τον ιερό περίβολο και ακριβώς απέναντι από το Ναό του Δία.

Το Εργαστήριο του Φειδία οικοδομήθηκε το δεύτερο μισό του 5ου αι. π.Χ., όταν ο Φειδίας μετά τα έργα του στον Παρθενώνα πήγε στην Ολυμπία για να φιλοτεχνήσει το χρυσελεφάντινο άγαλμα στον Ναό του Δία. Ο Παυσανίας επισκέφθηκε το εργαστήριο τον 2ο αι. μ.Χ. και αναφέρει ότι στο εσωτερικό του υπήρχε βωμός όπου γίνονταν θυσίες σε όλους τους θεούς^[4].

ἔστι δὲ οἴκημα ἐκτὸς τῆς Ἄλτεως, καλεῖται δὲ ἐργαστήριον Φειδίου, καὶ ὁ Φειδίας καθ' ἕκαστον τοῦ ἀγάλματος ἐνταῦθα εἰργάζετο: ἔστιν οὖν βωμὸς ἐν τῷ οἰκήματι θεοῖς πᾶσιν ἐν κοινῷ. ὀπίσω δὲ ἀναστρέψαντι αὖθις ἐς τὴν Ἄλτιν ἐστὶν ἀπαντικρὺ τοῦ Λεωνιδαίου - Παυσανίου Ἑλλάδος Περιήγησις 5. Ἠλιακῶν Α'^[5]

Υπάρχει ένα κτήριο που βρίσκεται έξω της Άλτεως και ονομάζεται εργαστήριο του Φειδία και σε αυτό τον χώρο φιλοτέχνησε το άγαλμα του Διός , υπάρχει βωμός για όλους τους θεούς. αν γυρίζουμε πίσω για να πάμε στο χώρο της Άλτεως βρισκόμαστε δίπλα στο Λεωνιδαίο.

Το εργαστήριο χωριζόταν σε τρία κλίτη και πιθανολογείται ότι ο Φειδίας επεξεργαζόταν το χρυσελεφάντινο άγαλμα στο κεντρικό. Βρέθηκε μεγάλος αριθμός ευρημάτων όπως πήλινες μήτρες για την κατασκευή των πτυχώσεων του ιματίου του αγάλματος, τεμάχια ελεφαντοστού και ημιπολύτιμων λίθων, οστέινα εργαλεία χρυσοχοϊκής καθώς και γυάλινα φύλλα ανθεμίων. Πολύ σημαντικό εύρημα θεωρείται μία μικρή μελαμβαφή οινοχόη, η οποία φέρει στη βάση της χαραγμένη την επιγραφή ΦΕΙΔΙΟ ΕΙΜΙ, δηλαδή ανήκω στον Φειδία^[4]

Πάνω στους ορθοστάτες του αρχαίου κτηρίου, μεταξύ του 435 και 451 μ.Χ. κτίστηκε παλαιοχριστιανική βασιλική εκκλησία με τρία κλίτη και το ιερό της να βρίσκεται εκεί που ήταν η είσοδος του εργαστηρίου. Η εκκλησία αυτή θεωρείται η αρχαιότερη γνωστή παλιοχριστιανική βασιλική εκκλησία της Ηλείας, η οποία όμως καταστράφηκε από το σεισμό του 551 μ.Χ.^[4]

Το μνημείο καθαρίσθηκε αρχικά το 1829 από τα μέλη της γαλλικής αποστολής, την επονομαζόμενη «επιστημονική αποστολή του Μωριά». Από τότε υπήρχε η πεποίθηση ότι εκεί βρισκόταν και το εργαστήριο του Φειδία, η αποκάλυψη και μελέτη του οποίου ολοκληρώθηκε μεταπολεμικά, με τις γερμανικές ανασκαφές της δεκαετίας του 50^[6]. Το Ίδρυμα Μείζονος Ελληνισμού έχει δημιουργήσει εκπαιδευτικό διαδραστικό πρόγραμμα εικονικής πραγματικότητας με το όνομα «Το εργαστήρι του Φειδία», στα πλαίσια ενός ευρύτερου έργου για την Ολυμπία και τους Ολυμπιακούς Αγώνες.

Το εργαστήριο του Φειδία βρίσκεται στον αρχαιολογικό χώρο της Ολυμπίας^[7] που από το 1989 εντάχθηκε στον Κατάλογο Παγκόσμιας Κληρονομιάς της UNESCO.^[8]

• Ίδρυμα Μείζονος Ελληνισμού - Το εργαστήρι του Φειδία
• το εργαστήριο του Φειδία σε φωτογραφία από το archaiologia.gr
• το εργαστήριο του Φειδία στο tovima.gr, 1/2/2004