Διαδριατικός Αγωγός Φυσικού Αερίου

Διαδριατικός Αγωγός Φυσικού Αερίου
Είδοςαγωγός φυσικού αερίου και επιχείρηση
ΧώραΑλβανία, Ελλάδα και Ιταλία
Μήκος878 χλμ
Ιστότοπος
Επίσημος ιστότοπος
Commons page Πολυμέσα
δεδομένα (π)
Χαρτογραφική αποτύπωση της περιοχής από την οποία θα διέρχεται ο αγωγός φυσικού αερίου.

Ο Διαδριατικός ή Αδριατικός Αγωγός Φυσικού Αερίου (ΔΑΦΑ)[1] (αγγλικά: Trans Adriatic Pipeline, TAP) είναι ένας υπό κατασκευή αγωγός με σκοπό την μεταφορά φυσικού αερίου από τα κοιτάσματα του Αζερμπαϊτζάν στην Κασπία Θάλασσα. Θα περνά από την ελληνοτουρκική μεθόριο στη Θράκη και διασχίζοντας την Βόρεια Ελλάδα, θα περνά στην Αλβανία και στην συνέχεια υποθαλάσσια της Αδριατικής Θάλασσας στην Ιταλία. Από την Ιταλία, θα μπορεί να τροφοδοτεί και τις αγορές της Δυτικής Ευρώπης. Το κύριο κοίτασμα από το οποίο θα τροφοδοτείται ο αγωγός, θα είναι το πεδίο του κοιτάσματος Σαχ Ντενίζ ΙΙ στα ανοιχτά της Κασπίας Θάλασσας.[2]

Έως τις αρχές του 2019, οι εργασίες εκσκαφής σε Ελλάδα και Αλβανία είχαν ολοκληρωθεί σε ποσοστό 98% (758 σε σύνολο 765 χιλιομέτρων), με το συνολικό ποσοστό ολοκλήρωσης του αγωγού να ξεπερνά το 80%.[3]

Ιστορικό

Ο σχεδιασμός του έργου έγινε αρχικά από την ελβετική εταιρία ενέργειας EGL Group, που αργότερα αγοράστηκε από την Axpo. Η ανακοίνωση του έργου έγινε το 2003 και η μελέτη ολοκληρώθηκε τον Μάρτιο του 2006. Αρχικά, δύο πιθανές διαδρομές του αγωγού μεταφοράς στη νότια Βαλκανική είχαν μελετηθεί. Η βόρεια διαδρομή που θα περνούσε μέσω της Βουλγαρίας, της Βόρειας Μακεδονίας και της Αλβανίας και η νότια διαδρομή μέσω της Ελλάδας και της Αλβανίας. Τελικά επιλέχθηκε η νότια διαδρομή ως πιο πραγματοποιήσιμη. Έως τον Μάρτιο του 2007, o τελικός βασικός σχεδιασμός του έργου είχε ολοκληρωθεί.[4]

Στις 13 Φεβρουαρίου 2008, ο όμιλος επιχειρήσεων EGL Group και η νορβηγική εταιρία ενέργειας Statoil, υπέγραψαν μια συμφωνία ώστε να συσταθεί η κατασκευάστρια κοινοπραξία Trans Adriatic Pipeline AG με σκοπό την υλοποίηση του σχεδιασμού, την κατασκευή και την εκμετάλλευση του αγωγού μεταφοράς φυσικού αερίου.[5] Τον Ιούνιο του 2008, η κατασκευάστρια κοινοπραξία υπέγραψε ένα μνημόνιο συνεργασίας με τις ελληνικές αρχές για την κατασκευή του τμήματος του αγωγού από τη Θεσσαλονίκη μέχρι την ελληνοαλβανική μεθόριο.[6] Τον Ιανουάριο του 2009, η κοινοπραξία ολοκλήρωσε τη θαλάσσια έρευνά της, με σκοπό την επιλογή της βέλτιστης υποθαλάσσιας διαδρομής του μελλοντικού αγωγού.[7] Τον Μάρτιο του 2009, έγινε και η υπογραφή της συμφωνίας στρατηγικής σημασίας μεταξύ των κυβερνήσεων της Ιταλίας και της Αλβανίας, όπου επιβεβαιώθηκε η κοινή των δύο πλευρών στην υλοποίηση του αδριατικού αγωγού φυσικού αερίου.[8] Μια έρευνα αξιολόγησης της διαδρομής ξεκίνησε τον Ιούλιο του ιδίου έτους στην Αλβανία.[9] Μέχρι τον Ιανουάριο του 2010, η κατασκευάστρια κοινοπραξία ίδρυσε τα γραφεία αντιπροσώπευσής της στην Ελλάδα, στην Ιταλία και στην Αλβανία.[8] Τον Μάρτιο του 2010, υπέβαλε στις ιταλικές αρχές αίτηση για να έχει δικαίωμα πρόσβασης στο ιταλικό δίκτυο φυσικού αερίου.[10]

