Το λήμμα δεν περιέχει πηγές ή αυτές που περιέχει δεν επαρκούν. Μπορείτε να βοηθήσετε προσθέτοντας την κατάλληλη τεκμηρίωση. Υλικό που είναι ατεκμηρίωτο μπορεί να αμφισβητηθεί και να αφαιρεθεί. Η σήμανση τοποθετήθηκε στις 24/05/2015.

Συντεταγμένες: 55°33′N 50°56′E / 55.550°N 50.933°E / 55.550; 50.933

Δημοκρατία του Ταταρστάν
Σημαία Έμβλημα
Χώρα	Ρωσία
Διοικητική υπαγωγή	Ρωσία[1]
Πρωτεύουσα	Καζάν
Ίδρυση	30  Αυγούστου 1990
Ονομάστηκε από	Τάταροι και -stan
Γλώσσες	Ρωσικά και Ταταρική γλώσσα
Διοίκηση
• Prime Minister of Tatarstan	Αλεξέι Πεσόσιν[2][3]
Έκταση	67.847 km²
Πληθυσμός	4.003.016 (2024)
Γεωγραφικές συντεταγμένες	55°33′0″N 50°56′0″E
Ιστότοπος	Επίσημος ιστότοπος
Σχετικά πολυμέσα
δεδομένα (π • σ • ε )

Η Δημοκρατία του Ταταρστάν (ρωσικά: Респу́блика Татарста́н; ταταρικά: Татарстан Республикасы) είναι ομοσπονδιακό υποκείμενο της Ρωσικής Ομοσπονδίας (μια από τις Δημοκρατίες της Ρωσίας). Η έκτασή της είναι 68.000 τ.χλμ. με πληθυσμό 3.900.000 κατοίκων. Πρωτεύουσα της δημοκρατίας είναι το Καζάν (1.143.535 κάτοικοι - απογρ. 2010), πρωτεύουσα του πάλαι ποτέ Χανάτου του Καζάν. Το ανεπίσημο εθνικό σύνθημα του Ταταρστάν είναι: Булдырабыз! (σε λατινικούς χαρακτήρες Buldırabız, που σημαίνει Μπορούμε!).^[4]

Το Ταταρστάν είναι μια περιοχή πολύ σημαντική για τη Ρωσία. Είναι μια εκβιομηχανισμένη περιοχή, ενώ οι κάτοικοι της περιοχής είναι κατά κύριο λόγο Τάταροι και Ρώσοι. Το Ταταρστάν είναι η μεγαλύτερη δημοκρατία της Ρωσίας. Στη δεκαετία του 1990 το Ταταρστάν προσπάθησε χωρίς επιτυχία να γίνει ανεξάρτητη χώρα. Το Ταταρστάν αποτελεί μια περιοχή σημαντική για τη Ρωσία, ευρισκόμενη κοντά σε κρίσιμες για τη Ρωσία περιοχές και έχοντας σημαντικά κοιτάσματα πετρελαίου.

Η δημοκρατία είναι πεδινή, και βρίσκεται στο κέντρο της ανατολικοευρωπαϊκής πεδιάδας, ευρισκόμενη 800 χιλιόμετρα ανατολικά της Μόσχας. Το Ταταρστάν διασχίζει ο Βόλγας και ο Κάμα (παραπόταμος του Βόλγα), ο οποίος Βόλγας πηγάζει στα Ουράλια όρη.

• Το Ταταρστάν συνορεύει με τις εξής περιοχές:
  • Με τη Περιφέρεια Κίροφ (στα βόρεια), με την Ουντμουρτία (στα βόρεια-βορειοανατολικά), με τη Δημοκρατία του Μπασκορτοστάν (στα ανατολικά-νοτιοανατολικά), με την Περιφέρεια Αρινμπούρκ (στα νοτιοανατολικά), με την Περιφέρεια Σαμάρα (στα νότια), με τη Περιφέρεια Ουλιάνοφσκ (στα νότια-νοτιοδυτικά), στη Δημοκρατία της Τσουβασίας (στα δυτικά), με τη Δημοκρατία των Μαρί Ελ (στα δυτικά/βορειοδυτικά).
• Το υψηλότερο σημείο της δημοκρατίας βρίσκεται στα 381 μέτρα.
• Η μέγιστη απόσταση από βορρά προς νότο είναι 290 χιλιόμετρα,
• και η μέγιστη απόσταση από ανατολικά προς δυτικά είναι 460 χιλιόμετρα.

Οι κύριοι ποταμοί του Ταταρστάν είναι ο Αζέφκα, ο Μπελάγια, ο Ικ, ο Κάμα, ο Βόλγας, ο Βιάτκα, ο Καζάνκα και ο Ζάι. Στα ταταρικά είναι γνωστοί ως Εζί, Αγιντέλ, Ικ, Τσουλμάν, Ιντέλ, Νοκράτ, Καζανσού και Ζέι.

