Το Γκέρνζι[2] (αγγλικά: Guernsey, γλώσσα Γκέρνζι: Guernési) είναι ένα νησί του Αγγλικού Καναλιού, έξω από τις ακτές της Νορμανδίας. Βρίσκεται στα βόρεια του Σαιν-Μαλό και δυτικά του Τζέρσεϊ και της Χερσονήσου Κοταντέν. Γύρω του βρίσκονται πολλά μικρότερα νησιά, ενώ το ίδιο αποτελεί μέρος του Βαϊλάτου του Γκέρνζι, μιας Κτήσης του Στέμματος. Η δικαιοδοσία του αποτελείται από δέκα ενορίες στο ίδιο το νησί του Γκέρνζι, τρία άλλα κατοικημένα νησιά (Χερμ, Τζετού και Λίου) και πολλές μικρότερες νησίδες και βραχονησίδες.[3][4]
Συνταγματικό καθεστώς
Η πολιτική δικαιοδοσία επί του νησιού δεν αποτελεί αρμοδιότητα του Ηνωμένου Βασιλείου, αν και η βρετανική κυβέρνηση μεριμνά για τα θέματα άμυνας και τις εξωτερικές του σχέσεις.[5]
Το σύνολο της πολιτικής δικαιοδοσίας σχετίζεται με την Κοινή Ταξιδιωτική Περιοχή των Βρετανικών Νήσων και της Δημοκρατίας της Ιρλανδίας. Μολονότι το Γκέρνζι δεν είναι μέλος της Ευρωπαϊκής Ένωσης, έχει μια ιδιαίτερη σχέση μαζί της και διαθέτει πρόσβαση στην ενιαία αγορά ελεύθερου εμπορίου αγαθών. Στο πεδίο της τοπικής αυτοδιοίκησης, μαζί με τα νησιά Άλντερνεϊ και Σαρκ, αποτελεί το Βαϊλάτο του Γκέρνζι.[6][7]
Τα δύο Βαϊλάτα, του Γκέρνζι και του Τζέρσεϊ, σχηματίζουν μαζί τη γεωγραφική ομάδα που είναι γνωστή ως «Νησιά του Καναλιού» ή «Νησιά της Μάγχης».[8][9]
Οικονομία
Οι χρηματοπιστωτικές υπηρεσίες, όπως η τραπεζική, η διαχείριση κεφαλαίων και η ασφάλιση, αντιπροσωπεύουν περίπου το 37% του ΑΕΠ του Γκέρνζι.[10] Ο τουρισμός, η βιομηχανία και η φυτοκομία, κυρίως ντομάτες και άνθη, όπως οι φρέζιες, λαμβάνουν μικρότερο κομμάτι της οικονομίας.[11] Οι μικροί φορολογικοί συντελεστές καθιστούν το Γκέρνζι ένα δημοφιλές υπεράκτιο οικονομικό κέντρο για επένδυση ιδιωτικών κεφαλαίων.[12]
Το Γκέρνζι δεν έχει κεντρική τράπεζα, αν και εκδίδει δικό του νόμισμα και τραπεζογραμμάτια. Το βρετανικό νόμισμα και τα τραπεζογραμμάτια της Αγγλίας, της Σκωτίας και της Βόρειας Ιρλανδίας κυκλοφορούν επίσης ελεύθερα και ως εναλλακτικό νόμισμα. Το σύνολο των επενδυτικών κεφαλαίων στο νησί, που χρησιμοποιούνται για τη χρηματοδότηση των συντάξεων και μελλοντικών δαπανών, ισοδυναμούσε με 2,7 δισεκατομμύρια στερλίνες τον Ιούνιο του 2016. Τον Δεκέμβριο του 2015, το νησί εξέδωσε ένα ομόλογο 30 ετών αξίας 330 εκατομμυρίων στερλινών, το πρώτο μετά από 80 χρόνια. Η πιστοληπτική ικανότητα του Γκέρνζι είναι ανάμεσα στο AA- και το A-1+ με σταθερή προοπτική σύμφωνα με τον Οίκο Standard & Poor's.[13][14]
Το Γκέρνζι έχει τον επίσημο κώδικα GG του ISO 3166-1 alpha-2 και τον επίσημο κώδικα GGY του ISO 3166-1 alpha-3. Προμηθευτών δεδομένων, όπως το Reuters, αναφέρουν προϊόντα που σχετίζονται με το Γκέρνζι χρησιμοποιώντας τον κωδικό alpha-3.[15]
Τον Μάρτιο του 2016 υπήρχαν πάνω από 32.291 άτομα που εργάζονταν στο Γκέρνζι, με 4.864 ανθρώπους να είναι αυτοαπασχολούμενοι. 2.453 απασχολούνταν σε επιχειρήσεις και το 19,6% εργαζόταν στον χρηματοπιστωτικό κλάδο. Οι μέσες αποδοχές ήταν £31.215 ετησίως.[16][17]
Κοινωνία
Δημογραφικά στοιχεία
Η επίσημη εκτίμηση πληθυσμού για τον Μάρτιο του 2023 ήταν 64.091 κάτοικοι.[1] Η μέση ηλικία για τους άνδρες είναι τα 40 χρόνια και για τις γυναίκες είναι τα 42 χρόνια. Ο ρυθμός αύξησης του πληθυσμού είναι 0,775% με 9,62 γεννήσεις ανά 1.000 κατοίκους, 8 θανάτους ανά 1.000 κατοίκους και ετήσια καθαρή μετανάστευση 6,07 ανά 1.000 κάτοικοι. Το προσδόκιμο ζωής είναι τα 80,1 έτη για τους άνδρες και τα 84,5 χρόνια για τις γυναίκες.[18] Το Βαϊλάτο καταλαμβάνει τη 11η θέση στον κόσμο για το 2021 σχετικά με το μέσο προσδόκιμο ζωής, που είναι τα 83,3 έτη (80,31 χρόνια οι άνδρες και 85,89 οι γυναίκες).[19]
Παραπομπές
Εξωτερικοί σύνδεσμοι
Πολυμέσα σχετικά με το θέμα Guernsey στο Wikimedia Commons