Τον Μάιο του 2010, ανακοινώθηκε η υπογραφή συμφωνίας με την γερμανική εταιρία διανομής ενέργειας E.ON, η οποία γίνεται εμπορικός εταίρος του έργου,[11] ενώ τον Ιούλιο του ιδίου έτους, η E.ON ολοκληρώνει την επιχειρηματική συμφωνία ως συνέταιρος.[12] Τον Νοέμβριο του 2010, η κατασκευάστρια κοινοπραξία ξεκίνησε τη μελέτη της για να αποτυπωθεί η βέλτιστη διαδρομή του αγωγού στη Βόρεια Ελλάδα, ώστε να συνταχθεί η μελέτη περιβαλλοντικών επιπτώσεων.[13] Τον Σεπτέμβριο του 2011, η Trans Adriatic Pipeline AG (TAP) χορήγησε στις τρεις χώρες υποδοχής του αγωγού, τις αιτήσεις λήψης των δεσμευτικών απαιτήσεων που υπέβαλε στην Ευρωπαϊκής Ένωσης, έτσι ώστε να διασφαλιστεί η πρόσβαση των τρίτων, η ρύθμιση των τιμών και το ιδιοκτησιακό διαχωρισμό που προβλέπεται.[14][15] Τον Φεβρουάριο του 2012, η κατασκευάστρια κοινοπραξία ήταν η πρώτη από αντίστοιχες κοινοπραξίες, που επιλέχθηκε να εισέλθει στη φάση αποκλειστικών διαπραγματεύσεων με την επενδυτική εταιρία εκμετάλλευσης του κοιτάσματος Shah Deniz Consortium.[16] Τον Αύγουστο του 2012, υπογράφηκε συμφωνία χρηματοδότησης από τη βρετανική BP, την αζερική SOCAR και τη γαλλική Total S.A., με τους μετόχους της κοινοπραξίας. Στη συμφωνία υπάρχει η δυνατότητα επέκτασης της χρηματοδότησης με ίδια κεφάλαια μέχρι το ποσοστό του 50% των απαιτήσεων χρηματοδότησης του έργου.[17] Στις 22 Νοεμβρίου 2012, υπογράφη μνημόνια κατανόησης μεταξύ της κοινοπραξίας TAP και της κοινοπραξίας εκμετάλλευσης του Αγωγού Φυσικού Αερίου της Ανατολίας (Trans-Anatolian gas pipeline), που καθόρισε το πλαίσιο συνεργασίας μεταξύ των δύο μερών.[18]

Οι δεσμευτικές απαιτήσεις χορηγήθηκαν τελικώς από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή στις 16 Μαΐου 2013[19][20] και στις 28 Ιουνίου του ιδίου έτους, επιβεβαιώθηκε η επιλογή της επενδυτικής εταιρίας εκμετάλλευσης του κοιτάσματος Shah Deniz II να συνεργαστεί με τη κοινοπραξία TAP, απορρίπτοντας το αντίστοιχο επενδυτικό σχέδιο του Ναμπούκο (Nabucco West).[21]