Οι κύριες λίμνες του Ταταρστάν είναι οι ταμιευτήρες Κουιμπίσεφ, κάτω Κάμα και Ζάινσκ.

Το Ταταρστάν έχει μικρές λοφοσειρές.

Οι κύριοι φυσικοί πόροι του Ταταρστάν είναι το πετρέλαιο, το φυσικό αέριο, ο γύψος και πολλά άλλα. Υπολογίζεται ότι η Δημοκρατία έχει πάνω από ένα δισεκατομμύριο τόνους κοιτασμάτων πετρελαίου.

• Το Ταταρστάν έχει μέση θερμοκρασία Ιανουαρίου -15 °C και τον Ιούλιο η μέση θερμοκρασία είναι +18 °C. Η μέση ετήσια θερμοκρασία είναι στους +4 °C. Η μέση βροχόπτωση είναι γύρω στα 500 με 550 χιλιοστόμετρα στο Ταταρστάν. Έχει κλίμα ηπειρωτικό-στέπας.

Το παλαιότερο γνωστό οργανωμένο κράτος εντός των ορίων του Ταταρστάν ήταν η Βουλγαρία του Βόλγα (υπήρξε περίπου στη περίοδο 700–1238). Οι Βούλγαροι του Βόλγα είχαν ένα ανεπτυγμένο κράτος και έκαναν εμπόριο με έθνη στην Ευρασία, τη Μέση Ανατολή και τη Βαλτική, ενώ κατάφερε να διατηρήσει την ανεξαρτησία του παρά τις πιέσεις που άσκησαν εναντίον του έθνη όπως οι Χαζάροι, οι Ρως του Κιέβου και οι Κουμάνοι - Κιπτσάκοι. Το Ισλάμ εισήχθη στο Ταταρστάν από ιεραποστόλους από τη Βαγδάτη την εποχή του ταξιδιού του Ιμπν Φαντλάν το 922. Σήμερα οι περισσότεροι Τάταροι είναι μουσουλμάνοι.

Η Βουλγαρία του Βόλγα υπέκυψε στους στρατιώτες του Μογγόλου πρίγκιπα Μπατού Χαν στα τέλη της δεκαετίας του 1230 (βλ. εισβολή των Μογγόλων στη Βουλγαρία του Βόλγα). Οι κάτοικοι της περιοχής, καθώς αναμείχθηκαν με τους τουρκόφωνους Κιπτσάκους της Χρυσής Ορδής, έγιναν γνωστοί ως «Τάταροι του Βόλγα». Μια άλλη θεωρία υποστηρίζει ότι τον 13ο αιώνα δεν υπήρξαν αλλαγές στην εθνολογία της περιοχής, και οι Τάταροι του Βόλγα απλώς μεταπήδησαν στην κιπτσακογενή ταταρική γλώσσα. Στη δεκαετία του 1430, η περιοχή έγινε ξανά ανεξάρτητη, αποτελώντας αυτή τη φορά τον πυρήνα του Χανάτου του Καζάν, με πρωτεύουσα Καζάν, 170 χιλιόμετρα πάνω από την ερειπωμένη πρωτεύουσα των Βουλγάρων του Βόλγα.

Το Χανάτο του Καζάν κατακτήθηκε από τα στρατεύματα του Τσάρου Ιβάν του Τρομερού στη δεκαετία του 1550, με το Καζάν να πέφτει σε ρωσικά χέρια το 1552. Ένας μεγάλος αριθμός Τατάρων του Βόλγα σκοτώθηκαν και αναγκάστηκαν να μεταστραφούν με την βία στον Χριστιανισμό και εκρωσίστηκαν πολιτιστικά. Οι Ρώσοι έχτισαν εκκλησίες στο Καζάν. Μέχρι το 1593 όλα τα τζαμιά της περιοχής είχαν καταστραφεί. Η ρωσική κυβέρνηση απαγόρευσε την ανέγερση τζαμιών, μια απαγόρευση που άρθηκε τον 18ο αιώνα από τη Μεγάλη Αικατερίνη. Το πρώτο τζαμί που ξαναχτίστηκε υπό την αιγίδα της Αικατερίνης κατασκευάστηκε την περίοδο 1766-1770.

Τον 19ο αιώνα, το Ταταρστάν έγινε κέντρο της ιδεολογίας του Τζαντιντισμού, ενός ισλαμικού κινήματος που κήρυττε την ανεκτικότητα σε άλλες θρησκείες. Υπό την επιρροή των ντόπιων Τζαντινιστών θεολόγων, οι Τάταροι του Βόλγα έγιναν γνωστοί για τις φιλικές σχέσεις που διατηρούσαν με άλλα μη μουσουλμανικά έθνη της Ρωσικής Αυτοκρατορίας. Ωστόσο, μετά την Οκτωβριανή Επανάσταση, η θρησκεία τέθηκε σε μεγάλο βαθμό εκτός νόμου και όλοι οι θεολόγοι καταπιέστηκαν.

Κατά τη διάρκεια του Ρωσικού Εμφυλίου Πολέμου του 1918–1920 οι Τατάροι εθνικιστές προσπάθησαν να ιδρύσουν μια ανεξάρτητη δημοκρατία (την πολιτεία του Ιντέλ-Ουράλ, όπου Ιντέλ σημαίνει στα ταταρικά Βόλγας) μαζί με τους γειτονικούς τουρκόφωνους Μπασκίρους. Αρχικά το εγχείρημα είχε λάβει την υποστήριξη των Μπολσεβίκων, το κράτος υπήρχε μέχρι τον Μάρτιο του 1918, όταν υψηλόβαθμα μέλη του κοινοβουλίου του συνελήφθησαν από τους Μπολσεβίκους (που είχαν εισβάλει στο κράτος και το αποκήρυξαν σαν αστικό) πριν από την επίσημη διακήρυξη του συντάγματος του. Οι Σοβιετικοί ίδρυσαν αργότερα την Ταταρική Αυτόνομη Σοβιετική Σοσιαλιστική Δημοκρατία στις 27 Μαίου 1920. Τα όρια της δημοκρατίας άφηναν εκτός τους την πλειοψηφία των Τατάρων του Βόλγα. Η Ταταρική Ένωση Άθεων διώχθηκε στις εκκαθαρίσεις του Στάλιν το 1928.

Στην περίοδο 1921 με 1922 έλαβε χώρα λιμός στην Ταταρική Αυτόνομη Σοβιετική Σοσιαλιστική Δημοκρατία ως αποτέλεσμα της πολιτικής του πολεμικού κομμουνισμού. Πάνω από 2 εκατομμύρια Τάταροι στην Ταταρική ΑΣΣΔ και στην περιοχή Βόλγα-Ουραλίων το 1921-1922. Οι μισοί Τάταροι του Βόλγα στην ΕΣΣΔ έχασαν τη ζωή τους.

Στις 30 Αυγούστου 1990, το Ταταρστάν διακήρυξε την κυριαρχία του με τη Διακήρυξη για την Κρατική Κυριαρχία της Ταταρικής Σοβιετικής Σοσιαλιστικής Δημοκρατίας και το 1992 το Ταταρστάν διεξήγαγε δημοψήφισμα για νέο σύνταγμα. Περίπου το 62% όσων συμμετείχαν ψήφισαν υπέρ του συντάγματος το 1992. Στο Σύνταγμα του 1992, το Ταταρστάν ορίζεται ως κυρίαρχο κράτος. Ωστόσο, το δημοψήφισμα και το σύνταγμα του ανεξάρτητου Ταταρστάν κηρύχθηκαν αντισυνταγματικά από το Ρωσικό Συνταγματικό Δικαστήριο. Τα άρθρα 1 και 3 του νέου συντάγματος του 2002 ορίζουν το Ταταρστάν ως μέρος της Ρωσικής Ομοσπονδίας, καταργώντας τον όρο «κυριαρχία».

Στις 15 Φεβρουαρίου 1994, το Ταταρστάν και η Ρωσία υπέγραψαν συνθήκη για την οριοθέτηση των θεμάτων δικαιοδοσίας και την αμοιβαία ανάθεση εξουσίας μεταξύ των κρατικών οργάνων της Ρωσικής Ομοσπονδίας και των κρατικών φορέων της Δημοκρατίας του Ταταρστάν και συμφωνία μεταξύ της κυβέρνησης της Ρωσικής Ομοσπονδίας και της κυβέρνησης της Υπογράφηκε η Δημοκρατία του Ταταρστάν (Σχετικά με την οριοθέτηση της εξουσίας στον τομέα των εξωτερικών οικονομικών σχέσεων). Η συμφωνία του 1994 ανανεώθηκε στις 11 Ιουλίου 2007, με τη ρωσική κυβέρνηση να επανακτά το μεγαλύτερο μέρος των εξουσιών που είχε εκχωρήσει στο Ταταρστάν.

Στις 20 Δεκεμβρίου 2008, ως απάντηση στην αναγνώριση της Αμπχαζίας και της Νότιας Οσετίας από τη Ρωσία, ένα σώμα που αποκαλείται "Λαϊκό Συμβούλιο του Ταταρικού Λαού" κήρυξε το Ταταρστάν ανεξάρτητο και ζήτησε την αναγνώριση του από τον Οργανισμό Ηνωμένων Εθνών. Ωστόσο, τα Ηνωμένα Έθνη και η ρωσική κυβέρνηση αγνόησαν τη διακήρυξη. Στις 24 Ιουλίου 2017, η ισχύς της συμφωνίας αυτονομίας που υπογράφηκε το 1994 μεταξύ Μόσχας και Καζάν έληξε. Το Ταταρστάν έγινε η τελευταία δημοκρατία της Ρωσίας που έχασε το ειδικό καθεστώς της.