Πολιτική υποστήριξη

Μιας και θα παράσχει ενεργειακή ασφάλεια και θα αυξήσει τη παροχή αερίου στις Ευρωπαϊκές αγορές, το έργο του TAP υποστηρίζεται από τα Ευρωπαϊκά ιδρύματα και θεωρείται ως "Έργο κοινού ενδιαφέροντος" ως μέρος του Νοτίου Διαδρόμου Αερίου.[22][23] Στις 28 Σεπτεμβρίου 2012, η Ελλάδα, η Αλβανία και η Ιταλία, επικύρωσαν την πολιτική τους στήριξη στο έργο, μέσω της υπογραφής μνημονίου κατανοήσης.[24] Τον Φεβρουάριο 2013, η Ελλάδα, η Αλβανία και η Ιταλία, υπέγραψαν μια διακρατική συμφωνία.[25]

Τεχνικά χαρακτηριστικά

Ο αγωγός ξεκινά στα ελληνο-τουρκικά σύνορα στους Κήπους του Έβρου, όπου συνδέεται με τον Διανατολικό αγωγό αερίου. Θα διασχίζει την Ελλάδα, την Αλβανία και την Αδριατική Θάλασσα και θα εξέρχεται στην ακτή της Ιταλίας κοντά στο Σαν Φόκα. Το συνολικό μήκος του αγωγού θα είναι 867 χιλιόμετρα, από τα οποία 547 στην Ελλάδα, 211 στην Αλβανία, 104 υποθαλάσσια, και 5 χιλιόμετρα στην Ιταλία. Το υποθαλάσσιο τμήμα, ένα ιδιαίτερα απαιτητικό κομμάτι της κατασκευαστικής διαδικασίας, θα βρίσκεται σε μέγιστο βάθος 810 μέτρων.[26]

Η δυναμικότητα μεταφοράς του αγωγού ανέρχεται στα 10 δισεκατομμύρια κυβικά μέτρα φυσικού αερίου ετησίως, με τη δυνατότητα αύξησης της δυναμικότητας στα 20 δισεκατομμύρια κυβικά μέτρα.[5] Θα χρησιμοποιηθούν σωλήνες διαμέτρου 1.200 χιλιοστών για πίεση 95 bars (9,500 kPa) στο τμήμα της στεριάς και διαμέτρου 910 χιλιοστών για πίεση 145 bars (14,500 kPa) στο υποθαλάσσιο τμήμα.[26]

Η TAP σχεδιάζει επίσης την κατασκευή υπόγειου σταθμού αποθήκευσης αερίου στην Αλβανία, και παρέχει ως αντίκρυσμα 85 δισεκατομμύρια κυβικά μέτρα. Αυτά τα στοιχεία θα διασφαλίσουν επιπλέον ενεργειακή ασφάλεια στη νοτιοανατολική Ευρώπη.[27][28] Το συνολικό κόστος κατασκευής ανέρχεται στο ποσό του 1.5 δις ευρώ.[5] Η TAP δηλώνει έτοιμη για την έναρξη επιχειρήσεων για τις πρώτες εξαγωγές από το Σαχ Ντενίζ.

Εταιρεία κατασκευής

Ο Αδριατικός Αγωγός Φυσικού Αερίου, είναι μια κοινοπραξία με έδρα το Μπάαρ, στο καντόνι "Τσουγκ" της Ελβετίας, με σκοπό το σχεδιασμό και την κατασκευή του αγωγού.[29] Ο διευθύνων σύμβουλος της εταιρείας είναι ο Ian Bradshaw.[30] Η εταιρεία που έχει αναλάβει τη μελέτη, προμήθεια, κατασκευή και εγκατάσταση του υποθαλάσσιου τμήματος του αγωγού είναι η Saipem.[3]

Μέτοχοι της εταιρείας είναι οι BP (20%), SOCAR (20%), Snam (20%), Fluxys (19%), Enagas (16%) και Axpo (5%).[31]

Δείτε επίσης

Παραπομπές

  1. ↑ «Ενεργειακή Διπλωματία». Υπουργείο Εξωτερικών Ελληνικής Δημοκρατίας. Ανακτήθηκε στις 2 Φεβρουαρίου 2018. 
    «Ο Διαδριατικός Αγωγός Φυσικού Αερίου: Ερωτήσεις και Απαντήσεις σχετικά με το Έργο» (PDF). Trans Adriatic Pipeline AG. Ανακτήθηκε στις 2 Φεβρουαρίου 2018. 
    «Ο Aδριατικός Αγωγός Φυσικού Αερίου». Trans Adriatic Pipeline AG. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 8 Ιουνίου 2013. Ανακτήθηκε στις 21 Αυγούστου 2013. 
  2. ↑ Καζάνας Γεώργιος, Διαδριατικός Αγωγός (TAP): Προβλεπόμενη χάραξη και χωροθέτηση του συμπιεστή. Αξιολόγηση επιπτώσεων και εναλλακτικές - The Transadriatic Pipeline (TAP): Route and compressor’s location planned. Evaluation of impacts and alternatives, Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης, Πολυτεχνική Σχολή, Τμήμα Πολιτικών Μηχανικών, 2015
  3. ↑ 3,0 3,1 «TAP: Ολοκληρωμένες κατά 98% οι εργασίες εκσκαφής σε Ελλάδα και Αλβανία - ypodomes.com». www.ypodomes.com. Ανακτήθηκε στις 4 Φεβρουαρίου 2019. [νεκρός σύνδεσμος]
  4. ↑ EGL Group (13 Μαρτίου 2007). Natural gas pipeline through Adriatic achieves major milestone. Δελτίο τύπου. Ανακτήθηκε στις 21 Αυγούστου 2013. Αρχειοθετήθηκε 2012-03-08 στο Wayback Machine. «Αρχειοθετημένο αντίγραφο». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 8 Μαρτίου 2012. Ανακτήθηκε στις 21 Αυγούστου 2013. 
  5. ↑ 5,0 5,1 5,2 «StatoilHydro takes place at TAP table» (στα αγγλικά). Upstream (NHST Media Group). 13 Φεβρουαρίου 2008. http://www.upstreamonline.com/live/article148654.ece. Ανακτήθηκε στις 21 Αυγούστου 2013. 
  6. ↑ «TAP lays groundwork in Greece» (στα αγγλικά). Upstream (NHST Media Group). 19 Ιουνίου 2008. http://www.upstreamonline.com/live/article157399.ece. Ανακτήθηκε στις 18 Αυγούστου 2008. 
  7. ↑ Trans Adriatic Pipeline AG (22 Ιανουαρίου 2009). Marine survey in the Adriatic Sea to verify offshore route of the Trans Adriatic Pipeline. Δελτίο τύπου. Ανακτήθηκε στις 16 Ιουνίου 2009. Αρχειοθετήθηκε 2009-07-19 στο Wayback Machine. «Αρχειοθετημένο αντίγραφο». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 19 Ιουλίου 2009. Ανακτήθηκε στις 21 Αυγούστου 2013. 
  8. ↑ 8,0 8,1 «Trans-Adriatic Gas Pipeline Co. Opens Offices in Albania, Italy, Greece» (στα αγγλικά). SeeNews. 20 Ιανουαρίου 2010. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 2011-07-16. https://web.archive.org/web/20110716040018/http://www.seenews.com/news/latestnews/trans-adriaticpipelineopensofficesinalbania_italy_greece-115448/. Ανακτήθηκε στις 16 Ιουλίου 2010. 
  9. ↑ «Route assessment survey begins in Albania for Trans Adriatic Pipeline» (στα αγγλικά). Balkans.com Business News. 13 Ιουλίου 2009. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 2011-07-07. https://web.archive.org/web/20110707210030/http://www.balkans.com/open-news.php?uniquenumber=11360513. Ανακτήθηκε στις 18 Ιουλίου 2009. 
  10. ↑ «Trans Adriatic Pipeline taps into Italy's gas grid» (στα αγγλικά). Pipelines International. 17 Μαρτίου 2010. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 2011-07-24. https://web.archive.org/web/20110724005749/http://www.pipelineinternational.net/news/trans_adriatic_pipeline_taps_into_italys_gas_grid/034550/. Ανακτήθηκε στις 16 Ιουλίου 2010. 