Το Ταταρστάν είναι μια από τις πιο ανεπτυγμένες περιοχές της Ρωσίας. Η δημοκρατία είναι πολύ εκβιομηχανισμένη. Είναι δεύτερη στη βιομηχανική παραγωγή ανά τετραγωνικό χιλιόμετρο μετά την περιφέρεια Σαμάρα που βρίσκεται στο νότο. Το 2017 το κατά κεφαλήν ΑΕΠ του Ταταρστάν ήταν περίπου 10.000 δολάρια, με συνολικό ΑΕΠ περίπου 35 δισεκατομμύρια δολάρια.

Η κύρια πλουτοπαραγωγός πηγή της περιοχής είναι το πετρέλαιο. Το Ταταρστάν παράγει 32 εκατομμύρια τόνους αργού πετρελαίου ετησίως και τα αποθέματα πετρελαίου του Ταταρστάν ξεπερνούν σύμφωνα με τις εκτιμήσεις τους 1 δισεκατομμύριο τόνους. Η βιομηχανική παραγωγή συνθέτει το 45% του ακαθάριστου περιφερειακού εγχώριου προϊόντος της Δημοκρατίας. Οι πιο ανεπτυγμένες βιομηχανίες του Ταταρστάν είναι η πετροχημική βιομηχανία και η μηχανουργία. Η εταιρεία παραγωγής φορτηγών KamAZ είναι η μεγαλύτερη επιχείρηση της περιοχής. Η Καμάζ απασχολεί χιλιάδες υπαλλήλους στο Ταταρστάν. Η Kazanorgsintez εδρεύει στο Καζάν. Είναι μια από τις μεγαλύτερες εταιρείες της Ρωσίας στον κλάδο της χημικής βιομηχανίας. Το Ταταρστάν παράγει επιβατικά αεροπλάνα και ελικόπτερα Tu-214. Η εταιρεία Kazan Helicopters είναι ένας από τους μεγαλύτερους κατασκευαστές ελικοπτέρων στον κόσμο. Στο Ταταρστάν, οι κλάδοι της μηχανικής, της κλωστοϋφαντουργίας, της βιομηχανίας ένδυσης, της επεξεργασίας ξύλου και της βιομηχανίας τροφίμων είναι επίσης ανεπτυγμένοι.

Το Ταταρστάν αποτελείται από τρεις διακριτές βιομηχανικές περιοχές. Στο βορειοδυτικό Ταταρστάν βρίσκεται μια παλιά βιομηχανική περιοχή όπου κυριαρχούν η μηχανική, η χημική βιομηχανία και η ελαφριά βιομηχανία. Στο βορειοανατολικό Ταταρστάν (του οποίου το κέντρο είναι οι πόλεις Ναμπέρεζνιε Τσελνί και Νιζνεκάμσκ), οι κύριες βιομηχανίες είναι οι κατασκευές αυτοκινήτων, η χημική βιομηχανία και η βιομηχανία ηλεκτρικής ενέργειας. Στο νοτιοανατολικό Ταταρστάν παράγεται πετρέλαιο και βιομηχανία μηχανικής αναπτύσσεται. Το βόρειο, το κεντρικό, το νότιο και το νοτιοδυτικό τμήμα της δημοκρατίας είναι αγροτικές περιοχές. Η δημοκρατία έχει τεράστιους υδάτινους πόρους που μπορεί να αξιοποιήσει. Η ετήσια ροή νερού των ποταμών του Ταταρστάν ξεπερνά τα 240 δισεκατομμύρια κυβικά μέτρα. Τα εδάφη είναι πολύ διαφορετικά. Τα πιο γόνιμα εδάφη καλύπτουν το ένα τρίτο της επικράτειας. Λόγω της υψηλής ανάπτυξης του τομέα της γεωργίας στο Ταταρστάν (η γεωργία καλύπτει το 5.1% των εσόδων της οικονομίας του Ταταρστάν), τα δάση καταλαμβάνουν μόνο το 16% του Ταταρστάν. Μεγάλες εταιρείες του γεωργικού τομέα του Ταταρστάν είναι η Ak Bars Holding και η Krasnyi Vostok Agro.

Η δημοκρατία έχει ένα ιδιαίτερα ανεπτυγμένο συγκοινωνιακό δίκτυο. Το συγκοινωνιακό δίκτυο του Ταταρστάν περιλαμβάνει αυτοκινητόδρομους, σιδηροδρομικές γραμμές, τέσσερις πλωτούς ποταμούς (τον Βόλγα, τον Κάμα, τον Βιάτκα και τον Μπελάγια), αγωγούς μεταφοράς πετρελαιοειδών και αεροδρόμια. Το έδαφος του Ταταρστάν διασχίζεται από αγωγούς φυσικού αερίου που μεταφέρουν φυσικό αέριο από το Ουρενγκόι και το Γιάμπουργκ (με κατεύθυνση προς τα δυτικά) και μεγάλους πετρελαιαγωγούς που προμηθεύουν πετρέλαιο σε διάφορες πόλεις στο ευρωπαϊκό τμήμα της Ρωσίας.

Επικεφαλής της κυβέρνησης στο Ταταρστάν είναι ο Πρόεδρος Ρουστάμ Μινιχάνοφ από το 2010. Την 1η Ιουνίου 2022, η Ρωσία ψήφισε νόμο, σύμφωνα με τον οποίο η θέση του προέδρου θα είναι γνωστή σαν "Επικεφαλής της Δημοκρατίας του Ταταρστάν" από τις 1 Ιανουαρίου 2023.^[5][6] Το μονοθάλαμο Κρατικό Συμβούλιο του Ταταρστάν έχει 100 έδρες: πενήντα ανήκουν στους εκπροσώπους των κομμάτων και οι άλλες πενήντα ανήκουν σε ντόπιους βουλευτές εκλεγμένους από τοπικές εκλογικές περιφέρειες. Πρόεδρος του Κρατικού Συμβουλίου του Ταταρστάν είναι ο Φαρίτ Μουχαμετσίν από τις 27 Μαΐου 1998. Η κυβέρνηση αποτελείται από το Υπουργικό Συμβούλιο. Πρωθυπουργός της Δημοκρατίας του Ταταρστάν είναι ο Αλεξέι Πεσόσιν.

Σύμφωνα με το Σύνταγμα της Δημοκρατίας του Ταταρστάν, ο Πρόεδρος εκλέγεται από τον λαό του Ταταρστάν με εκλογές, αλλά λόγω της νομοθεσίας που έχει θεσπίσει η ρωσική κεντρική κυβέρνηση στη Μόσχα και ισχύει σε ομοσπονδιακό επίπεδο, η ισχύς αυτού του νόμου ανεστάλη για αόριστο χρονικό διάστημα. Ο ρωσικός νόμος για την εκλογή των κυβερνητών των ομοσπονδιακών υποκειμένων λέει ότι πρέπει να εκλέγονται μόνο από τα περιφερειακά κοινοβούλια και ότι ο υποψήφιος διαλέγεται από τον πρόεδρο της Ρωσίας.

Η Δημοκρατία του Ταταρστάν είναι συστατική δημοκρατία της Ρωσικής Ομοσπονδίας. Οι σχέσεις των περισσότερων ρωσικών ομοσπονδιακών με τη ρωσική κεντρική κυβέρνηση ρυθμίζονται από την Ομοσπονδιακή Συνθήκη, αλλά οι σχέσεις μεταξύ της κυβέρνησης του Ταταρστάν και της ρωσικής ομοσπονδιακής κυβέρνησης είναι πιο περίπλοκες και ορίζονται με ακρίβεια στο Σύνταγμα της Δημοκρατίας του Ταταρστάν. Το ακόλουθο απόσπασμα από το Σύνταγμα ορίζει ότι το Ταταρστάν είναι δημοκρατία χωρίς να έρχεται σε αντίθεση με το Σύνταγμα της Ρωσικής Ομοσπονδίας:

«Η Δημοκρατία του Ταταρστάν είναι ένα δημοκρατικό συνταγματικό κρατίδιο το οποίο συνδέεται με τη Ρωσική Ομοσπονδία μέσω του Συντάγματος της Ρωσικής Ομοσπονδίας, του Συντάγματος της Δημοκρατίας του Ταταρστάν και της Συνθήκης μεταξύ της Ρωσικής Ομοσπονδίας και της Δημοκρατίας του Ταταρστάν σχετικά με την οριοθέτηση των θεμάτων δικαιοδοσίας και της αμοιβαίας ανάθεσης αρμοδιοτήτων μεταξύ των κρατικών οργάνων της Ρωσικής Ομοσπονδίας και των κρατικών οργάνων της Δημοκρατίας του Ταταρστάν, ενός ομοσπονδιακού υποκειμένου της Ρωσίας. Η κυριαρχία της Δημοκρατίας του Ταταρστάν συνίσταται στην πλήρη κατοχή της κρατικής αρχής (νομοθετικής, εκτελεστικής και δικαστικής) πέραν της αρμοδιότητας της Ρωσικής Ομοσπονδίας και των εξουσιών της κυβέρνησης της Ρωσικής Ομοσπονδίας.