  11. ↑ «E.ON Ruhrgas joins Trans Adriatic Pipeline» (στα αγγλικά). Oil and Gas Journal (PennWell Corporation). 21 Μαΐου 2010. (απαιτείται συνδρομή). Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 2020-08-07. https://web.archive.org/web/20200807101108/https://www.ogj.com/index/article-display/6312478879/articles/oil-gas-journal/transportation-2/pipelines/2010/05/e_on-ruhrgas_joins/QP129867/cmpid=EnlPipelineMay242010.html. Ανακτήθηκε στις 25 Μαΐου 2010. 
  12. ↑ «E.ON firms TAP stake» (στα αγγλικά). Upstream (NHST Media Group). 7 Ιουλίου 2010. http://www.upstreamonline.com/live/article220437.ece. Ανακτήθηκε στις 7 Ιουλίου 2010. 
  13. ↑ «Trans-Adriatic Pipeline begins route refinement study in northern Greece» (στα αγγλικά). European Energy Review. 23 Νοεμβρίου 2010. http://www.europeanenergyreview.eu/index.php?id=2556&zoek=trans%20adriatic. Ανακτήθηκε στις 1 Δεκεμβρίου 2010. [νεκρός σύνδεσμος]
  14. ↑ «Trans Adriatic Pipeline submits Third Party Access Exemptions in Albania, Greece & Italy» (στα αγγλικά). Energia.gr. Greece. 13 Σεπτεμβρίου 2011. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 2011-11-29. https://web.archive.org/web/20111129033942/http://energia.gr/article_en.asp?art_id=24869. Ανακτήθηκε στις 13 Σεπτεμβρίου 2011. 
  15. ↑ «Trans Adriatic Pipeline submits Independent Natural Gas application to Greek regulator» (στα αγγλικά). Offshore Magazine (PennWell Corporation). 15 Σεπτεμβρίου 2011. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 2018-10-30. https://web.archive.org/web/20181030090649/https://www.offshore-mag.com/articles/2011/09/trans-adriatic-pipeline0.html. Ανακτήθηκε στις 16 Σεπτεμβρίου 2011. 
  16. ↑ Geropoulos, Kostis (21 Φεβρουαρίου 2012). «TAP, Nabucco and SEEP still in EU pipeline race» (στα αγγλικά). New Europe. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 2012-04-30. https://web.archive.org/web/20120430105301/http://www.neurope.eu/article/tap-nabucco-and-seep-still-eu-pipeline-race. Ανακτήθηκε στις 14 Μαρτίου 2013. 
  17. ↑ Lewis, Barbara (9 Αυγούστου 2012). «BP, Socar, Total pledge to fund gas pipeline-TAP» (στα αγγλικά). Reuters. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 2013-04-11. https://archive.today/20130411181526/http://www.reuters.com/article/2012/08/09/nabucco-tap-idUSB5E8IH02920120809. Ανακτήθηκε στις 10 Μαρτίου 2013. 
  18. ↑ «TAP Managing Director: Cooperation with TANAP is milestone for Southern Gas Corridor progress» (στα αγγλικά). Trend News Agency. 7 Μαρτίου 2013. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 2013-03-11. https://web.archive.org/web/20130311112535/http://en.trend.az/capital/energy/2127265.html. Ανακτήθηκε στις 15 Μαρτίου 2013. 
  19. ↑ «Commission decision of 16.5.2013 on the exemption of the Trans Adriatic Pipeline from the requirements on third party access, tariff regulation and ownership unbundling laid down in Articles 9, 32, 41(6), 41(8) and 41(10) of Directive 2009/73/EC» (PDF) (στα Αγγλικά). Ευρωπαϊκή Επιτροπή. 16 Μαΐου 2013. Ανακτήθηκε στις 11 Ιουλίου 2013. 