Οι πιο σημαντικές εγκαταστάσεις τριτοβάθμιας εκπαίδευσης στο Ταταρστάν είναι το Ομοσπονδιακό Πανεπιστήμιο του Καζάν, το Κρατικό Ιατρικό Πανεπιστήμιο του Καζάν, το Εθνικό Ερευνητικό Τεχνολογικό Πανεπιστήμιο του Καζάν, το Εθνικό Ερευνητικό Τεχνικό Πανεπιστήμιο Α.Ν. Τουπόλεφ του Καζάν και το Ρωσικό Ισλαμικό Πανεπιστήμιο. Όλα αυτά βρίσκονται στην πρωτεύουσα Καζάν. Τα ρωσικά και τα ταταρικά είναι οι κύριες γλώσσες του τοπικού εκπαιδευτικού συστήματος.

Οι δύο σημαντικότερες βιβλιοθήκες του Ταταρστάν είναι η βιβλιοθήκη Νικολάι Λομπατσέφσκι του Κρατικού Πανεπιστημίου του Καζάν και η Εθνική Βιβλιοθήκη της Δημοκρατίας του Ταταρστάν. Υπάρχουν δύο μουσεία που πραγματεύονται γενικότερα την ταταρική, εθνική και ρωσική ιστορία, καθώς και 90 μουσεία τοπικής ιστορίας. Τα τελευταία χρόνια έχουν ανεγερθεί νέα μουσεία σε όλη τη Δημοκρατία.

Υπάρχουν δώδεκα θεατρικά ιδρύματα στο Ταταρστάν. Η τοπική ορχήστρα είναι η Εθνική Ορχήστρα του Ταταρστάν.

Ο πληθυσμός της δημοκρατίας αυξήθηκε στα 3.786.488 άτομα το 2010, από τα 3.779.265 το 2002 και 3.637.809 το 1989.

Εθνότητα	Απογραφή 1926		Απογραφή 1939		Απογραφή 1959		Απογραφή 1970		Απογραφή 1979		Απογραφή 1989		Απογραφή 2002		Απογραφή 2010
	Αριθμός	Ποσοστό ως προς το σύνολο του πληθυσμού	Αριθμός	Ποσοστό ως προς το σύνολο του πληθυσμού	Αριθμός	Ποσοστό ως προς το σύνολο του πληθυσμού	Αριθμός	Ποσοστό ως προς το σύνολο του πληθυσμού	Αριθμός	Ποσοστό ως προς το σύνολο του πληθυσμού	Αριθμός	Ποσοστό ως προς το σύνολο του πληθυσμού	Αριθμός	Ποσοστό ως προς το σύνολο του πληθυσμού	Αριθμός	Ποσοστό ως προς το σύνολο του πληθυσμού
Τάταροι	1.263.383	48,7%	1.421.514	48,8%	1.345.195	47,2%	1.536.430	49,1%	1.641.603	47,6%	1.765.404	48,5%	2.000.116	52,9%	2.012.571	53,2%
Ρώσοι	1.118.834	43,1%	1.250.667	42,9%	1.252.413	43,9%	1.382.738	42,4%	1.516.023	44,0%	1.575.361	43,3%	1.492.602	39,5%	1.501.369	39,7%
Τσουβάς	127.330	4,9%	138.935	4,8%	143.552	5,0%	153.496	4,9%	147.088	4,3%	134.221	3,7%	126.532	3,3%	116.252	3,1%
Άλλες εθνότητες	84.485	3,3%	104.161	3,6%	109.257	3,8%	112.574	3,6%	140.698	4,1%	166.756	4,6%	160.015	4,2%	150.244	4,1%
Σημείωση: 6.052 άτομα δηλώθηκαν από διοικητικές βάσεις δεδομένων, άρα δεν μπορούσαν να δηλώσουν εθνότητα. Επίσης πιστεύεται ότι η αναλογία των εθνοτήτων είναι περίπου η ίδια με τα παραπάνω στοιχεία που καλύπτουν 3.7 εκατομμύρια άτομα.

Υπάρχουν περίπου 2 εκατομμύρια Τάταροι και 1.5 εκατομμύριο Ρώσοι, μαζί με σημαντικό αριθμό Τσουβάσιων, Μάρι και Ουντμούρτιων, μερικοί από τους οποίους μιλούν τα ταταρικά. Στη δημοκρατία ζουν επίσης Ουκρανοί, Μορδβίνοι και Μπασκίρ. Σε κάθε περιοχή που υπάρχουν Ρώσοι στην ΕΣΣΔ, συνήθως υπάρχει και ένας μικρός αριθμός Ουκρανών. Οι περισσότεροι Τάταροι είναι Σουνίτες Μουσουλμάνοι, αλλά μια ομάδα των Τατάρων που αριθμεί μερικά χιλιάδες άτομα, οι Κερεσένοι, είναι Χριστιανοί Ορθόδοξοι και μερικοί από αυτούς θεωρούν τους εαυτούς τους διαφορετικούς από άλλους Τατάρους, παρόλο που οι περισσότερες διάλεκτοι των Κερεσένων έχουν πολύ μικρές διαφορές από την Κεντρική Διάλεκτο της Ταταρικής γλώσσας.

Υπάρχουν πολλές εικασίες σχετικά με την προέλευση των ομάδων των Τατάρων, αλλά οι περισσότεροι Τατάροι δεν θεωρούν πλέον τη θρησκευτική ταυτότητα τόσο σημαντική όσο ήταν κάποτε. Σήμερα οι διαφορετικές θρησκευτικογλωσσικές κοινότητες των Τατάρων έχουν αναμειχθεί σημαντικά μεταξύ τους. Ωστόσο, παρά τις πολλές δεκαετίες αφομοίωσης και ανάμειξης με τους μουσουλμάνους Τατάρους, οι Κερεσένοι ζήτησαν και τους δόθηκε η επιλογή να απαριθμηθούν σαν Κερεσένοι και όχι σαν Τάταροι στην απογραφή του 2002. Αυτό έχει προκαλέσει μεγάλη διαμάχη, ωστόσο, καθώς πολλοί διανοούμενοι προσπάθησαν να παρουσιάσουν τους Τατάρους ως έθνος ομοιογενές και αδιαίρετο. Οι Κερεσένοι συνεχίζουν να απαριθμούνται σαν υποομάδα των Τατάρων στην απογραφή, και όχι σαν ξεχωριστό έθνος. Στο Ταταρστάν ζουν και οι Μορδβίνοι Καρατάι. Είναι χριστιανοί ορθόδοξοι και μιλούν τα ταταρικά σαν μητρική γλώσσα.

Οι Τάταροι και Ουντμούρτιοι Εβραίοι είναι μια ομάδα των Ασκεναζιτών Εβραίων, οι οποίοι ζουν σε περιοχές όπου ζουν από κοινού τουρκόφωνοι (Τάταροι, Κερεσένοι, Μπασκίρ, Τσουβάσιοι), ουραλόφωνοι (Ουντμούρτιοι, Μαρί) και Σλαβόφωνοι (Ρώσοι) πληθυσμοί. Οι πρώτοι Ασκεναζίτες Εβραίοι που εγκαταστάθηκαν στο έδαφος του Ταταρστάν το έκαναν τη δεκαετία του 1830. Οι Εβραίοι της Ουντμουρτίας και του Ταταρστάν υποδιαιρούνται στους Ουντμούρτιους Εβραίους που ζούσαν στη δημοκρατία της Ουντμουρτίας και στα βόρεια του Ταταρστάν και στους Τάταρους Εβραίους του Καζάν (Τατάροι Εβραίοι ή Εβραίοι του Καζάν), που ζούσαν κυρίως στην πόλη Καζάν και τους γύρω οικισμούς.

Σύμφωνα με το Σύνταγμα της Δημοκρατίας του Ταταρστάν, οι δύο επίσημες γλώσσες της δημοκρατίας είναι τα ταταρικά και τα ρωσικά. Σύμφωνα με τον Ρωσικό Ομοσπονδιακό Νόμο του 2002 (Για τις Γλώσσες των Λαών της Ρωσικής Ομοσπονδίας), το επίσημο σύστημα γραφής είναι τοκυριλλικό. Η γλωσσολόγος ανθρωπολόγος Δρ. Σουζάν Βέρτχαϊμ σημειώνει ότι «μερικοί άνδρες δείχνουν την ιδεολογική τους αφοσίωση στα ζητήματα Τατάρων αρνούμενοι να φιλοξενήσουν τον κυριαρχούμενο από τους Ρώσους δημόσιο χώρο ή τους Ρωσόφωνους», ενώ οι γυναίκες, προωθώντας «το κράτος των Τατάρων και την εθνική κουλτούρα των Τατάρων, κάνουν φανερές τις φιλοταταρικές ιδεολογικές στάσεις πιο διπλωματικά, και με γλωσσικές πρακτικές που εντοπίζονται μόνο εντός της ταταρόφωνης κοινότητας… σύμφωνα με τους κανονιστικούς ρόλους των φύλων εντός της Ταταρικής δημοκρατίας».