  20. ↑ Gloystein, Henning (17 Μαΐου 2013). «TAP gas pipeline project gets vital legal approval» (στα αγγλικά) (PDF). Reuters. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 2013-06-12. https://web.archive.org/web/20130612030256/http://www.reuters.com/article/2013/05/17/energy-gas-pipelines-idUSL6N0DY2W320130517. Ανακτήθηκε στις 2013-07-11. 
  21. ↑ O'Cinneide, Eoin (28 Ιουνίου 2013). «TAP confirmed as Shah Deniz 2 winner» (στα αγγλικά). Upstream (NHST Media Group). http://www.upstreamonline.com/live/article1331128.ece. Ανακτήθηκε στις 11 Ιουλίου 2013. 
  22. ↑ (PDF) Gas Regional Investment Plan Southern Corridor 2012 - 2021. Annex B: Infrastructure Projects (Report). ENTSOG. 2012-01-30, p. 46. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 2016-03-25. https://web.archive.org/web/20160325121356/http://www.entsog.eu/public/uploads/files/publications/GRIPs/2012/GRIP_SC_AnnexB.pdf. Ανακτήθηκε στις 2013-02-27. 
  23. ↑ «Trans Adriatic Pipeline EU status». Trans Adriatic Pipeline (TAP) AG. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 18 Φεβρουαρίου 2013. Ανακτήθηκε στις 14 Μαρτίου 2013. 
  24. ↑ Agayev, Zulfugar (28 September 2012). «TAP Gas Pipeline Project Gains Support of Italy, Greece, Albania». Bloomberg. http://www.bloomberg.com/news/2012-09-28/tap-gas-pipeline-project-gains-support-of-italy-greece-albania.html. Ανακτήθηκε στις 13 March 2013. 
  25. ↑ European Commission (2013-02-13). Commissioner Oettinger welcomes the signature of an intergovernmental agreement on TAP. Δελτίο τύπου. Ανακτήθηκε στις 2013-03-14.
  26. ↑ 26,0 26,1 «Connecting Caspian Gas to European Markets. A summary of the Trans Adriatic Pipeline's Decision Support Package proposal to the Shah Deniz Consortium» (PDF). Trans Adriatic Pipeline AG. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο (PDF) στις 17 Ιουλίου 2013. Ανακτήθηκε στις 11 Ιουλίου 2013. 
  27. ↑ «Europe's southern gas corridor: The great pipeline race». EurActiv. 2010-10-11. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 2010-11-24. https://web.archive.org/web/20101124024910/http://euractiv.com/en/energy/europes-southern-gas-corridor-great-pipeline-race-linksdossier-498558. Ανακτήθηκε στις 2010-12-01. 
  28. ↑ Grgic, Borut (2010-05-11). «Getting natural gas to the Balkans». Hurriyet Daily News. http://www.hurriyetdailynews.com/n.php?n=getting-natural-gas-to-the-balkans-2010-11-05. Ανακτήθηκε στις 2010-12-01. 
  29. ↑ «Trans Adriatic Pipeline AG, Baar» (στα German). itonex ag. http://www.moneyhouse.ch/u/trans_adriatic_pipeline_ag_CH-170.3.030.511-2.htm. Ανακτήθηκε στις 2010-01-12. 
  30. ↑ Schaps, Karolin (7 January 2015). «Trans Adriatic Pipeline hires BG executive as new managing director». Reuters. Reuters. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 2016-04-05. https://archive.today/20160405232127/http://uk.reuters.com/article/2015/01/07/energy-tap-management-idUKL6N0UM1IM20150107. Ανακτήθηκε στις 27 October 2015. 
  31. ↑ Badalova, Aygun (17 December 2015). «Snam becomes shareholder in TAP». Trend.az. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 2016-10-14. https://web.archive.org/web/20161014013741/http://en.trend.az/business/energy/2471063.html. Ανακτήθηκε στις 18 December 2015. 

Εξωτερικοί σύνδεσμοι