Ιδρυθέν το 922, το πρώτο μουσουλμανικό κράτος εντός των ορίων της σύγχρονης Ρωσίας ήταν η Βουλγαρία του Βόλγα όπου κατά τη διάρκεια της μακραίωνης ύπαρξης του οι Τάταροι ασπάστηκαν το Ισλάμ. Το Ισλάμ εισήχθη από ιεραποστόλους που προέρχονταν από τη Βαγδάτη περίπου την εποχή του ταξιδιού του Ιμπν Φαντλάν στη περιοχή το 922. Η μακρά παρουσία του Ισλάμ στη Ρωσία χρονολογείται τουλάχιστον από την κατάκτηση του Χανάτου του Καζάν το 1552, που έφερε τους Τάταρους και τους Μπασκίρ, δύο λαούς που ζουν στην πεδιάδα του Βόλγα, στον έλεγχο της Ρωσίας.

Στη δεκαετία του 1430, η περιοχή ανεξαρτητοποιήθηκε και πάλι καθώς έγινε το κέντρο του Χανάτου του Καζάν, του οποίου πρωτεύουσα ήταν το Καζάν. Το Χανάτο του Καζάν κατακτήθηκε από τα στρατεύματα του Τσάρου Ιβάν Δ΄ του Τρομερού στη δεκαετία του 1550, με το Καζάν να πέφτει στον έλεγχο των Ρώσων το 1552. Το Χανάτο του Καζάν κατακτήθηκε από τα στρατεύματα του Τσάρου Ιβάν του Τρομερού στη δεκαετία του 1550, με το Καζάν να πέφτει σε ρωσικά χέρια το 1552. Ένας μεγάλος αριθμός Τατάρων του Βόλγα σκοτώθηκαν και αναγκάστηκαν να μεταστραφούν με την βία στον Χριστιανισμό και εκρωσίστηκαν πολιτιστικά. Οι Ρώσοι έχτισαν εκκλησίες στο Καζάν. Μέχρι το 1593 όλα τα τζαμιά της περιοχής είχαν καταστραφεί. Η ρωσική κυβέρνηση απαγόρευσε την ανέγερση τζαμιών, μια απαγόρευση που άρθηκε τον 18ο αιώνα από τη Μεγάλη Αικατερίνη. Το πρώτο τζαμί που ξαναχτίστηκε υπό την αιγίδα της Αικατερίνης κατασκευάστηκε την περίοδο 1766-1770.

Σήμερα, το Ισλάμ είναι η μεγαλύτερη θρησκεία στο Ταταρστάν, καθώς το 33.8% του περίπου 3.9 εκατομμυρίων κατοίκων είναι μουσουλμάνοι, ενώ ο υπόλοιπος πληθυσμός είναι κυρίως Ρώσοι Ορθόδοξοι Χριστιανοί και μη θρησκευόμενοι.

Το 1990, στο Ταταρστάν υπήρχαν περίπου 100 τζαμιά, αλλά ο αριθμός τους είχε ξεπεράσει κατά πολύ τα 1.000 το 2004. Την 1η Ιανουαρίου 2008, 1.398 θρησκευτικές οργανώσεις ήταν επίσημα δηλωμένες στις αρχές του Ταταρστάν, εκ των οποίων οι 1.055 ήταν μουσουλμανικές. Τον Σεπτέμβριο του 2010, η τοπική κυβέρνηση έδωσε καθεστώς εθνικής αργίας στο Ιντ αλ-φιτρ καθώς και στη 21η Μαΐου, την ημέρα στην οποία σύμφωνα με την παράδοση οι Βούλγαροι του Βόλγα ασπάστηκαν το Ισλάμ.

Η Ρωσική Ορθόδοξη Εκκλησία είναι η δεύτερη μεγαλύτερη ενεργή θρησκεία στο Ταταρστάν. Περίπου 1.6 εκατομμύρια άτομα στο Ταταρστάν είναι Ορθόδοξοι, κυρίως Ρώσοι, Μορδβίνοι, Αρμένιοι, Λευκορώσοι, Μαρί, Γεωργιανοί, Τσουβάσιοι και κάποιοι Ορθόδοξοι Τατάροι, οι οποίοι αποτελούν το 38% των 3.8 εκατομμυρίων ανθρώπων που ζουν στο έδαφος του Ταταρστάν. Στις 23 Αυγούστου 2010, το υπουργείο πολιτισμού του Ταταρστάν και η επαρχία Καζάν φιλοξένησαν την έκθεση «Ορθόδοξα μνημεία του Ταταρστάν». Σε όλες τις δημόσιες εκδηλώσεις συμμετέχουν από κοινού ένας ορθόδοξος ιερέας και ένας μουσουλμάνος μουφτής.

Το Μουσουλμανικό Θρησκευτικό Συμβούλιο του Ταταρστάν διοργανώνει συχνά διάφορες δραστηριότητες, όπως για παράδειγμα έναν «Διαγωνισμό Ισλαμικού γκράφιτι», ο οποίος έλαβε χώρα στις 20 Νοεμβρίου 2011.